Batı Avrupa'da hüküm süren rekor sıcaklıklar orman yangınlarını da tetikliyor. Akdeniz ülkelerinde binlerce hektar alan kül olurken yangınlar on binlerce kişiyi evlerini terk etmeye zorluyor. Orman yangınları son haftalarda başta Amerika, Fransa, Portekiz ve İspanya olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinde de görülürken, Fransa'nın Gironde bölgesinde cuma günü 7 bin 300 hektar ve dün yaklaşık 10 bin hektar yandı.
An extreme heat wave is forming in the western Europe. It will probably peak at the beginning of next week. The temperature anomaly in France and the UK can reach up to an extreme 20 °C (see our map https://t.co/onVm1tjFQn). Temperatures may exceed 40 °C. 😳 pic.twitter.com/Js10EbTscV
— Ventusky (@Ventuskycom) July 14, 2022
Portekiz 40 dereceyi gördü
Portekiz’de hava sıcaklığı 40 santigrat dereceyi aşarken kuzeydeki Pinhao kasabasında dün 47 derece sıcaklık ölçüldü. İspanya’da hava sıcaklıkları 46 dereceye ulaşırken Almanya'da da hafta içinde sıcaklıkların 41 dereceyi bulabileceği belirtildi.
İngiltere'de ulusal acil durum ilanı
İngiltere basınındaki haberlere göre, İngiltere Meteoroloji Kurumu (MET) gelecek haftanın özellikle ilk günlerinin aşırı sıcak geçebileceği bilgisini verdi. MET'in ülke tarihinde ilk kez dün aşırı sıcak hava nedeniyle 25 - 26 Temmuz için "kırmızı alarm" uyarısı vermesinin ardından İngiltere'de ulusal sağlık acil durumu ilan edildi.
Unprecedented dangerously high temperatures by day and night next week. pic.twitter.com/E2Hosv4vJG
— Met Office (@metoffice) July 15, 2022
İngiltere'de ulusal sağlık acil durumu ilanı, yalnızca yüksek riskli grupların değil zinde ve sağlıklı kişilerin de rahatsızlanabileceği veya hayatını kaybedebileceği anlamına geliyor. Avrupa Birliği, küresel ısınma arttıkça kıtanın kuraklık ve orman yangınları da dahil olmak üzere doğal afetler için en zor yıllardan biriyle karşı karşıya olduğu konusunda uyarıda bulundu.
İspanya ve Portekiz yangınlarla mücadele ediyor
İspanya, Extremadura, Kastilya ve Leon, Endülüs ve Galiçya bölgelerinde çıkan orman yangınlarını söndürmeye çalışıyor. İspanyol El Pais gazetesinin Sivil Savunma kaynaklarına dayandırdığı bilgiye göre, ekipler ülke genelinde 37 yangınla mücadele ederken bunlardan 19'u henüz kontrol altına alınamadı.
Yangın söndürme faaliyetlerinde ağırlığın, endişe verici boyutlara ulaştığı belirtilen Extremadura bölgesinde Monfragüe Ulusal Parkı’nı teslim alan orman yangınına ve Endülüs’te turistik bölgelerden Cosa del Sol’daki Mijas tepelerinde devam eden yangınlara verildiği ifade edildi.
İspanyol EFE ajansı da Mijas tepelerindeki yangınlar sebebiyle 2 bin 765 kişinin bölgeden tahliye edilmek zorunda kaldığını aktardı. Yangının 1890 hektarlık bir alanı etkilediği kaydedildi. Galiçya bölgesinde üç noktada devam eden yangında 3 bin 500 hektarın yangından etkilendiği bildirildi.
3 Temmuz’dan bu yana 70 bin 354 hektar yandı
İspanya’da son sivil savunma raporuna göre, 3 Temmuz’dan bu yana 70 bin 354 hektar arazi orman yangınlarında yandı. Bu sayının, 2021 boyunca yanan 75 bin 548 hektarla hemen hemen aynı olduğuna dikkat çekildi.
İberya yarımadasının batısındaki Portekiz de Avrupa’da orman yangınlarından etkilenen ülkelerin başında geliyor. Portekiz’in önde gelen gazetelerinden Diario de Noticas’ın haberine göre, aşırı sıcaklar sebebiyle ülkede 4 büyük yangın oldu ve bunları söndürmek için 382 itfaiye görevlisi çalıştı. Yangınların ülkenin kuzeyindeki Porto kentinin kuzeydoğusunda çıktığı belirtildi.
Can kayıpları da var
Aşırı sıcaklar, İspanya ve Portekiz’de can kayıplarına da yol açtı. İspanya’daki Carlos III Sağlık Enstitüsü’nün 16 Temmuz verilerine göre, 237 kişi aşırı sıcaklar sebebiyle hayatını kaybetti.
İspanyol EFE ajansı da İspanya ve Portekiz’de aşırı sıcaklardan ölenlerin sayısının 300'ü geçtiğini bildirdi. Bu arada, Portekiz’de yangınlara müdahale eden bir yangın söndürme uçağının düşmesi sonucu, uçağın pilotu da hayatını kaybetti.
Diğer yandan, acil durum ilanının ardından Acil Durum Kabine Toplantısı (COBRA) düzenlendi. Toplantıya başkanlık eden Kabine İşleri Bakanı Kit Malthouse, halka seyahat etmekten kaçınmaları uyarısında bulundu. Malthouse, özellikle demir yolu olmak üzere ulaşımda aksaklıklar yaşanabileceği bilgisini verdi.
Hükümet yetkilileri, İngiltere'nin büyük bir kısmında etkili olarak bazı bölgelerde 40 dereceye ulaşması beklenen sıcak hava nedeniyle, halka pazartesi ve salı günleri gerekli olmadıkça evden çıkmamalarını tavsiye etti.
İtalya'da da alarm verildi
İspanya ve Portekiz, yangınlarla mücadele ederken, bir diğer güney Avrupa ülkesi İtalya’da da sıcak hava alarm boyutuna ulaştı. İtalya'da bu yıl yağışların düşük seyretmesi ve yaz sıcaklarının da mayıs ortasından itibaren etkili olmasıyla baş gösteren kuraklığın ardından yangın alarmı da ülkenin ana gündem maddesi olmaya devam ediyor.
Ülkede hafta sonundan gelecek hafta ortasına kadar etkili olacak aşırı sıcaklar sebebiyle aralarında başkent Roma, Milano ve Floransa’nın da olduğu 10 kentte turuncu alarm verildi.
Hafta sonu bazı noktalarda 35-36 derecelerde seyredecek hava sıcaklığının hafta ortasında 40 ila 42 dereceleri bulacağı belirtildi.
İtalya’da bu yıl etkisini erken gösteren aşırı sıcaklar sebebiyle ülkenin en büyük nehri Po’nun su seviyesi yer yer yüzde 10’lara kadar geriledi. İtalya’da sıcaklıklar dolayısıyla yangın çıkma riskinin de yüksek olduğu belirtildi.
Yunanistan’da hafta sonu yüksek yangın riski
Yunanistan’da yüksek hava sıcaklıkları ve şiddetli rüzgar nedeniyle cuma gününden beri çok sayıda orman yangını yaşandı.
Patra, Girit, Arkadia, Anavisos gibi bölgelerde çıkan yangınlara itfaiye ekipleri havadan ve karadan müdahale etti. Şiddetli rüzgar ise yangınların kontrol altına alınmasını güçleştirdi. Yangın nedeniyle, bazı köyler tedbiren boşaltıldı.
Atina Ulusal Gözlemevinin yaptığı açıklamaya göre, Girit’in Resmo (Rethimnos) Bölgesinde çıkan orman yangını nedeniyle yaklaşık 15 bin dönüm alan 24 saatten kısa bir sürede kül oldu. Açıklamada, “Resmo’nun güneyinde 15 Temmuz Cuma günü öğle saatlerinde Kria Vrisi yakınlarında başlayan orman yangını büyük bir ekolojik ve ekonomik felakete yol açtı.” ifadesi yer aldı. Yangın riskinin bugün de devam ettiği belirtilen açıklamada, vatandaşlardan dışarıda ateş yakmaması istendi.
Bosna Hersek
Bosna Hersek'in orta kesimlerindeki Citluk ve Capljina belediyelerinin sınırında orman yangını meydana geldi. Yaklaşık iki kilometrelik bir alana yayılan yangın söndürme çalışmalarına, Bosna Hersek Silahlı Kuvvetlerine ait helikopterler de destek verdi.
Capljina İtfaiye Komutanı Mate Jurkovic, yangının dün gece kontrol altına alındığını ancak rüzgar yüzünden yeniden etkili hale geldiğini ifade etti. Öte yandan, dün akşam saatlerinde Boracko Gölü yakınlarında meydana gelen yangının da kısmi olarak kontrol altına alındığı açıklandı.
Almanya
Almanya'da yetkililer gelecek hafta için aşırı sıcak uyarısında bulundular. Hafta içinde sıcaklıkların 41 dereceyi bulabileceği, bu nedenle dikkatli davranılması istendi. Sağlık Bakanı Karl Lauterbach, "Bu sıcak hava dalgası birçok ölüme neden olabilir" dedi.
Alman Tabipler Birliğinin iklim değişikliği çalışma grubu başkanı Gerald Quitterer ise "Almanya'da aşırı sıcak eylem planı olan sadece birkaç belde var." diyerek birçok kentin aşırı sıcaklar karşısında hazırlıklı olmadığını ifade etti. Yetkililer aşırı sıcaklar nedeniyle oluşabilecek yangın konusunda da uyarılarda bulundular.