Oxford Üniversitesi Reuters Enstitüsü'nün 2024 Dijital Haber Raporu'na göre, dünya genelinde her 10 kişiden 4’ü (%39) haberlerden uzak durduğunu söylüyor. Bu oran 2017'de %29’du. Rapor, Ukrayna ve Orta Doğu’daki savaşların, insanların haberlerden uzak durma eğilimlerini artırdığına dikkat çekiyor.
Haberlerden kaçınma rekor seviyede
YouGov araştırma şirketi tarafından 47 ülkede 94,943 yetişkinle yapılan ankette, seçimlerin genel ilgiyi artırsa da eğilim aşağı yönlü olduğu sonucuna ulaşıldı. Anket, dünya genelinde milyarlarca kişinin ulusal ve bölgesel seçimler için sandık başına gittiği bir dönemde gerçekleştirildi. Araştırmaya göre, katılımcıların %46’sı haberleri yakından takip ettiklerini belirtti. Bu oran 2017’de ise %63’tü.
Rapor, özellikle kadınların ve gençlerin yoğun haber akışı nedeniyle daha fazla yorgun hissetme eğiliminde olduğunu ortaya koyarken haberlere güvenin yüzde 40 oranında sabit kaldığını, ancak koronavirüs pandemisinin en yüksek olduğu döneme kıyasla bu oranın yüzde 4 oranında azaldığını gösterdi.
TikTok X’i geride bıraktı
Raporda, TV ve yazılı basın gibi geleneksel haber kaynaklarının son on yılda izleyici kitlesinde keskin bir düşüş yaşadığı ve gençlerin haberleri internet veya sosyal medya üzerinden takip etmeyi tercih ettiği sonucuna ulaşıldı. YouTube ve WhatsApp gibi platformlar, önemli haber kaynakları olmaya devam ederken, TikTok İngiltere'nin de aralarında bulunduğu bazı ülkelerde ilk kez X'i geride bıraktı.
İngiltere'de 18-24 yaş arasındakilerin yüzde 23'ü, haber takibi için TikTok'u kullanıyor. Raporda videonun, özellikle genç gruplar için internette daha önemli bir haber kaynağı haline geldiği ve en çok ilgi çeken türün kısa haber videoları olduğu kaydedildi.
Yapay zekaya şüphe artıyor
Rapora göre, baş yazar Nic Newman, videonun, geniş bir içerik yelpazesi sunması ve kullanım kolaylığı nedeniyle tüketiciler tarafından benimsendiğini belirtiyor ancak, birçok geleneksel haber merkezi, yazılı metin odaklı kültürlerini yeni tekniklere uyarlamakta zorlanıyor.
Raporda, yapay zekanın özellikle siyaset veya savaş gibi ciddi konularda habercilikte kullanımı konusunda kamuoyunda yaygın şüphe olduğu ifade ediliyor. Yapay zekanın deşifre ve çeviri gibi perde arkası görevlerde gazetecilere destek olarak kullanılması daha fazla kabul görüyor.
Türkiye'de haber takibi online yapılıyor
Türkiye'de haberler daha çok internet üzerinden takip ediliyor. Sosyal medya platformları da dahil olmak üzere internetin haber kaynağı olarak kullanımı %70 ile ilk sırada yer alıyor. Televizyon %56 ile ikinci sırada, sosyal medya %45 ile üçüncü sırada yer alırken yazılı basın ise %19 ile son sırada bulunuyor.
Sosyal medya kullanımı yüksek
Türkiye'de en popüler sosyal medya platformları sırasıyla YouTube (%60), Instagram (%59), WhatsApp (%62), Facebook (%45), X (%29) ve TikTok (%20) olarak sıralanıyor. Bu platformların haber takibi için kullanım oranları ise YouTube (%38), Instagram (%38), WhatsApp (%29), Facebook (%27), X (%22) ve TikTok (%10) olarak belirlendi.
