Forbes dergisi tarafından servetini kendi yapan en genç milyarder (Self-Made Billionaire) olarak ilan edilen kan testi şirketi Theranos'un kurucusu Elizabeth Holmes'a yatırımcıları dolandırmaktan 11 yıl 3 ay hapis cezası verildi. Savcılık California'daki davada jüri tarafından suçlu bulunan Holmes'un15 yıl hapis cezası almasını ve Theranos'un yatırımcılarına 800 milyon dolar ödemesini talep etti.
Holmes ve yaptıkları
Stanford Üniversitesi’ni yarıda bırakan Holmes 9 milyar dolar değer biçilen şirketi Theranos’u kurdu ve ürettikleri makinelerinin birkaç damla kanla yüzlerce hastalığa tanı koyabileceğini iddia etti. Ancak bunun gerçek olmadığı ortaya çıktı. Holmes'a toplam 11 suçlama yöneltiliyordu ancak kamuyu dolandırmakla ilgili dört ithamda suçu karara varmadı. Bunlar arasında yatırımcıları dolandırmak için komplo kurmak ve elektronik dolandırıcılık da var.
Kimler destek verdi?
Wall Street Journal gazetesinin 2015'te kan testi teknolojisinin çalışmadığını ortaya çıkarmasıyla 2018 yılında resmen kapandı. Holmes, medya devi Rupert Murdoch ve teknoloji devi Larry Ellison gibi milyarderlerden 900 milyon dolarlık kaynak buldu ve onlardan destek aldı. İlk yıllarda ise şirketin yönetim kurulunda ABD’nin eski dışişleri bakanı Henry Kissinger ve general James Mattis gibi isimler vardı.
Mahkeme savunması
Holmes mahkemedeki savunmasında, Theranos'un faaliyetlerindeki hataları kabul etti fakat hastaları ya da yatırımcıları bilerek dolandırmadığını iddia etti. Eski iş ortağı ve eski erkek arkadaşı Ramesh Sunny Balwani'yi de suçladı. Elizabeth Holmes, savunmasında, Balwani'nin Theranos'un yönetimi, kimle konuştuğu, nasıl konuştuğunu ve ne yediğini kontrol ettiğini söyledi. Balwani ise suçlamaları kabul etmedi.
Theranos yatırımcılarnın tepkileri
The Wall Street Journal'ın sahibi News Corp'un yönetim kurulu başkanı Rupert Murdoch, cezanın ardından gönderdiği bir e-postada "Elbette bu bir dolandırıcılıktı. Ancak çok daha fazla soru sormadığım için kendimi suçlamalıyım. Görünüşte harika genç bir kadın tarafından kandırılan bir grup yaşlı adamdan biri! Tam bir utanç kaynağı" ifadelerini kullandı.
Bir risk sermayedarının eski yönetici asistanı ve Theranos'ta küçük bir yatırımcı olan Eileen Lepera, "Biraz daha uzun bir cezayı tercih ederdim ancak 11 yıldan oldukça memnunum" dedi.
Westway Capital'den John Levinson ise cezanın "Her şey göz önüne alındığında bana uygun görünüyor" ifadelerini kullandı. Wall Street Journal Cuma günü, Theranos yatırımcısıyla temasa geçti. Özel olarak, şirketin bazı yatırımcıları Journal muhabirlerine kayıpları için Holmes'u değil kendilerini suçladıklarını ya da onun iddialarıyla kandırıldıkları için utandıklarını söylediler.
"Dolandırıcılık yapmak istediğini sanmıyorum"
Bir risk sermayedarı olan ilk yatırımcı Marc Ostrofsky, Holmes'un dolandırıcılık yapmak için yola çıktığına inanmadığını söyledi. Ostrofsky, "Dürüst olmayan bir insan olmak için yola çıktığını sanmıyorum. Bence Silikon Vadisi, başarana kadar sahte yap ilkesi onun uyguladığı yol oldu" dedi.
