Geçen hafta tanıtılan yeni iPhone modellerinde, Apple'ın piyasaya sürülmeden önce geliştirmek için birkaç yıl ve milyarlarca dolar harcadığı tescilli bir silikon çip eksik. Apple CEO'su Tim Cook'un iPhone'ları kablosuz iletişim operatörlerine bağlayan bir parça olan modem çipinin tasarlanması ve üretilmesi için 2018'de verdiği emir binlerce mühendisin işe alınmasına yol açtı. Amaç, Apple'ın modem pazarına hakim olan ve uzun süredir çip tedarikçisi olan Qualcomm'a olan gönülsüz bağımlılığını ortadan kaldırmaktı.
Proje hakkında bilgi sahibi olan eski şirket mühendisleri ve yöneticilerine göre, çipin tamamlanmasının önündeki engeller büyük ölçüde Apple'ın kendisinden kaynaklanıyordu. Apple modem çipini yeni iPhone modellerinde kullanıma hazır hale getirmeyi planlamıştı. Ancak geçen yılın sonlarında yapılan testler çipin çok yavaş ve aşırı ısınmaya eğilimli olduğunu ortaya koydu. Devre kartı o kadar büyüktü ki bir iPhone'un yarısını kaplıyor ve kullanılamaz hale geliyordu.
7,2 milyar dolar ödeme yaptı
Yatırımcılar, Apple'ın akıllı telefon pazarındaki zayıf talebi telafi etmek için şirket içi bir çip ile tasarruf edeceğine güveniyorlardı. Modem projesini ve eksikliklerini kamuoyuna açıklamayan Apple'ın geçen yıl çipler için Qualcomm'a 7,2 milyar dolardan fazla ödeme yaptığı tahmin ediliyor.
Eski çalışanlar, Apple'ın modem çipi üzerinde çalışan mühendislik ekiplerinin teknik zorluklar, zayıf iletişim ve yöneticilerin çipleri satın almak yerine tasarlamaya çalışma konusunda bölünmüş olmaları nedeniyle yavaşladığını söyledi. Ekipler, küresel bir lider olmaksızın ABD'de ve yurtdışında ayrı gruplar halinde silolara ayrılmıştı. Bazı yöneticiler mühendislerin gecikmeler ya da aksaklıklarla ilgili kötü haberleri paylaşmasını engelledi ve bu da gerçekçi olmayan hedeflere ve son teslim tarihlerinin kaçırılmasına yol açtı.
Mikroişlemcideki başarıyı tekrarlamak istedi
Projenin başladığı 2018 yılında şirketten ayrılan Apple'ın eski kablosuz direktörü Jaydeep Ranade, "Apple gezegendeki en iyi silikonu üretiyor diye, bir modem çipi de üretebileceklerini düşünmek çok saçma" dedi. Konuya aşina olan eski Apple yöneticileri ve mühendisler, bu girişimin iki nedeni olduğunu söylüyor: Apple, iPhone'lar için tasarladığı mikroişlemci çiplerinin başarısını tekrarlayabileceğine inanıyordu. Bu çiplerin benimsenmesi kar marjlarını yükseltti ve milyarlarca cihazın performansını artırdı. İkinci olarak Apple, 2017 yılında açtığı bir davada patent telif hakları için fazla ücret talep etmekle suçladığı Qualcomm ile bağlarını koparmak istiyordu.
2025 sonuna kadar üretmesi beklenmiyor
Şirketler davayı 2019 yılında çözdü ve önceki Qualcomm anlaşmasının sona ermesiyle karşı karşıya kalan Apple, geçen hafta şirketin modem çiplerini 2026 yılına kadar satın almaya devam etmek için bir anlaşma yaptığını duyurdu. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişiler, Apple'ın 2025'in sonlarına kadar benzer bir çip üretmesinin beklenmediğini söyledi. Bu kişiler, daha fazla gecikme olabileceğini, ancak şirketin sonunda başarılı olacağına inandığını söyledi.
Apple, yazılım çalıştıran küçük bir bilgisayar olan mikroişlemci tasarlamanın kıyaslandığında kolay olduğunu gördü. Kablosuz veri ileten ve alan modem çipleri, dünyanın dört bir yanındaki kablosuz taşıyıcılara hizmet verebilmek için katı bağlantı standartlarına uymak zorunda. 2018'de şirketten ayrılan ve Apple çipinin mevcut durumunu bilmeyen eski bir Qualcomm yöneticisi olan Serge Willenegger, "Bu gecikmeler Apple'ın bu çabanın karmaşıklığını tahmin edemediğini gösteriyor" dedi.