ABD Enerji Bakanlığı’nın Beyaz Saray ve önemli kongre üyeleri için hazırladığı istihbarat raporuna göre Covid-19 salgını büyük olasılıkla bir laboratuvar sızıntısından kaynaklandı. Wall Street Journal’ın yazdığı yeni rapor istihbarat birimlerinin farklı bölümlerinin salgının kökeni hakkında farklı yargılara vardığını ortaya koyuyor.
Yeni rapor, istihbarat camiasının farklı bölümlerinin salgının kökeni hakkında nasıl farklı yargılara vardığını vurguluyor. Enerji Bakanlığı şimdi, virüsün muhtemelen bir Çin laboratuvarında yaşanan bir aksilik yoluyla yayıldığı konusunda Federal Soruşturma Bürosu’na katılıyor. Oysa ABD’deki ulusal istihbarat panelinde diğer dört teşkilat salgının doğal bir bulaşmanın sonucu olduğuna emin, ikisi ise kararsız.
Enerji Bakanlığı'nın son kararı, yeni bir istihbaratın sonucu ve önemli bir karar. Çünkü kurum gelişmiş ABD ulusal laboratuvarlarından oluşan bir ağı da denetliyor. Gizli raporu okuyan kişilere göre, Enerji Bakanlığı kararını düşük güvenle verdi. FBI daha önce, salgının muhtemelen 2021'deki bir laboratuvar sızıntısının sonucu olduğu sonucuna ılımlı bir güvenle vardı ve hala bu görüşü sürdürüyor. FBI, mikrobiyologlar, immünologlar ve diğer bilim insanlarından oluşan bir kadroya sahip ve şarbon gibi diğer olası biyolojik tehditleri analiz etmek için 2004 yılında Fort Detrick, Md.'de kurulan Ulusal Biyoadli Analiz Merkezi tarafından da desteklenmektedir.
ABD'li yetkililer, Enerji Bakanlığı'nın pozisyonunu değiştirmesine yol açan yeni istihbarat ve analizler hakkında ayrıntı vermeyi reddetti. Enerji Departmanı ve FBI'ın her biri istenmeyen bir laboratuvar sızıntısının büyük olasılıkla olduğunu söylese de, bu sonuçlara farklı nedenlerle ulaştıklarını eklediler.
Güncellenen rapora göre, uzun vadeli stratejik analizler yapan Ulusal İstihbarat Konseyi ve yetkililerin kimliğini açıklamayı reddettiği dört kurum, virüsün enfekte bir hayvandan doğal bulaşma yoluyla ortaya çıktığını hala düşük güvenle değerlendiriyor. Gizli raporu okuyan kişiler, Merkezi İstihbarat Teşkilatı ve yetkililerin adını vermediği başka bir teşkilatın laboratuvar sızıntısı ve doğal bulaşma teorileri arasında kararsız kaldığını söyledi.
Biyolojik silah değil
Gizli raporu okuyan kişiler, ajansların farklı analizlerine rağmen, güncellemenin Covid-19'un bir Çin biyolojik silah programının sonucu olmadığı konusunda aralarındaki mevcut fikir birliğini yeniden doğruladığını söyledi. Üst düzey bir ABD istihbarat yetkilisi, raporda yapılan güncellemeyi istihbarat topluluğunun gerçekleştirdiğini doğruladı. Yetkili, bunun yeni istihbarat, akademik literatürün daha fazla incelenmesi ve hükümet dışındaki uzmanlarla istişare ışığında yapıldığını ekledi.
Beş sayfadan kısa olan güncelleme kongre tarafından talep edilmedi. Ancak milletvekilleri, özellikle Meclis ve Senato Cumhuriyetçileri, salgının kökenlerine ilişkin kendi soruşturmalarını sürdürüyor ve daha fazla bilgi için Biden yönetimine ve istihbarat camiasına baskı yapıyor.
Sullivan: Kesin bir cevabı yok
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan da virüsün laboratuvardan yayılıp yayılmadığı sorusunun kesin bir cevabı olmadığını söyledi. Rapora ilişkin soruları yanıtlayan Sullivan, istihbarat topluluğunda bu konuda değişik görüşler olduğunu, ancak emin olacak kadar yeterli bilgi bulunmadığını belirtti.
Başkan Joe Biden’ın, istihbarat birimlerini bu sorunun temeline inmek için defalarca yönlendirdiğini kaydeden Sullivan, "Daha fazla bilgi edinirsek, bunu Kongre ve Amerikan halkıyla paylaşacağız. Ancak şu anda istihbarat camiasından bu soruya dair kesin bir cevap çıkmış değil" dedi.
