Türk işi istihbarat diplomasisi

Casusluk tarihine meraklı olanlar bilir: Tarihimizde MİT (Milli İstihbarat Teşkilatı)’ten önce MAH (Milli Emniyet Hizmeti Riyâseti) vardı. 1926’da Atatürk’ün emriyle, Karakol Teşkilatı ve Teşkilat-ı Mahsusa’nın yerine kurulmuştu. Ne var ki bu kadar önemli işlev görmüş olan bir kurum hakkında bildiklerimiz hâlâ pek fazla değil. Bu bilgi kıtlığından, bahsettiğimizin sonuçta gizli servis olduğu gerçeğini düşsek bile, kaynakların azlığı şaşırtıcı.

Egemen Bezci’nin Türk İstihbaratı ve Soğuk Savaş kitabı bu eksiği gidermek istiyor. Alt başlığı şöyle: ABD ve İngiltere Arasında Türk Gizli Servisi. Kitabın Türkçe basımı Kronik Kitap tarafından, “Gizli Teşkilatlar Serisi” dahilinde yapılmış. Yazar şöyle diyor giriş bölümünde: “Bu çalışma, arşiv belgelerine dayanarak, erken Soğuk Savaş döneminde Türkiye ile Batı arasındaki şimdiye kadar gün ışığına çıkmamış ilişkileri incelemektedir.” Sonra da ekliyor: “Kitabın temel amacı, Soğuk Savaş sırasında Türkiye’yle Batı arasında kurulan istihbarat iş birliğinin yalnızca Doğu ve Batı blokları arasındaki ikili rekabete dayanarak açıklamanın çok indirgemeci bir yaklaşım olduğunu ve farklı müttefikler arasındaki istihbarat ilişkilerinin kendine özgü niteliklerinin anlaşılmasını engellediğini göstermektir.”