New York kentine kapitalizmin kalbi demek yanlış olmaz. Wall Street burada, dünyanın birçok dev şirketinin merkezi Manhattan’daki gökdelenlerde. CBS’e göre bu şehirde neredeyse 350 bin milyarder yaşıyor, yani yaklaşık her 24 kişiden biri milyarder. Bu sebeple şehirde yapılan Demokrat Parti belediye başkanı ön seçimlerini Hint asıllı sosyalist bir Müslüman olan Zohran Mamdani’nin kazanması büyük bir şok dalgası yarattı.
Uganda doğumlu Mamdani, oyların yaklaşık yüzde 43.5’ini alarak, en yakın rakibi eski Vali Andrew Cuomo’ya 7 puan fark attı. Cuomo herhangi bir isim değil. 2011-2021 arasında şehrin valiliğini yapan siyasetçinin Covid-19 pandemisi sırasındaki başarılı yönetimi sebebiyle adı 2020 seçimlerinde Demokrat Parti’nin başkan adaylığı için bile geçiyordu. Cuomo, şehrin siyasetinde o kadar ünlü ki adı kuzey New York’taki bir köprüye verildi. 2021’de adının bir taciz skandalına karışmasının ardından istifa etti.
Sosyalist politikalar
Mamdani, Demokrat Parti’nin ana akım çizgisinden ayrılan bir duruşa sahip. Sadece 33 yaşında olan sosyalist siyasetçi, geliri 1 milyon doların üzerinde olanlara ek vergi uygulamayı, şirketlere yönelik vergileri artırmayı, otobüsleri ücretsiz yapmayı ve hep en ucuz fiyatları sunacak belediye süpermarketleri kurmayı vaat etti. Ayrıca Mamdani, kira kriziyle boğuşan New York şehrinde birçok bölgede kira artışını yasaklayacağını ve 200 bin yeni daire inşa edeceğini söyledi. Bırakın Cumhuriyetçileri, bu kadar sol politikalar birçok Demokrat’ın bile tüylerini ürpertecek cinste. Partinin müesses nizamı ilk başta Mamdani’yi çok ciddiye almasa da, anketlerde güç kazanması panik yarattı. Eski Demokrat New York Belediye Başkanı ve Bloomberg Grubu’nun sahibi Michael Bloomberg, Cuomo’nun rakibini geçebilmesi için 8 milyon dolardan fazla destek verdi. Eski başkan Bill Clinton da Cuomo’ya desteğini açıkladı.
Ancak Mamdani’nin destek aldığı isimler, genç seçmenlerin daha çok ilgisini çekiyordu. Kendini açıkça “demokrat sosyalist” olarak nitelemesine rağmen iki kez Demokrat Parti’nin başkan adayı olmaya yaklaşan senatör Bernie Sanders ve Temsilciler Meclisi’nin gençler arasında en popüler isimlerinden Alexandria Ocasio Cortez, Mamdani için aktif olarak kampanya yürüttü. Ayrıca TikTok’ta 1 milyonu aşkın takipçisi olan Mamdani, sosyal medyayı da kullanarak gençler arasında adını yaygınlaştırdı. Ayrıca kira krizinden evini kaybetme riskinde olanlar, şehirde oluşan zengin-yoksul uçurumuna, yükselen fiyatlara öfke duyanlar ve siyasette yeni bir sese ihtiyaç olduğuna inananlar da Mamdani’nin arkasında birleşti. Ayrıca bölge bölge sonuçlar, Mamdani’nin azınlıkların yaşadığı bölgelerden de oldukça başarılı sonuçlar aldığını gösteriyor. Mamdani 4 Kasım’da yapılacak seçimleri de kazanırsa şehrin ilk Müslüman ve ilk Güney Asyalı belediye başkanı olacak.
Mamdani’nin Demokrat Parti’nin resmi çizgisinden ayrıldığı en önemli konulardan biri de Orta Doğu hakkındaki söylemleri. Mamdani ve Cuomo arasındaki yarışın öznelerinden biri de İsrail’in Gazze’de yapmakta olduğu katliamdı. Mamdani verdiği söyleşilerde açıkça İsrail’in Gazze’de soykırım yaptığını düşündüğünü ve bir apartheid devleti haline geldiğini söyledi. The Bulwark’a verdiği söyleşide Mamdani, “İntifada’yı küreselleştirin” sloganını kınamayı reddetti, hatta bu ifadenin “Filistinlilerin eşitlik isteğini temsil ettiğini” vurguladı. ABD’de ana akım siyaset İsrail’e neredeyse kayıtsız destek verirken, ülkenin en önemli şehirlerinden birinin belediye başkanı olmak için yarışan bir kişinin açıkça Filistin’e destek vermesi günlerce manşetlerde yer aldı. Seçim yaklaşırken Mamdani’nin yükselişini önlemek için her tuşa basan Cuomo, rakibinin sözleri üzerinden bir kampanya yürütmeye başladı ve sloganın “nefret ile cinayeti” körüklediğini iddia etti.
Aplikasyonda tanıştılar
Uganda’nın Kampala şehrinde doğan Mamdani, New York’a 7 yaşındayken ailesiyle taşındı. Bowdoin Üniversitesi’nde Afrika çalışmaları üzerine lisans yapan Mamdani, burada “Filistin için Adalet İsteyen Öğrenciler” grubunu kurdu. Babası, Filistin yanlısı öğrenci protestoları nedeniyle Trump’ın gazabına uğrayan Columbia Üniversitesi’nde profesör. Annesi ise “Kama Sutra: Bir Aşk Hikayesi” filmiyle de tanınan ünlü yönetmen Mira Nair. İkisi de Harvard mezunu.
Mamdani mezun olduktan sonra haciz önleme konusuna odaklanan bir kanıt danışmanı olarak çalıştı. Özellikle ev sahipleri tarafından tahliye edilmek isteyen azınlıkların evlerinde kalmasını sağlamak için çalıştı. Bu dönem gördüklerinin kendisini siyasete ittiğini söyledi. Bu sırada 2016 yılında “Young Cardamom” mahlasıyla rapçilik de yaptı.
2019 yılında New York Belediye Meclisi’ne girdi ve 3 dönem üst üste burada görev yaptı. Ayrıca 27 yaşındaki Suriye asıllı eşi Rama Duwaji ile de flört aplikasyonu Hinge’de tanıştı.
Şunu not etmek önemli: Mamdani’nin ön seçimleri kazanması belediye başkanı olması değil, Demokrat Parti’nin 4 Kasım’da yapılacak seçimlerde adayı olması anlamına geliyor. Ancak New York şehri, Demokrat Parti’nin en önemli kalelerinden biri. Dolayısıyla kazanma şansı yüksek görülüyor.