Atmosferin artan ve azalan karbon emisyonlarına nasıl tepki verdiğini anlamak oldukça karmaşık bir iş. Fransa'daki Ulusal Meteorolojik Araştırma Merkezi'nde (CRNM) çalışan bilim insanları da bugüne kadar kabul edilen öngörülerin dışında verilerle tartışmaya dahil oldu.
26 faktör incelendi
New Scientist'te yayımlanan araştırmaya göre, gezegenin daha fazla ısınmasına ya da soğumasına neden olabilecek 26 faktörü inceleyen uzmanlar, ek ısınmaya doğru bir eğilim olduğu ve tepe ısınma noktasının beklentileri aşabileceği sonucuna vardı.
2000'lerin başında iklim bilimciler, atmosferdeki karbon seviyelerinin emisyonlar durduktan sonra sabit kalacağını varsayıyordu. Bu bilgiye dayanarak üretilen senaryolar, okyanusların birkaç on yıl daha ısınmaya devam edeceğini ve bunun da yüzeydeki sıcaklıkların artmasına neden olacağını öngörüyordu. 2010'larda fikirler değişti. Farklı bir model ortaya koyan bilim insanları, emisyonlar sıfırlandıktan sonra okyanusların karbondioksitin bir kısmını emmeye devam edeceğini, bunun da atmosferdeki karbon seviyelerinde kademeli düşüş yaratacağını ve sonuç olarak güneş ısısının daha az tutulmasına yol açacağını öne sürdü. Bu senaryoya göre soğuma etkisi okyanus ısınmasını dengeleyecek ve emisyonların sıfırlanmasından birkaç yıl sonra yüzey ısınması da kendiliğinden duracaktı.
Ancak tüm modellemeler temel göstergeler üzerinden ilerliyor, yani Antarktika'daki buz tabakalarının erimesi ya da devasa yangınlarla yok olan ormanların etkisi gibi kriterleri hesaba katmıyordu. İşte Fransa'daki bilim insanları bu boşluğu doldurdu ve permafrostun erimesinden okyanus akıntılarının değişmesine kadar 26 faktörü denkleme katarak yeni bir hesaplama yaptı.
Ekip üyelerinden, Imperial College London'dan Joeri Rogelj dikkate aldıkları bazı faktörlerin soğumaya neden olacağını fakat genel eğilimin ısınmaya doğru olduğunu söyledi. "Bu ek etkilerle tepe ısınma noktası daha da yükseğe çıkabilir" diyen Rogelj, net sıfıra ulaşmanın artık daha da önemli hale geldiğini ifade etti.
"Zamanlama kilit önem taşıyor"
Ekibin başındaki isim, Roland Séférian da aynı hususu vurgulayarak "Net sıfıra ulaşacağımız zamanlama kilit önem taşıyor" dedi. Bu iki isim aslında bize neredeyse tüm bilim insanlarının sık sık, altını çize çize söylediği gerçeği hatırlattı: Karbon emisyonlarında net sıfıra ulaşmak ne kadar uzun sürerse, emisyonlar sıfırlandıktan sonra küresel ısınmanın devam etme riski de o kadar artacak.
