Kahraman Çayırlı
Fransa şu aralar bu sergiyi konuşuyor: “Les arts de l’Islam. Un passé pour un présent” (İslam Sanatları, Şimdi için Geçmiş) 20 Kasım’da başlayan ve 27 Mart 2022’ye dek sürecek sergi Dijon, Marsilya, Nantes gibi 18 kente uzanıyor. Özellikle yeni nesillere İslam sanatları ve kültürü üzerine yeni bir bakış kazandırmayı hedefleyen etkinlikler dahilinde 180’den fazla eser gösteriliyor. Etkinlik, Louvre Müzesi ve Ulusal Müzeler Birliği iş birliğinde gerçekleşiyor. Sekiz ay süren bir hazırlık sürecinin ardından gerçekleşen sergilerde, İslam sanatlarının güzelliği ve medeniyetler arasındaki karşılıklı etkileşimler vurgulanmak isteniyor. Bazen bir seramik kuş, bazen de bir usturlap (yıldız-yakalar) İslam sanatlarında geçmişten geleceğe bağlar kuruyor. Marsilya Alcazar Kütüphanesi’ndeki sergide Fas’tan gelen bir Hanuka lambası, 19. yüzyıldan kalma İran menşeili boyalı çinilerden oluşan anıtsal bir panoyu da içeren sıra dışı 13 sanat eseri; Rouen Seramik Müzesi’nde Hocqueville Oteli’nin büyüleyici atmosferinde özellikle Kahire Memlûk Hanedanlığı’nın muhtelif eserleri yer alıyor.
Mağrip’ten Endonezya’ya…
Sergiye dair özel bir ek de yayımlayan Le Monde’da; Louvre Müzesi, İslam Sanatları Bölümü Yöneticisi Yannick Lintz, “Paris’te büyük bir sergi yapmak yerine neden farklı şehirlerde bir sergi seçkisi yapıyorsunuz?” sorusunu şöyle yanıtlıyor: “Örneğin Rillieux-la-Pape’tan bir gencin böyle bir sergiyi görmek için Louvre’a gelmesi için daha az şansı var. Diğer şehirlerde çok yetenekli, muhafazakâr yeni bir nesil de var.” Akabinde Lintz şunları ekliyor: “Hayalim, koleksiyonlarımızda İslami evrenselliği gösterebilmek. Mağrip’ten Endonezya’ya, Pakistan’dan Afrika’ya… Çağdaş sanatçıların tarihini (hikayesini) anlatmak ancak acıdan, sürgünden, banliyölerden bahsederek mümkün olabilir.”
Sergilerdeki Osmanlı Türk izleri
Tourcoing’daki sergide işlemeli bir semer, tören kaftanı olan fesle birlikte, İslami dokuma sanatının iki muhteşem örneğini oluşturuyor. Nancy’deki sergide ünlü sanatçı Nil Yalter’in bir kolaj serisi ile çağdaş sanata yer verilirken, Rennes’deki sergi Osmanlı Sefiri Said Paşa tarafından 1742 yılında Fransa Kralı XV. Louis’e diplomatik bir hediye olarak verilen değerli bir kadife yay kılıfını içeriyor. Nantes’daki sergide altınla oyulmuş ve kınları değerli taşlarla kaplı etkileyici bir Osmanlı kılıcı yer alırken, Dijon’daki sergide Türkiye’den kadim bir halı, Clermont-Ferrand’daki sergide altın veya gümüş işlemeli ipekler, halılar, kadife gibi birçok şekliyle tekstil ürünleri yer alıyor ve ayrıca bu tekstil serisi Türk sanatçı Füsun Onur’un İstanbul Takıntısı (İstanbul Obsession) adlı heykel eseriyle de taçlanıyor. Rillieux-la-Pape’taki sergide Osmanlı Padişahı III. Murad için yapılan Hazreti Muhammed’in elyazması bir temsili yer alıyor. Toulouse’daki sergide ise Osmanlı İmparatorluğu’nun 22. padişahı olan II. Mustafa’nın bir portresi sergilenirken, Narbonne’daki sergi İznik çinilerinden bir seriyi, Albert Aublet’nin İstanbul Rüstem Paşa Camisi’nin içini betimleyen bir resmini içeriyor.
