Rusya ile ABD arasında geniş kapsamlı esir takası konusunda anlaşmaya varıldı. Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus cezaevlerinde bulunan 26 kişinin karşılıklı değişimini içeren son dönemin en geniş kapsamlı takas operasyonuna imza attı.
Güvenlik kaynaklarından alınan bilgiye göre, Ankara'da gerçekleşen takas operasyonu kapsamında, ABD'den 2, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya'dan birer uçak olmak üzere 7 uçak ile 26 kişi Türkiye'ye nakledildi. Operasyon kapsamında, 2'si çocuk 10 rehinenin Rusya'ya, 13 rehinenin Almanya'ya, 3 rehinenin de ABD'ye nakli sağlandı.
Son yılların en kapsamlı rehine değişimi
Bu operasyon, son yıllarda ABD, Rusya ve Almanya arasında gerçekleşen en geniş kapsamlı rehine değişimi olarak tarihe geçti, operasyonun diyalog kanallarının kurulması MİT tarafından sağlandı. İstihbarat diplomasisini etkin şekilde kullanan MİT'in organizasyonu ile Temmuz 2024'te taraflar Türkiye'de bir araya getirildi. ABD, Almanya, Polonya, Norveç, Slovenya ile Rusya ve Belarus'ta cezaevinde bulunan Batı ülkeleri vatandaşları ile Rusya vatandaşları arasında gerçekleştirilecek takas faaliyetinin müzakereleri yapıldı. MİT, müzakerelerin başından sonuna kadar arabuluculuk faaliyetini başarıyla yürüttü. Tüm tarafların uzun süredir istediği ve yerel basınlarında yankı uyandıran önemli isimler takas kapsamında değişime konu oldu.
Vadim Krasikov ve Evan Gershkovich listede
Bu kişiler arasında Rusya'da cezaevinde bulunan The Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich ile ABD Deniz Piyadesi Paul Whelan, Belarus’ta cezaevinde bulunan Almanya vatandaşı paralı asker Rico Krieger, Rus muhalif İlya Yashin ve Almanya'da cezaevinde bulunan FSB subayı Vadim Krasikov gibi kamuoyunda adı sıkça duyulan isimler yer aldı.
Takas operasyonunu MİT yönetti
Ankara'da, 7 ayrı ülke arasındaki takas operasyonu, müzakere sürecinin en başından, takasların gerçekleştirildiği son ana kadar MİT tarafından yönetildi. Takas faaliyetinin bütün güvenlik önlemleri, lojistik planlamaları ve ihtiyaçları MİT tarafından karşılandı, yine taraflar arasındaki iletişim ve koordinasyon da MİT üzerinden sağlandı. Bu çerçevede, takasın gerçekleştiği Ankara'da, rehinelerin değiş-tokuşu MİT'in kontrolünde yapıldı.
Takas yapılacak rehine sayısının çok olması nedeniyle şahısların tamamı MİT personelleri gözetiminde uçaklardan alınarak güvenli alanlara intikal ettirildi. Taraf ülkelerin tasdik işlemlerinin tamamlanması, rehinelerin sağlık kontrolleri ve talep edilen diğer ihtiyaçların karşılanması sonrasında rehineler gidecekleri ülkelerin uçaklarına MİT'in onayı ve talimatlarıyla yerleştirildi. Taraf ülkelerin uçaklarının dönüşü de yine MİT'in onayıyla gerçekleştirildi.
İkinci bölüm Doha'da
The Daily Beast'e konuşan araştırmacı gazeeteciler Christo Grozev ve Roman Dobrokhotov, takasın Ankara'da gerçekleşeceğini ve "ikinci bölümün" muhtemelen Doha, Katar'da yapılacağını söyledi. Takas Rusya, Belarus, ABD ve Almanya arasında müzakere edildi.
Öte yandan hem Kremlin hem de Beyaz Saray, Reuters'ın takasla ilgili sorularına yanıt vermedi. Uçuş takip sitesi Flightradar24, daha önce ABD ve Rusya'nın dahil olduğu bir esir takasında kullanılan özel bir Rus hükümet uçağının, Rusya'nın başkentine geri dönmeden önce Moskova'dan Polonya ve Litvanya sınırındaki Rus dış bölgesi Kaliningrad'a uçtuğunu gösterdi.
