Elon Musk, Lana Del Rey, Kylie Jenner, Christina Aguilera, Robbie Williams ve daha birçok ünlü isim son yıllarda verdikleri büyük kilolarla konuşuldu. Bu tartışma hiçbir zaman netleşmedi, bazı isimler diyet, bazı isimler spor dedi. Kimileri ise ilaç kullandığını kabul etti. Söz konusu ilaç, diyabet tedavisinde kullanılan Ozempic ve Wegovy.
Sadece iki yıl öncesinde Danimarka firması Novo Nordisk'in adı pek de akla gelmezdi. Ancak şimdi, obezite karşıtı ve diyabet tedavileri olan iki ilacı Wegovy ve Ozempic'in satış rekorları kırması bu ilaç devinin Avrupa'nın en değerli şirketlerinden biri haline gelmesini sağladı.
İlaç üreticisi, Şubat 2025'in başlarında vergi öncesi kârının yüzde 22 artarak 17,8 milyar dolara çıktığını açıkladı.
Ayrıca Danimarka ekonomisine büyük bir ivme kazandırarak bölgenin en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri haline getirdi. İlaca olan talebin güçlü etkisi, Danimarka tarihinin en büyük yatırımlarından birinin şu anda devam ettiği 17 binden az sakini olan küçük liman kasabası Kalundborg'da hissediliyor.
BBC’nin haberine göre, dünyadaki insülinin yarısının üretildiği Novo Nordisk'in 224 futbo sahası büyüklüğünde fabrikasının bulunduğu kasaba da bu güçlü büyümeden bir hayli etkilenmiş.
Kasabaya önümüzdeki birkaç yıl içinde 8.6 milyar dolar harcama yapılacağı ve tesise 1250 kişinin alınacağı bildiriliyor. Bunun yanı sıra, Kalundborg Belediye Başkanı Martin Damm "Sektöründe iyi giden bir işimiz olduğunda bunun üç farklı sektörde daha iş yaratacağını biliyoruz" diyor.
İnişler ve çıkışlar
Kalundborg'un ekonomisi inişler ve çıkışlar gördü. Bir zamanlar gemi inşa merkezi olan şehir, 1960'larda modalar değişene kadar ABD'de popüler olan bir saç bigudisi olan Carmen Curlers'ı üreterek patlama yaşadı. Şimdi ise tekrar yükselişe geçmiş gibi görünüyor.
Belediye Başkanı Damm bir benzin istasyonunun sahibinin her sabah sandviç yapmak için 30 kg domuz eti kavurduğunu anlatıyor. Çünkü çalışanların büyük çoğunluğu söz konusu sandviçi yiyor. Ayrıca kasabada yerel bir süpermarkette satışlar beş kat artmış ve bir fast food mağazası, hızlı bir öğle yemeği arayan fabrika ve inşaat çalışanlarına bir aydan biraz fazla bir sürede 17 bin 500 sosisli sandviç satmış.
Novo Nordisk etkisi
Danimarka'nın GSYİH büyümesinin üçte ikisi sadece dört ilçeden geliyor. Hepsinin ortak bir noktası bulunuyor: Hepsi Novo Nordisk tesislerinin bulunduğu yerler.
Bunlardan Kalundborg, mevcut en son verilere göre 2022'de yüzde 27'lik şaşırtıcı bir büyüme oranı gördü. "Bir numaraydık," diyor Damm ve bölgedeki işsizliğin on yıl önce yüksekken, şimdi ülkenin en düşükleri arasında olduğunu ekliyor.
Tabii bu büyüme belediyeye de farklı harcama kalemleri ekledik, yeni bir yüzme havuzu, kültür evi ve kütüphanesi inşasına hazırlanıyorlar; bunun yanı sıra 1.250'den fazla ev inşa edilecek ve Kopenhag'a yeni bir otoyol için temel atılıyor.
Küçük bir ekonomide büyük etki
Altı milyondan az nüfusu olan küçük bir ülkede Novo Nordisk'in yükselişi çok büyük bir etki yarattı. "Ekonomide büyük rol oynayan başka şirketler de var, özellikle Maersk, ancak hiçbiri bu ölçekte değil" diyor Danske Bank'ın baş ekonomisti Las Olsen: "Bu şimdiye kadarki en büyüğü."
2023'te Danimarka , GSYİH'nın yüzde 2,5 oranında artması ve bunun yarısının ilaç sektörü tarafından yönlendirilmesiyle Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomileri arasında yer aldı. İlaç ihracatından gelen büyük bir artıştan sonra, hükümet artık 2024'teki büyümenin yüzde 3,0 olduğunu ve bu yıl yüzde 2,9 olacağını öngörüyor. Ayrıca ülkenin en büyük vergi mükellefi ve tüm yeni işlerin beşte birini oluşturuyor, birçok Danimarkalı ve emeklilik fonu hisse senedi tutuyor.
Olsen, "Bir bakıma Danimarka, Avrupa'nın geri kalanına benziyor, ancak biraz daha güçlü. Ardından Novo Nordisk zirvedeyken, çok daha güçlüyüz" diyor.
