22 Aralık 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 10.12.2023 09:02 | Son Güncelleme: 10.12.2023 13:38

75 milyon yıllık dinozorun son yemeği midesinden çıktı

2009 yılında Kanada'da bulunan dinozor fosili üzerinde yapılan araştırmada bir ilke rastlandı. 75 milyon yıllık fosilin yediği son yemek midesinde korunmuş halde bulundu. Dinozorun son yemeğinin içeriği bilim insanlarını şaşırtırken beslenme şekline dair ilk somut kanıt olma özelliği gösteriyor
Arşiv
Arşiv

Kanada’da bulunan genç bir tiranozor fosilinde, yaratığın yediği son yemeğin mükemmel bir şekilde korunduğu keşfedildi. 2009 yılında Royal Tyrrell Paleontoloji Müzesi teknisyeni Darren Tanke tarafından Kanada'da keşfedilen genç Gorgosaurus libratus fosilinin yaklaşık 75 yıl milyon yıl öncesine ait olduğu düşünülüyor. Devasa vücutları, büyük kafaları ve kemik kıran çeneleriyle tiranozorların yetişkin halleri gezegenimizdeki en korkunç dinozor türleriydi. Yavruları ise daha cılız, sıska bacaklı, ince dişli ve dar kafataslıydı.

Büyüdükçe beslenmeleri değişti

Tiranozorların bedensel gelişimlerindeki bu değişikliğin, büyüdükçe daha fazla enerjiye ihtiyaç duyup beslenme şekillerini değiştirmelerine bağlı olduğu düşünülüyor. Kemiklerde bulunan ısırık izleri gibi kanıtlar, yetişkin tiranozorun ördek gagalı ve boynuzlu dinozorlar gibi büyük otçulları avladığını gösteriyor. Genç olanların ise bu tür avlarla mücadele edebilecek diş yapısı yoktu. Böylece genç tiranozorların ne yedikleri hep gizemini korudu.

İlk somut kanıt

Genç tiranozor fosilinin son derece korunmuş midesi ile artık beslenme şekilleri hakkında bilgi sahibiyiz. Araştırmanın eş yazarı Dr. Darla Zelenitsky “Bu gerçekten de genç bir tiranozorun beslenme şekli ya da davranışları hakkında elimizdeki ilk somut kanıt” dedi. Ekip, genç tiranozorun yaklaşık 350 kilo ağırlığında olduğunu ve kemik analizine bakarak beş ila yedi yaşlarındayken öldüğünü belirtti. Ancak genç dinozor aç ölmemişti.

Royal Tyrrell Müzesi dinozor paleoekolojisi küratörü ve araştırmanın ortak yazarı Dr. François Therrien “2010 yılının sonlarındaki hazırlık sürecinde Darren, tiranozorun göğüs kafesinden çıkan küçük eklem kemiklerini fark etti” dedi. Science Advances dergisinde yayınlanan araştırmaya göre tiranozorun göğüs kafesinin içinde iki yavru citipe türü dinozor vardı: Bu dinozor türleri papağan benzeri bir başa sahip, hızlı hareket eden hindi büyüklüğünde canlılardı.

Mide asidinin verdiği hasardaki farklılıklar göz önüne alındığında, iki yavrunun farklı zamanlarda tüketildiği düşünülüyor. Kalıntıların büyük ölçüde arka bacaklarla sınırlı olması da genç tiranozorun avının tamamını yemediğini düşündürüyor. Zelenitsky “Görünüşe göre yavru tiranozorun citipe’lerin bacaklarına karşı bir iştahı vardı” dedi.

Midedeki iskelet eksiksiz

Ekip, tiranozorun nasıl öldüğünün belirsiz olduğunu ifade ederken, son yemeğini yediği hafta içinde hayatını kaybetmiş gibi göründüğünü açıkladı. Bu keşifle birlikte ilk kez bir tiranozor fosili mide içeriği korunmuş halde bulunmuş oldu. Bulgunun bir başka avantajı daha var. Therrien “Midede bulunan bacaklar, bilinen en eksiksiz citipe iskeletini temsil ediyor” dedi.

Araştırmaya dahil olmayan Edinburgh Üniversitesi paleontolojisti Prof Stephen Brusatte, fosilin bir tiranozorun ne yediğinin doğrudan kanıtı olduğunu söyleyerek “Bunlar tahminler ya da ısırık izlerinin veya fosil dışkılarının yorumlanmasına dayanan bir dizi varsayım değil. Bunlar gerçek, doğrudan bağırsak içinden kanıt. Bu bir tiranozorun taşlar içinde korunmuş son yemeği” dedi. Brusatte, fosilin tiranozorların yaşlandıkça diyetlerini değiştirdikleri ve küçük avlardan büyük avlara geçtikleri fikrini desteklediğini söyledi.