Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki saldırısının ardından İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), yıllar boyunca titizlikle derlenen ve militan grup için kritik öneme sahip hücreleri, tünelleri ve diğer altyapı sistemlerini detaylandıran bir veri tabanından yararlanarak Gazze'yi bombardımana tuttu. Daha sonra ise hedef listesi tükendi. Savaşın baş döndürücü hızını korumak için IDF, Habsora adı verilen ve hızla yüzlerce ek hedef üretebilen ayrıntılı bir yapay zeka aracına başvurdu.
Washington Post'a konuşan iki kaynağa göre, IDF'nin hedef bankasını hızla doldurmak için yapay zekayı kullanması, ordunun kampanyasını kesintisiz sürdürmesini sağladı. Bu, IDF'nin istihbarat operasyonlarının merkezine gelişmiş yapay zeka araçlarını yerleştirmeye yönelik çabaladığı on yıllık programın, İsrail'in Gazze'deki savaşının şiddetine nasıl katkıda bulunduğunun bir örneğidir.
10 yıldır gizlice geliştiriyorlardı
IDF, bazı uzmanların şimdiye kadar kullanılmış en gelişmiş askeri yapay zeka girişimi olarak değerlendirdiği bu programların varlığını yayınladı. Ancak Washington Post'un yaptığı araştırma, makine öğrenimi programının iç işleyişine dair daha önce rapor edilmemiş detayları ve on yıllık gizli gelişim tarihini ortaya koyuyor.
45 bin sivil öldü
Soruşturma ayrıca ordunun en üst kademelerinde, 7 Ekim'den yıllar önce başlayan, yapay zeka tarafından toplanan istihbaratın kalitesi konusunda şiddetli bir tartışmayı da ortaya koyuyor: Teknoloji yeterince inceleniyor mu ve YZ'ye odaklanmanın IDF'nin istihbarat yeteneklerini zayıflatıyor mu? Bazı iç eleştirmenler YZ programının, (Gazze Sağlık Bakanlığı'na göre yarısından fazlası kadın ve çocuk olmak üzere) 45.000 kişinin hayatını kaybettiği Gazze'deki ölü sayısını hızlandıran perde arkası bir güç olduğunu savunuyor. Aralarında savaşta görev almış askerlerin de bulunduğu, IDF'nin uygulamalarına aşina kişiler, İsrail ordusunun kabul edilebilir sivil kayıp sayısını geçmiş normlara göre önemli ölçüde artırdığını söylüyor. Bazıları bu değişimin, 7 Ekim saldırılarına katılan düşük seviyeli militanlar da dahil olmak üzere büyük miktarlarda hedefin hızlı bir şekilde üretilmesini kolaylaştıran otomasyon tarafından sağlandığını savunuyor.
IDF reddediyor
IDF, yapay zeka kullanımının hayatları tehlikeye attığı yönündeki iddiaların 'gerçek dışı' olduğunu söyledi. IDF, The Post'a yaptığı açıklamada "Bilgi parçalarını etkili bir şekilde derlemek için ne kadar çok yeteneğiniz varsa, süreç o kadar doğru olur. Aksine, bu araçlar ikincil zararı en aza indirdi ve insan liderliğindeki sürecin doğruluğunu arttırdı" denildi. Bir istihbarat yetkilisi ise IDF “büyük veri işleme” sistemlerinden gelen her türlü tavsiyeyi bir subayın imzalamasını şart koştuğunu söyledi. Yetkili, Gospel ve diğer yapay zeka araçlarının otonom olarak karar vermediğini de sözlerine ekledi.
Raporlardaki belirsizlik
Bölümün bazı subayları, karar alma sürecini hızlandıran makine öğrenimi teknolojisinin altta yatan kusurları gizlediğine dair uzun süredir endişelerini dile getiriyordu. Eski bir üst düzey askeri yetkiliye göre, üst düzey liderliğe sunulan raporlar istihbaratın nasıl elde edildiğini (insan analistlerden mi yoksa yapay zeka sistemlerinden mi) belirtmiyordu ve bu da yetkililerin bir bulguyu değerlendirmesini zorlaştırıyordu. İki eski üst düzey askeri lidere göre, bir iç denetim, Arapça dilini işlemek için kullanılan bazı yapay zeka sistemlerinin yanlışlıklar içerdiğini, önemli argo kelimeleri ve ifadeleri anlamada başarısız olduğunu tespit etti.
İsrail'in bu teknolojiyi kullanmasını destekleyenler, yapay zeka gibi yenilikleri agresif bir şekilde kullanmanın, kararlı ve güçlü düşmanlarla karşı karşıya olan küçük bir ülkenin hayatta kalması için gerekli olduğunu savunuyor. IDF'nin istihbarat uygulamaları mercek altında. Güney Afrika'nın İsrail'e karşı Lahey'de açtığı soykırım davası, Gazze'deki hedeflerin bombalanmasına ilişkin kritik kararların bir yazılım tarafından verilip verilmediğini sorguluyor ve bu soruşturma yapay zeka teknolojisinin savaştaki rolüne ilişkin küresel bir tartışmayı hızlandırabilir.
