10 Kasım 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 20.07.2023 00:00 | Son Güncelleme: 20.07.2023 00:10

Dünyanın dört bir yanı kavruluyor: Aşırı sıcaklar cezaevlerine ölüm getirdi fabrikalarda üretim durdu

Dünya genelinde etkisini hissettiren aşırı sıcaklar günlük yaşamı olumsuz etkilerken, ABD'de klimasız olan cezaevlerinden ölüm haberleri geliyor, İtalya'da araç fabrikaları kepenk indirmek durumunda kalıyor. Sıcaklar aynı zamanda her konuda ayrı düşen Çin ve ABD'yi de aynı masada olmaya zorluyor
Dünyanın dört bir yanı kavruluyor: Aşırı sıcaklar cezaevlerine ölüm getirdi fabrikalarda üretim durdu

Bugün 46 dereceye ulaşması beklenen aşırı sıcaklar, orman yangınları ve sel dalgasının ABD'den Çin'e kadar dünyanın dört bir yanına uzandığı dikkat çekiyor. Aşırı sıcaklar etkili olduğu bölgelerde tahribata yol açarken, sıcaklardan çok etkilenen ülkelerden biri olan İtalya'da 23 şehir kırmızı alarma geçti.

Ölüm riski arttı

Yaz turizminin en yoğun olduğu dönemde Güney Avrupa'yı vuran sıcak hava dalgası, Roma da dahil olmak üzere rekor kırdı ve ölüm riskinin arttığına dair uyarıları beraberinde getirdi.

Reuters'ın haberine göre Yunanistan'ın başkenti Atina'nın batısında orman yangınları üçüncü gününde de devam ederken itfaiyeciler alevleri kıyı rafinerilerinden uzak tutmak için gece boyunca çalıştı. Düzensiz rüzgarların körüklediği yangınlar onlarca evi kül etti, yüzlerce insanın kaçmasına neden oldu ve bölgeyi yoğun dumanla kapladı. Meteoroloji uzmanları, sıcaklıkların Perşembe günü 43 dereceye kadar çıkabileceğini söyledi.

Kaliforniya yanıyor

Aşırı hava koşulları milyonlarca Amerikalının da hayatını altüst etti. Tehlikeli bir sıcak hava dalgası Güney Kaliforniya'yı boydan boya etkisi altına alırken, Phoenix kentinde 20 gün boyunca sıcaklık 43 derece ve üzerinde seyretti.

Bir yandan yangınlarla boğuşan ABD'de öte yandan kopan fırtınalarla da mücadele ediyor. Calvin Tropik Fırtınası da yaşanan bu duruma çarpıcı bir örnek ve bu fırtına Hawaii'yi vurarak sel riskini tırmandırdı.

Aşırı sıcaklar cezaevlerine ölüm getirdi

Texas Tribune gazetesinin haberine göre, Teksas'ta klimasız cezaevlerinde kalan en az dokuz mahkum bu yaz aşırı sıcakların tetiklediği ölümcül kalp krizleri nedeniyle hayatını kaybetti. Diğer 14'ü ise aşırı sıcakların yaşandığı dönemlerde bilinmeyen nedenlerden dolayı hayatını kaybetti.

Yaşanan bu gelişmenin ardından Teksas'ın milletvekillerine eyaletteki 100 cezaevinin tamamına klima takılması için yasa çıkarma çağrısında bulunuldu. Gazetenin haberine göre, şu anda cezaevlerinin üçte ikisinden fazlasında klima bulunmuyor.

Çin ve ABD ilişkisi için yeni umut

ABD'nin iklim elçisi John Kerry'yi görüşmeler için ağırlayan Çin'de turistler, 80 derece yüzey sıcaklıklarını gösteren dev bir termometreyi ziyaret etmek için sıcağa meydan okudu. Sıcaklıkların 28. gün üst üste 35 derece üzerinde seyrederek yeni bir rekora imza attığı Pekin'de Kerry, küresel ısınmayla mücadelede işbirliğinin, her ikisi de çevreyi en çok kirletenler arasında yer alan iki süper güç arasındaki sorunlu ilişkileri yeniden tanımlayabileceği umudunu dile getirdi.

İleri yaşlılar için özel önlemler

Çarşamba günü İtalya'nın büyük bölümünde sıcaklıklar yüksek seyrederken, Akdeniz adası Sardunya'da 45-46 derece sıcaklık bekleniyor. Öte yandan ülkede Sağlık Bakanlığı bir bilgi hattını devreye sokacağını ve mobil sağlık çalışanlarından oluşan ekiplerin Roma'daki yaşlıları ziyaret edeceğini açıkladı. Bir doktor ve sağlık birimi yöneticisi olan Claudio Consoli, "Bu insanlar başaramayacaklarından korkuyorlar, dışarı çıkamayacaklarından endişe ediyorlar" dedi.

Üretimi de vurdu

Otomobil üreticisi Stellantis, Çarşamba günü Napoli yakınlarındaki Pomigliano fabrikasındaki durumu izlediğini, bir gün önce sıcaklıkların zirveye ulaşmasıyla bir üretim hattındaki çalışmaları geçici olarak durdurduğunu söyledi.

Akü üreticisi Magneti Marelli'de çalışan işçiler Sulmona'daki merkezi İtalyan fabrikasında 8 saatlik grev tehdidinde bulundu. Sendikalar tarafından yapılan ortak açıklamada "boğucu sıcaklığın işçilerin hayatını riske attığı" belirtildi.

İspanya nefes aldı Yunanistan kurtulamadı

İspanya'da sıcak hava dalgası azalıyor gibi görünürken, Yunanistan'da yaşayanlar orman yangınlarının ardından evlerinin enkazını incelemek zorunda kaldı.

65 yaşındaki Abbram Paroutsidis aşırı sıcaklardan sonra sıkça yaşanan orman yangınlarından dolayı evini kaybedenlerden sadece biri. Paroutsidis evinin kullanılamaz hale geldiğini belirterek "Her şey yandı, her şey. Hepsini atacağım" şeklinde konuştu.

Bilim insanları yıllardır uyarıyor

Bilim insanları uzun zamandır, büyük ölçüde fosil yakıtların yakılmasından kaynaklanan sera gazı emisyonlarının neden olduğu iklim değişikliğinin sıcak hava dalgalarını daha sık, şiddetli ve ölümcül hale getireceği konusunda uyarıda bulunuyor ve hükümetleri emisyonları büyük ölçüde azaltmaya çağırıyor.

Almanya 'siesta' istiyor

Almanya'da sıcak hava dalgası, farklı bir tartışmayı da beraberinde getirdi ve ülkede işyerlerinin çalışanlar için siesta uygulamasına geçip geçmemesi gerektiği konusu gündemden düşmüyor.

ECMWF (Avrupa Orta Vadeli Hava Tahminleri Merkezi) Direktörü Florian Pappenberger, "Mevcut aşırı sıcaklar esas olarak güney Avrupa üzerinde üst atmosfere hakim olan yavaş hareket eden bir antisiklondan, bir yüksek basınç sisteminden kaynaklanıyor" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:

"Mevcut sıcak hava dalgasının yaklaşık 26 Temmuz'a kadar sürmesi beklenirken, ısı kubbesinin devam etmesi halinde başka bir aşırı sıcaklık dönemi yaşanabilir"

Asya hem sıcakla hem selle boğuşuyor

Güney Kore'de şiddetli yağmur geçen haftadan bu yana orta ve güney bölgeleri etkisi altına aldı. Cumartesi günü bir nehir setinin çökmesi sonucu bir düzineden fazla aracın sular altında kaldığı Cheongju kentindeki bir alt geçitte on dört kişi hayatını kaybetti. Güneydoğu eyaleti Kuzey Gyeongsang'da ise çoğu toprak kayması ve sel nedeniyle olmak üzere 22 kişi hayatını kaybetti.

Yağışların ortalamanın yüzde 41 üzerinde olduğu kuzey Hindistan'da, muson mevsiminin başladığı 1 Haziran'dan bu yana ani seller, toprak kaymaları ve şiddetli yağışlara bağlı kazalarda 100'den fazla kişi hayatını kaybetti.

Domates fiyatları yüzde 700 arttı

Yağışlar Hindistan'da pek çok açıdan afete yol açıyor. Gıda krizi de bu yoğun yağışların sonuçlarından sadece biri. Gıda krizi sonrası sadece domates fiyatları bile ülkede yüzde 700'ün üzerinde artış gösterdi.

Yamuna nehri 45 yıl sonra ilk kez Agra'daki Tac Mahal'in duvarlarına ulaşarak diğer bazı tarihi eserleri sular altında bıraktı ve Hindistan başkentinin bazı bölümlerini sular altında bıraktı.

Hindistan'ın Assam eyaletinden geçen Brahmaputra nehri bu ay taşarak, nadir bulunan tek boynuzlu gergedanlara ev sahipliği yapan Kaziranga Ulusal Parkı'nın neredeyse yarısını bel derinliğindeki sulara gömdü.

Muson yağmurları nedeniyle çöken bir duvar, komşu Pakistan'da en az 11 inşaat işçisinin ölümüne neden oldu.

Hükümet aşırı sıcaklar nedeniyle çalışmayı bıraktı

Irak'ın yaklaşık 4 milyon nüfuslu güney Basra vilayeti, sıcaklıkların 50 dereceye ulaşması nedeniyle Perşembe günü hükümet çalışmalarının askıya alınacağını açıkladı. Irak'ın kuzeyindeki Musul kentinde çiftçiler, sıcak ve kuraklık nedeniyle ekinlerin zarar gördüğünü söyledi.

Sıcaklar ABD ve Çin'i yakınlaştırdı

Eşi benzeri görülmemiş sıcaklıklar, dünyanın dört bir yanındaki ulusların iklim değişikliğiyle mücadele etmeleri için yeni bir aciliyet yarattı. Dünyanın en büyük iki ekonomisi ticaretten Tayvan'a kadar çeşitli konularda anlaşmazlık yaşarken, Kerry Çarşamba günü Çin Başkan Yardımcısı Han Zheng'e iklim değişikliğinin daha geniş diplomatik sorunlardan ayrı olarak ele alınması gerektiğini söyledi.

Kerry, Han'a şunları söyledi: "Bu, gezegendeki herkes için evrensel bir tehdittir ve dünyanın en büyük uluslarının, dünyanın en büyük ekonomilerinin, dünyanın en büyük salımcılarının, sadece kendimiz için değil tüm insanlık için çalışmak üzere bir araya gelmesini gerektirmektedir"