Eski ilkokul öğretmeni Spencer Russell, Instagram hesabında ebeveynlere “Neden çocuklarınıza kitap okumuyorsunuz?” diye sordu. The Guardian’a göre verilen cevaplar, Z kuşağının bu konuda isteksiz olduğunu gözler önüne serdi.
Bazı ebeveynler okuma süresini sıkıcı bulurken, bazıları zaman bulamadığını belirtti. Kimileri ise çocuklarının kitap dinlemeye odaklanmadığını, hep aynı kitabı istediklerini ya da sayfaları atlamak istediklerini ifade etti.
Z kuşağı ekranla büyüdü
HarperCollins UK’in araştırmasına göre, Z kuşağı ebeveynlerinin yalnızca yarısı kitap okumayı “eğlenceli” buluyor. Üçte biri ise kitap okumayı keyiften çok “öğrenilmesi gereken bir konu” olarak görüyor. Bu yaklaşım çocuklara da yansıyor: 2012’de çocukların %50’si eğlenmek için kitap okurken bu oran bugün %33’e düştü.
Ayrıca, 0-2 yaş aralığındaki erkek çocukların %20’sinden fazlasına hiç ya da nadiren kitap okunuyor. Bu fark, kız çocuklarına göre daha düşük okul başarısıyla sonuçlanıyor.
Cinsiyet farkı da dikkat çekiyor
HarperCollins raporuna göre, 0-2 yaş arasındaki erkek çocukların %20’sinden fazlasına ya nadiren ya da hiç kitap okunmuyor. Buna karşılık, aynı yaş grubundaki kız çocuklarının %44’üne her gün kitap okunuyor. Bu farkın okul başarısına da yansıdığı belirtiliyor.
Uzmanlar uyarıyor
Eğitimci Spencer Russell ve konuşma-dil patoloğu Dawna Duff, çocuklara erken yaşta kitap okunmasının kelime dağarcığı, dikkat süresi ve duygusal gelişim açısından kritik olduğunu vurguluyor. Russell, “Çocuklar YouTube’a saatlerce odaklanabiliyor ama kitap görünce kaçıyorlar,” derken, Duff ise “Evde kitapla tanışmayan çocuklar, okula geride başlıyor,” diyor.
Ekran süresi sınırlanmalı
Uzmanlar, 2-5 yaş arası çocuklarda ekran süresinin hafta içi bir saat, hafta sonu üç saatle sınırlı tutulmasını öneriyor. Ancak birçok ebeveyn için iPad bir "zorunlu kaçış" haline gelmiş durumda. Calzada’ya göre çözüm küçük adımlarla başlamak: “Beş sayfalık, basit kitaplarla günde birkaç dakika yeterli olabilir.”
Duff ise, “Her kelimeyi okumak zorunda değilsiniz. Resimler üzerinden konuşmak da kitap okumaktır,” diyerek aileleri teşvik ediyor.
Ebeveynin sesi, ekran sesinden güçlü olabilir
The Guardian’ın haberine göre uzmanlar hemfikir: Kitap okunan çocukların sadece akademik değil, sosyal gelişimleri de daha güçlü oluyor. Ebeveynler çok fazla zamanı ve enerjiyi olmasa bile, birkaç sayfalık kitapla çocuklarının geleceğini şekillendirebilir.