Bu yazı Verdana ile yazılmıştır!

İlk gördüğümüzde bizi çarpan, etkisi altına alan bir resimle ilgili görüşlerimiz, ressamın adını ve özellikle de yaşamını öğrendiğimizde değişir mi? Bir eserin yaratıcısının özgeçmişi, o esere bakış açımızda ne kadar etkilidir? Söz konusu olan bir kitap, bir resim, bir heykel, bir filmse imzanın etkisinden uzak durmak pek olası değil galiba. Peki ya söz konusu olan bir fontsa? Bir yazı karakterinin yaratıcısı, hayatındaki kabul edilemezliklerle, o yazı karakterine, daha da ötesi onunla yazılmış metinlere bakış açımızı etkiler mi? İngiliz heykeltıraş ve yazı karakterleri tasarımcısı Eric Gill’in 1928’de, 44 yaşındayken ortaya çıkardığı Gill Sans fontunun, çoğu kişinin görsel hafızasında yeri vardır. Zaten çıkışının hemen ertesinde İngiltere Kilisesi, İngiliz Demiryolları, BBC ve Penguin Books tarafından kullanılmaya başlanmış. Dünya, bu sakin, kararlı ve yazıların en İngiliz’i olarak bilinen fontun tasarımcısının, kızları, kız kardeşi ve hatta köpeğiyle yaşadığı uygunsuz ilişkileri bilseydi, bakış açısı ne olurdu? Yeri gelmişken Eric Gill’in hâlâ kullanılan 12 fontundan birini en küçük kızının adı olan Joanna’yla tescil ettirdiğini not düşeyim. Yine de bu bahsi Eric Gill’in Tipografi Üzerine Deneme’sinden bir cümleyle noktalayalım: “Harfler şeylerdir, şeylerin resimleri değil.” Tam Benim Tipim sadece konuya ilgi duyanların değil, okumakla-yazmakla biraz ilgisi olan herkesin evinde bulunması gereken harika bir kitap. Bu noktada durup düşünmeli; okumak denen benzeri bulunmaz güzellikteki dünyaya uzak duranlar bile, yazının bir parçası günümüzde. Her gün çok sayıda elektronik postanın gidip geldiği, kişisel bloglarda istenen konularda kalem oynatıldığı, sosyal medya ortamında yorumların coştuğu bir çağda yaşıyoruz. Tam Benim Tipim ile ulaşacağımız bilgiler, tam da böyle bir zamanda algıyı yanıltan köpek balıklarından uzak durmamızı sağlayacak güçte. Bu kitabı okuduktan sonra, önemli bir iş antlaşmasının metnini Comic Sans karakteriyle yazacak biri olur mu, merak ederim. Macintosh kullanıcılarının font konusunda daha üstün oldukları söylenir. Windows kullanıcıları yazı tipleri konusunda bilgi almak istediklerinde, ‘Sıkça Sorulan Sorular’dan biri olarak “Benim için en uygun yazı tipi hangisidir?” sorusunun cevabını şöyle buluyorlar: “Duruma bağlıdır. Yalnızca, kolaylıkla yazdırılan ve ekranda kolaylıkla okunan bir yazı tipi istiyorsanız, bir TrueType yazı tipi kullanmayı deneyin.” Tam Benim Tipim neşeli ve bilgilendirici anlatımı, okuru yazının dünyasına doğrudan davet eden tavrıyla bu konuda akla gelebilecek bütün ‘Sıkça Sorulan Sorular’ı, Gutenberg’den başlayarak cevaplıyor. Hem de her bir sayfasında, yazının ve fontların yolculuğunun en şaşırtıcı maceralarını paylaşarak. Yazmanın sadece mekanik bir eylem olmadığı, algının her boyutunu gıdıklamaktan zevk alan bir yönü olduğu bilincine varmanın anahtarı olan bu kitap, sadece konuyla yakından ilgilenenlerin değil, abartmadan söylüyorum, yazıyla dirsek teması olan herkesin kütüphanesinde yerini almalı. Ayrıca 2014 yılında Sabri Gürses’in harika çevirisiyle bize ulaşan kitapta, Domingo Yayınevi’nin kapak içine yerleştirdiği “Yazı Karakterleri Periyodik Tablosu”nu incelemeye de doyamıyor insan. Bundan böyle yazılarımızı hangi fontla yazdığımıza başka bir gözle bakacağız. Örneğin ben bu yazıyı artık bir “yok-font” haline gelen Verdana ile yazdım.  Tam Benim Tipim – Bir Font Kitabı / Simon Garfield / Çeviren: Sabri Gürses / Domingo Yayınevi / Grafik – Tasarım / 353 Sayfa