Covid’in unutulan kahramanı

Moderna ve Biontech, mRNA aşılarını hücrenin içine taşımak için lipid adı verilen nano yağ parçacıkları kullanıyor. mRNA’yı lipid’ler içinde taşıma fikrinin mucidi ise şimdiye dek adını duymadığımız ama aslında belki de bugün dünyanın en zengin isimlerinden biri olması gereken Kanadalı biyokimyager Ian MacLachlan. Protiva Biotherapeutics ve Tekmira Pharmaceuticals isimli iki küçük şirketin sahibi olan 57 yaşındaki MacLachlan bugün mRNA aşılarını mümkün kılan bu hücre iletim sistemini geliştirdi. Ancak hiçbir ilaç firması bu sistemi ondan kopyaladıklarını kabul etmiyor, Kanadalı bilim insanı bu nedenle tek bir kuruş bile kazanmadı. Forbes’a konuşan MacLachlan, “Bizim teknolojimizi kullandıklarına eminim” diyor. Tabii ki bu konuda açtığı davalar da sürüyor.  Gritstone Oncology gibi küçük ilaç firmaları MacLachlan’ın teknolojisini kullandıkları için satıştan yüzde 5 ile yüzde 15 arasında pay veriyor. mRNA aşılarını üreten Moderna ve Pfizer’in 2021’de 45 milyar dolar ciro açıklaması bekleniyor.  Aynı oranda pay alsa MacLachlan’ın Moderna ve Pfizer’dan alacağı para ile 6.75 milyar dolarlık servetin sahibi olması gerekiyordu. Çünkü her ne kadar bu iki firma reddetse de FDA’in resmi belgelerinde kullandıkları iletim sisteminin MacLachlan’ınkiyle tıpatıp aynı olduğu görülüyor.  Forbes’a göre MacLachlan şimdi karmaşık hisler içinde... mRNA aşılarının üretilmesinde payı olduğu için mutlu, ancak başarısının kimse tarafından takdir edilmemesine içerliyor.  Yıllarını bu teknolojiyi geliştirmeye adamış arkadaşları için de üzgün.