Gazze’de iki yılı aşkın süredir süren savaş, ABD Başkanı Donald Trump, Mısır Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Katar Devleti Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arabuluculuğunda varılan anlaşmayla resmen sona erdi. Hamas’ın elinde bulunan son İsrailli rehineler serbest bırakılırken, İsrail de yaklaşık 2 bin Filistinli mahkûmu ve tutukluyu bıraktı.
Reuters'ın haberine göre ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından hem Gazze'de hem İsrail'de duygusal anlar yaşandı. Tel Aviv’de binlerce kişi “Rehine Meydanı”nda toplanarak rehinelerin dönüşünü kutladı; Gazze’de ise serbest bırakılan Filistinliler aileleri tarafından gözyaşları ve sloganlarla karşılandı.
'Kutsal topraklarda güneş barış için doğuyor'
Trump, serbest bırakma sürecinin ardından Tel Aviv’e giderek İsrail Parlamentosu’nda konuştu. “Silahlar sustu, sirenler dindi, kutsal topraklarda güneş barış için doğuyor” diyen Trump, “Hem İsrailliler hem Filistinliler için uzun bir kâbus sona erdi” ifadelerini kullandı.
'Belki de tarihin en büyük anlaşması'
Aynı gün, Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Sisi, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed el Sani’nin katılımıyla bir barış zirvesi düzenlendi. İsrail ve Hamas’ın yer almadığı toplantıda Trump, üç ülke lideriyle birlikte bir belge imzalayarak “Gazze anlaşmasının uygulanması ve kalıcı hale getirilmesi için ortak taahhüt” açıkladı. “Şimdi yeniden inşa zamanı” diyen Trump, bu anlaşmanın “belki de tarihin en büyük barış anlaşması” olabileceğini söyledi.
Filistin Yönetimi lideri Mahmud Abbas’ın da katıldığı zirvede, Gazze’nin geleceği, güvenliği ve yeniden inşası gündeme geldi. Abbas, Filistin Yönetimi’nin Gazze’nin idaresinde yer almak istediğini belirtirken, İsrail tarafı bu fikre mesafeli yaklaşıyor.
Trump, bu anlaşmanın yalnızca Gazze’de değil, tüm Orta Doğu’da yeni bir dönemin başlangıcı olabileceğini savunuyor. “Daha fazla ülke Abraham Anlaşmaları’na katılacak” diyen Trump, hatta “İran ile İsrail arasında bile barış mümkün olabilir” ifadesini kullandı.
Bölge insani yardım bekliyor
Savaşın sona ermesine rağmen bölgede çözülmemiş pek çok sorun bulunuyor. Gazze’nin büyük bölümü yerle bir olmuş durumda; 68 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti. İsrail tarafında ise 7 Ekim 2023 saldırılarında 1200 kişi öldürülmüş, 251 kişi rehin alınmıştı. Serbest bırakılanların ardından hâlâ 26 rehinenin cenazesinin bulunması bekleniyor.
Birleşmiş Milletler yetkilileri, ateşkesle birlikte Gazze’ye insani yardımın hızla artırılması gerektiğini vurguluyor. Yüz binlerce kişi gıda, yakıt ve ilaç sıkıntısı çekiyor. Hamas’ın ise İsrail’in çekildiği bölgelerde yeniden kontrol sağlamaya çalıştığı, rakip gruplara yönelik sert önlemler aldığı bildiriliyor.
Kaynak: Reuters
