G7 ülkeleri, Ukrayna-Rusya savaşının yoksul ülkeleri tehdit eden küresel gıda ve enerji krizini tetiklediğine dikkati çekerek Ukrayna depolarında yaklaşık 40 milyon ton tahılın ihraç edilmesi için acil çözüm üretilmesi konusunda uyarıda bulundu.
Almanya, ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, İtalya ve Japonya dışişleri bakanları ile Avrupa Birliği (AB) Yüksek Temsilcisi tarafından Almanya’nın Schleswig Holstein eyaletindeki Wangels’deki Weissenhaus Hotel’de 3 günlük toplantının ardından yayınlanan ortak bildiride, savaştan kaynaklanan küresel gıda kıtlığının hafifletilmesi için adımlar atılacağına vurgu yapıldı.
"Rusya üzerindeki ekonomik baskı artırılmalı"
Bildiride, G7 Dışişleri Bakanları, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı sebepsiz savaşını en güçlü şekilde kınayarak, G7’nin Rusya'nın ekonomik ve siyasi izolasyonunu artırma ve Ukrayna’yı desteklemeye devam etme kararlılığı hatırlatıldı. Ortak bildiride, "G7 olarak birlik ve beraberlik içinde hareket etmeye devam ederek Rusya üzerindeki ekonomik ve siyasi baskıyı daha da artırma kararlılığımızı yineliyoruz" ifadelerine yer verildi.
FAO: Küresel gıda fiyatları Ukrayna savaşıyla martta yıllık yüzde 33,6 artarak rekor seviyeye ulaştı
"En savunmasız ortaklarımızın yanındayız"
Savaşın yakın tarihin en şiddetli gıda ve enerji krizlerinden birini oluşturduğuna ve bu krizlerin şu anda yoksul ülkeleri tehdit ettiğine yer verilen bildiride, Ukrayna'nın depolarında yaklaşık 40 milyon ton tahılın ihraç edilmesi için acil çözümler alınması gerektiği konusunda uyarıda bulunuldu. Bildiride “G7 olarak küresel gıda güvenliğini korumak için koordineli çok taraflı bir yanıtı hızlandırmaya ve bu açıdan en savunmasız ortaklarımızın yanında olmaya kararlıyız” ifadesi kullanıldı.
Çin'e "yardım etmeme" çağrısı
Dışişleri Bakanları, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırılarında Çin'e, Ukrayna'nın bağımsızlığını destekleme ve uluslararası yaptırımları zayıflatmak için Rusya'ya yardım etmeme çağrısında bulundu. Ortak bildiride, Pekin’e "Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşını haklı çıkarmak için bilgi manipülasyonu, dezenformasyon ve diğer araçlardan vazgeçmesi" uyarısı da yapıldı. 28 sayfalık bildiride, Yemen, Orta Doğu, Afganistan, Libya’daki durum, iklim değişikliği ve Covid-19 salgınıyla mücadele gibi küresel sorunlara yönelik değerlendirmeler de yer aldı.
Ukrayna'da milyonlarca ton tahıl stoku abluka nedeniyle ihraç edilemiyor
Öte yandan, dünya buğday ihracatında önemli bir role sahip Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş buğday arzının olumsuz etkilenmesine, fiyatlardaki yukarı yönlü baskının sürmesine ve Ukrayna’dan buğday ihracatının durma noktasına gelmesine sebep oldu.
Azak Denizi ve Karadeniz'deki birçok limanın Rus ablukası altında olması veya zarar görmesi, sigorta yapılamaması, nakliye maliyetlerinin yüksek olması ve bazı gemilerin savaş bölgesine yönelik rotaları kullanmayı tercih etmemesi Ukrayna’nın depolarındaki yaklaşık 40 milyon ton tahılın ihraç edilmesini engelliyor.
25 milyon tahıl limanlarda bekliyor
Gıda ve Tarım Örgütü'ne (FAO) göre, şu anda altyapı zorlukları ve Rus ablukası nedeniyle yaklaşık 25 milyon ton tahıl Karadeniz ve Azak Denizi'ndeki Ukrayna limanlarında beklemede. Normal zamanlarda yüzde 95’i deniz yoluyla olmak üzere 5 milyon ton ihraç eden Ukrayna, Mariupol, Cherson ve Berdyansk gibi bazı limanlarının Rus kontrolü altında olması ve bazılarının ağır hasar görmesi nedeniyle ihracatta zorlanıyor.
Ukrayna’nın buğday hasadının 18,2 milyon tona düşmesi bekleniyor
Yaklaşık yüzde 70'i verimli topraklarla kaplı Ukrayna'nın 32 milyon hektarlık ekilebilir araziye sahip olduğu belirtiliyor. Bu oran tüm Avrupa Birliği'ndeki (AB) ekilebilir arazinin 3'te 1'ine tekabul ediyor. Son 20 yılda Ukrayna tarımı yükseliş yaşarken, bugün ülkenin dünyanın en büyük 10 tahıl ihracatçısından biri olduğu kaydediliyor.
Yüzyıllardır önemli bir buğday üreticisi konumunda olan ve Avrupa'nın "ekmek sepeti" olarak da adlandırılan Ukrayna dünyanın en büyük 5'inci buğday ihracatçısı olarak ön plana çıkıyor. Rusya-Ukrayna savaşıyla hız kazanan buğday fiyatlarındaki artışın özellikle Asya ve Afrika'da buğday ithal eden ülkeler için maliyetleri artırdığı ve sonuçlarının ağır olduğu belirtiliyor.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, 2020'de Lübnan'da tüketilen tüm buğdayın yaklaşık yüzde 50'si, Yemen'de yüzde 22'si ve Libya'da yüzde 43'ü Ukrayna'dan ithal ediliyor.
Kaynak: AA
