Fransa'da Macron ve Le Pen'in yer alacağı ikinci tur seçimleri 24 Nisan'da

Ülkede 12 adayın yarıştığı cumhurbaşkanı seçiminin ilk tur oylaması, yerel saatle 20.00'de sona erdi. Kamu yayıncısı France Info, Le Monde ve France 24'ün hazırlattığı sandık çıkışı anketine göre hiçbir aday, cumhurbaşkanı seçilebilmek için ilk turda gerekli yüzde 50 salt çoğunluğu elde edemedi. Buna göre, Macron oyların yüzde 28,1'sini alarak seçimin ilk turundan birinci çıktı. Le Pen de yüzde 23,3 ile ikinci oldu.

İkinci tur 24 Nisan'da

Le Pen Ailesi 3. kez final turunda. 2002'de %82 oy alan Chirac %18'de kalan Jean-Marie Le Pen'i ezmişti. 2017'da Macron %67 Marine Le Pen %33 almıştı. İlk tur öncesi '2. turda fark yüzde 5-6 olur' diyen analistler şimdi biraz daha iyimser... Zemmour dışında ilk turda kaybeden tüm adayların Macron'a destek çağrısı yapmasına rağmen, yine de ikinci tura temkinli yaklaşan analistler de var. Çoğu, Macron'un artık "taze, temiz yüz" özelliğini kaybettiği yorumunu yaparak "İlk tur öncesi kampanya yapmayan Macron, ikinci turda momentum yakalamak için daha fazla çaba göstermeli" diyor. Sol eğilimli Jean-Jaures Vakfı'nın analizinde "Marine Le Pen'in Fransa Cumhurbaşkanlığı için yetersiz ve tecrübesiz olduğu savı artık geçersiz. Halka daha yakın bir görüntü çizen Le Pen'in artık koltuğu hak ettiğini düşünen büyük bir kesim var" ifadesi kullanıldı.

Jean-Luc Melenchon'un ekibi Komünist Parti’ye kızgın

Macron yalnızca 65 yaş ve üstülerde birinci sırada

Fransız kamuoyu araştırma şirketi Elabe'ın seçim günü verilerine göre, Macron yüzde 41 ile yalnızca 65 yaş ve üstü seçmende ilk sırada geliyor.

Dikkat çekici diğer veri ise gençlerin oy tercihlerinde saklı. Melenchon, 18-24 yaş arasında yüzde 34, 25-34 yaş arasında yüzde 31 ile en çok oyu alan aday.

35-49 arası yaş grubundakilerde en çok tercih edilen isim ise yüzde 29 ile Marine Le Pen.

Pecresse iflasın eşinde

Yüzde 4.78 oyla Cumhuriyetçi Parti'ye (LR) tarihinin en ağır yenilgisini yaşatan Valerie Pecresse, şahsi iflas tehlikesi altında. Kampanya için 7 milyon Euro harcayan Pecresse, yüzde 5 barajının altında kaldığı için devletten yaklaşık 800 bin euro iade alabilecek.

Yüzde 5'i geçse alacağı iade 7 milyon euronun üzerine çıkacaktı. Kameraların karşısına çıkan Pecresse "Kampanya için şahsi olarak 5 milyon euro borçlu durumdayım. Tüm partililere bağış çağrısı yapıyorum. 15 Mayıs'a kadar bağış yaparsanız kampanya için aldığım borçları ödeyebileceğim" dedi.

Seçimlerle ilgili bugün sabah paylaşılan yeni veri ve bilgilerden öne çıkanlar...

Le Monde güncelleme yaptı

Le Monde bu sabah itibariyle sonuçları şöyle güncelledi: Macron: 27.60 Le Pen: 23.41 Melenchon: 21.95 Zemmour: 7.05 Pecresse: 4.79 Seçim öncesi tahminlerin aksine Melenchon'un ikinci turu 1.5 puandan daha az bir oy farkıyla Le Pen'e kaptırdığı görülüyor.

Kendi şehrinde yüzde 2,17'de kaldı

Paris sonuçları: Macron 35.33 Melenchon: 30.09 Zemmour: 8.16 Le Pen: 5.54 Sosyalist Parti adayı Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo'nun kendi şehrinde yüzde 2.17'de kalması çok çarpıcı.

Gerçek Fransa'da Macron önde

Gerçek Fransa diye bilinen ikinci büyük kent Lyon'da sonuçlar: Macron: 31.84 Melenchon: 31.06 Le Pen: 8.97 Zemmour: 7.65

Marsilya'da Melenchon zirvede

Akdeniz kıyısındaki kozmopolit Marsilya'nın sonuçları: Melenchon: 31.12 Macron: 22.62 Le Pen: 20.89 Zemmour: 11.10

Nice sonuçları

Fransız Riviearası'nın kalbi Nice'teki sonuçlar: Macron: 25.13 Le Pen: 22.39 Melenchon: 21.58 Zemmour: 14.25

Bordeaux

Batı'nın büyük kenti Bordeaux'nun sonuçları: Macron: 33.51 Melenchon 29.06 Le Pen: 8.52 Zemmour: 6.94

Cannes ve Korsika sonuçları

Ve Türk zenginlerin de rağbet ettiği Cannes sonuçları: Macron: 26.19 Le Pen: 24.44 Zemmour: 17.31 Melenchon: 15.71

Korsika da ise durum;  Le Pen: 28.58 Macron: 18.11 Melenchon: 13.37 Zemmour: 12.80

En zengin bölgede sonuçlar

Paris'in en zengin bölgesi 16'ncı mahallenin sonuçları: Macron: 46.75 Zemmour: 17.48 Pecresse: 13.81 Melenchon: 9.02 Le Pen: 5.80 Hidalgo: 0.77

Yine Paris'in en zengin bölgelerinden 7'nci mahallenin sonuçları: Macron: 48.47 Zemmour: 13.92 Pecresse: 13.53 Melenchon: 9.73 Le Pen: 5.27 Hidalgo: 1.03

Fransa seçimlerinde dün neler yaşandı ?

23.25: Hızlıca yapılan Ipsos anketine göre ikinci tur tahminleri: Macron %54, Le Pen %46. Cevap verenlerin yüzde 12'si kararının kesin olmadığını belirtti. (Kaynak: The Guardian)

23.11: Macron konuşmasını, ilk oy oranlarının gelmeye başlamasından yaklaşık 2 saat sonra gerçekleştirdi.

Fransa Cumhurbaşkanı konuşmasında, ''Hayat pahalılığına karşı tek güvenilir proje bizim projemiz. İşçiler için, işsizliğin eşiğinde olan herkes için tek proje bizim. Fransa ve Avrupa'nın tek projesi bizim. Hepimize kökenimiz, düşüncelerimiz ve inançlarımız ne olursa olsun inanıyorum. Bu yüzden önümüzdeki iki hafta boyunca hiçbir çabadan kaçınmayalım çünkü henüz kazanmadık. Alçakgönüllü olalım, kararlı olalım. Herkesi ikna edelim“ dedi. 

23.06: Merkez sağda Cumhuriyetçi Parti'de (LR) Valerie Pecresse (% 4.8) Sosyalist Parti'de ise (PS) Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo (% 1.7) partilerine tarihin en ağır yenilgilerini yaşattı.

Le Pen'i destekleyen tek isim Zemmour

22.58: İkinci tura kalamayan adaylar, gelecek turda kimi destekleyeceğini açıklamaya başladı.

Şu ana kadar Le Pen'i destekleyeceğini belirten tek isim yüzde 7 oy alan Eric Zemmour. Macron'a desteğini açıklayanlar ise merkez sağ adayı Valérie Pécresse, Yeşillerin adayı Yannick Jadot, Komünist Parti'nin adayı Fabien Roussel ve Sosyalist Parti'nin adayı Anne Hidalgo. Bu dört adayın aldıkları oyların toplamı yaklaşık yüzde 14. 

Yüzde 20 oy alan Jean Luc Melenchon ise seçmenlerine “Le Pen'e oy vermeyin“ çağrısında bulundu. 

22.38: Oy sayımı sürüyor. Macron ve Le Pen'in ikinci turu garanti. Le Monde'a göre son durum:

• Macron: 28.5
• Le Pen: 23.6
• Melenchon: 20.3
• Zemmour: 7.0
• Pecresse: 4.8. 

İlk sonuçlar sonrası adaylardan tepkiler

22.01: Üçüncü en yüksek oyu alan ancak ikinci tura kalamayan Jean-Luc Mélenchon: ''Mücadelede yeni bir sayfa açıldı. Yaptığımız işten gurur duymalıyız. Popüler bir kitle örgütledik" dedi.

Aşırı sağcı aday Eric Zemmour ise ikinci tur için Le Pen'e destek çağrısında bulundu: "Destekçilerimi Le Pen'e oy vermeleri için çağırıyorum. Bazılarınızın istemeyeceğini biliyorum. Ancak her şeyden büyük bir şey var: Fransa".

21.38: BBC, Marine Le Pen'in parti merkezinde kutlamalar başladığını bildirdi. İlk sonuçlar sonrası partide olumlu bir hava var. Emmanuel Macron'un parti merkezinde ise gerginlik sonrası bir rahatlama havası var. Macron'un destekçileri Fransa ve AB bayrakları sallıyor.

İlk seçim sonuçlarını gören Marine Le Pen konuşmasında, Fransa'nın geleceği için iki zıt tercih arasında kaldığını söyledi. Aşırı sağcı aday, "sosyal adaletin asırlardır var olan ulus ve halk kavramları etrafında vücut bulması. Emmanuel Macron'a oy vermeyen herkesin bu birlikteliğe katılmak için bir davetiyesi var" dedi.

21.08: İlk sonuçlar geldi:

Macron: % 28.1
Le Pen: % 23.3
Melenchon: % 20.1
Zemmour: % 7.2
Pecresse: % 5.0
Jadot: % 4.4
Lasalle: % 3.3
Roussel: % 2.7
Dupont-Aignan: % 2.3
Hidalgo: % 2.1

Bu sonuçlara göre Macron ve Le Pen ikinci tura kaldı. (Kaynak: Ipsos-Sopra Steria)

20.27: 1981'de Georges Marchais ile yüzde 15 oy alan Komünist Parti'de sessizlik hakim. Karargahta partililerden biri "Akılla oy verme işi bizi yaktı" derken, 50'ye yakın akredite gazeteci aday Roussel'in konuşmasını bekliyor. Le Pen'in karargahında ise 400 gazeteci var.

20.06: İlk tura katılan 12 aday da sonuçları Paris'te karşılayacak. Çoğu şimdiden karargahlarına geçti. TSİ 21.00'de ilk sonuçların açıklanmasından sonra Pecresse'in 21.30'da, Zemmour'un ise 21.30-21.45 arasında TV'lerin karşısına çıkması bekleniyor.

19.49: Son haberlere göre Eric Zemmour ve Valerie Pécresse yüzde 8'er oyda kalıyor. Merkez sağın oyu Pecresse ile birlikte dibe vurmuş görünüyor. Eski Cumhurbaşkanı Sarkozy'nin kendi partisinin adayı Pecresse yerine Macron'u desteklediği iddia ediliyordu.

19.20: La Libre Belgique haberini yumuşattı. Son güncellemede giren paragraf mealen şöyle: Dikkat, bu sonuçlar büyük bir kurumun ilk exit-poll'larından birine aittir. Gösterge niteliğinde, ham, düzeltilmemiş bu sonuçların değişebileceği konusunda dikkatli olmalıyız.

18.30: Belçika gazetesi La Libre Belgique bekleneni yaptı. İlk exit-poll'lara göre Macron ve Le Pen'in yüzde 24'er, Melenchon'un ise yüzde 19 oy aldığını yazdı. Kaynak göstermeyen La Libre Belgique'e Twitter'da tepki var.

- The Guardian'dan Jonathan Freedland: Putin büyük ödülü kazanıp kazanmadığını anlamak için Fransa'ya bakacak. İkinci turda Macron ile Le Pen arasındaki fark anketlerdeki hata payı kadar olacak. Brexit ve Trump'tan sonra Fransa'da bir şoka kayıtsız kalmamalıyız.

- The Guardian'a göre iki turlu seçim sistemini Fransa'ya kabul ettiren kişi ulusal kahraman Charles de Gaulle. de Gaulle bu yolla aşırı uçların iktidarını engellemeyi amaçlamış. Mottosu da şöyle: Fransızlar ilk turda kalpleriyle, ikinci turda akıllarıyla oy verir.

- Ipsos'un anketine göre katılım oranının yüzde 73.5 olması bekleniyor. Tahmin biraz iyimser. Ancak halen gerçekleşen katılım oranı bile pek çok Doğu Avrupa ülkesinden yüksek. Son 4 seçime katılım oranları şöyle:

• 2017: % 69,4
• 2012: % 70,6
• 2007: 73,6
• 2002: 58,5

18.11: Fransa İçişleri Bakanlığı'nın biraz önce açıkladığı seçime katılım oranları yine geçmiş seçimlerin altında görünüyor. Saat 17.00 itibariyle seçime katılım oranı yüzde 65. Bu oran aynı saatte 2017'de yüzde 69.42, 2012 seçimlerinde ise yüzde 70.59 seviyesindeydi.

Le Monde'dan 3 çarpıcı grafik

- Marine Le Pen'in babası Jean Marie Le Pen 2002'de Jacques Chirac'la birlikte ikinci tura kalıyor. Le Pen'in oyları Doğu ve Riviera'dan. Sosyalist Jospin yarış dışı. Fransa ikinci turda büyük çoğunlukla Chirac'ı seçiyor.

- 2007'de şoka girme sırası Jean Marie Le Pen'de. Segolene Royal ve Sarkozy ikinci turda. İlk turu önde kapatan Sarkozy, sosyalist Royal'i ikinci turda da deviriyor.

- Sarkozy'nin karşısında yine bir sosyalist aday var. Segolene Royal'in eski hayat arkadaşı François Hollande. Babasını devirip aday olan Marine Le Pen ilk turda yarış dışı kalıyor. Hollande seçimi kazanıyor. 2017'de büyük bir sürpriz yapıp aday olmuyor.

Bağımsız bir gazetecinin twitine göre Arjantin'deki Fransız seçmenlerin oyları şu şekilde gerçekleşti:

• E. Macron % 49.9
• JL. Mélenchon % 23.6
• E. Zemmour % 6.4
• V. Pécresse % 4.9
• M. Le Pen % 4.8
• Y. Jadot % 4.4

17.28: Yine sandıkların kapandığı ve sayımların başladığı St-Martin sonuçları:

• JL. Melenchon % 35
• E. Macron % 25,2
• M. Le Pen % 14,8%
• E. Zemmour % 11,1
• V. Pecresse % 3,6
• N. Dupont-Aignan % 3
• Y. Jadot % 2,3
• J. Lassalle % 2
• A. Hidalgo % 1,1
• Ph. Poutou % 0,6

17.15: Ultra zenginlerin favori adası St-Barth'ın sonuçları Twitter'a düştü:

• E. Macron % 23,8
• M. Le Pen % 22,4
• E. Zemmour % 17,7
• JL. Melenchon % 13,2
• N. Dupont-Aignan % 6,4
• V. Pecresse % 5,7
• Y. Jadot % 4,3
• J. Lassalle % 3,5
• A. Hidalgo % 1

17.04: Putin muhalifi satranç eski dünya şampiyonu Gerry Kasparov'un twiti: Le Pen, Putin'in daha geniş bir savaşı için, Avrupa'daki ikinci cephesi için bir silahtır. Macron'u sık sık eleştirdim ancak bu günkü Fransa için o iyi bir savunma cephesidir.

17.00: Şu sıralarda ilginç bir tartışma yaşanıyor. Fransa'da yerel saatle 20.00'den önce sandık sonucu yayınlamak yasak. Ama bu yasak İsviçre ve Belçika'da Fransızca yayın yapan gazeteleri kapsamıyor. Belçika'da Le Soir, La Libre Belgique; İsviçre'de Tribune de Geneve, Le Temps gibi Fransızca yayın yapan güçlü gazeteler ve internet siteleri var. Fransız basını haksız rekabetten yakınıyor...

- Le Monde'un 2017 ilk tur sonuçları grafiği çarpıcı. Batı'da Macron, Doğu'da ise İsviçre ve Kuzey İtalya sınırı dışında Le Pen galip. Ünlü Riviera'nın kazananı da Le Pen. Ama ikinci turda Macron 67'ye 33 gibi büyük farkla kazanıyor. 

Le Pen'in Putin yanlısı videosu paylaşılıyor

- Macron taraftarlarının sıklıkla retweet ettiği bir videoda Le Pen şunları söylüyor:

• Putin Avrupa için bir tehlike değildir.
• Fransa NATO'dan çıkmalı.
• Benim temsil ettiğim değerler Trump ve Putin'inkilerle aynı.
• Yıkılmasını beklemeden AB'den çıkmalıyız.

Seçimin finansmanında sıkı kurallar var

• İlk turda seçime girenler kişi başı 16.85 milyon euro kampanya harcaması yapabiliyor. İkinci tura kalan 2 aday harcamalarını 22.51 milyon euroya çıkartabiliyor. Kişi başına seçim bağışı üst limiti 4 bin 600 euro.
• İlk turda yüzde 5'in üzerinde oy alan adaylara 8'er milyon euro, 5'in altında kalanlara 800'er bin euro Hazine'den harcama iadesi yapılıyor. İkinci tura kalanların iade miktarı 10.69 milyon euro.
• Adaylar iade alabilmek için seçimden 2 ay sonra tüm belgelerini ibraz etmek zorunda. İnceleme titizlikle yapılıyor.
• Eski Cumhurbaşkanı Sarkozy kampanya bağış ve hesaplarındaki usulsüzlükler nedeniyle 1 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Gündem hayat pahalılığı

- Önde giden iki ismin son gündemi hayat pahalılığıydı. Macron 28 milyar euroluk paket açıklayarak elektrik ve gaz fiyatlarına üst sınır, dar gelirlilere de nakit yardım sözü verdi. Le Pen bu hamleyi "Parayı yeniden cebinize koyacağım" sözleriyle karşıladı.

Çin, karantinadaki Fransızlara oy kullandırmadı

- Çin yönetimi, karantina uygulanan Şangay'daki 4 bin 800 Fransız seçmene oy kullanma izni vermedi. Şangay'da halen 25 milyona yakın kişi çok sıkı Covid-19 karantinası altında bulunuyor.

- Fransa'da son 40 yıldır Auxerre kentinde seçimi önde tamamlayan aday Cumhurbaşkanı seçildi. Kent ilk tur için belirgin bir eğilim vermese de, TSİ 21.00'deki exit-poll'ların yanı sıra Auxerre'deki sonuçlar da merakla bekleniyor.

- Le Monde yazarı Sylvie Kauffmann'ın Financial Times'daki makalesinden: Macaristan'da Orban'ın yeniden seçilmesinin ardından Fransa'da Le Pen'in seçimi alması Putin için büyük bir zafer anlamına gelir. Rus liderin Avrupa'yı istikrarsızlaştırma rüyası gerçek olur.

Son seçimde 2 kat fark yiyen Le Pen, bu sefer yüzde 5 geride

- 2017 seçimlerinin ilk turunu Macron %24.01 oyla önde bitirmiş, %21.30 alan Le Pen ile ikinci tura kalmıştı. İkinci turda Le Pen'in % 33.1 oyuna karşılık, Macron % 66.9 oyla Fransa'nın yeni Cumhurbaşkanı olmuştu.

- Kamuoyu yoklamalarına göre yine Macron ve Le Pen ikinci tura kalırsa, yarış bu kez daha zorlu geçeceğe benziyor. The Wall Street Journal'in yorumuna göre Macron ikinci turu sadece 5 puanın altında bir farkla kazanabilecek gibi duruyor. 

- Cuma günü yapılan son kamuoyu yoklamasına göre Macron yüzde 26.3'le ilk sırada. Marine Le Pen yüzde 23.1'le ikinci tura katılım için rahat görünüyor. Son haftalarda desteği artan Jean Luc Melenchon yüzde 17.1, Eric Zemmour ise yüzde 9.5'le hayli geride kaldılar. 

12.00: Seçime katılım oranı an itibarıyla yüzde 25,48. Le Monde gazetesi bu oranın 2017 seçiminin ilk turunda, aynı saatteki katılımın 3 puan altında olduğunu yazdı. Sonuçların Türkiye saati ile 21.00'de açıklanmaya başlaması bekleniyor.

Le Pen Avrupa için de felaket olur

08.00: Fransa'da oy kullanma işlemi başladı ve yerel saat ile 19.00'da sona erecek. Büyük kentlerde ise saat 20.00'a kadar oy kullanılabilecek.