Dünya Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline odaklanmışken, Vladimir Putin'in propaganda operasyonları hala küresel nitelik taşıyor. Güney Amerika'dan Afrika'ya Rus ajitatörler (kışkırtıcılar), Moskova'nın hedeflerine yardımcı olmadığını düşündükleri hükümetleri istikrarsızlaştırmak ve zayıflatmak için çalışıyor. Bu operasyonların etkisi, Sırp tenis yıldızı Novak Djokovic'in babasının Rusya yanlısı göstericilerle poz verirken ve yaşasın Ruslar derken görüntülendiği Avustralya Açık'ta kısa süreliğine su yüzüne çıktı. The Telegraph yazarı Ivana Stradner, Putin'in bu gizli savaşının Batı tarafından gizli bir şekilde görmezden gelindiğini yazdı.
Bu durum bölgeyi uzun süredir izleyenler için sürpriz değil. Putin, Sırbistan ve Kosova arasındaki gerilimi alevlendirerek Belgrad'ı Moskova'nın yörüngesine çekmeye özel bir çaba sarf ediyor. Yugoslavya'nın kanlı bir şekilde dağılmasından otuz yıl sonra, Sırbistan ve Kosova arasındaki son çatışmalar, süregelen etnik gerilimleri yeniden alevlendirdi ve Batı'da tedirginlik yarattı.
Çatışmanın eşiğinde iki ülke
Aralık ayı sonunda Sırbistan askerlerini yüksek alarm durumuna geçirdi ve Sırbistan Başbakanı iki ülkeyi silahlı çatışmanın eşiğinde olarak tanımladı. İngiltere'nin özel temsilcisi Sir Stuart Peach, gerilimi yatıştırmak için Sırbistan'ı ziyaret etti ancak özellikle Rusya'nın Batı'nın dikkatini Ukrayna'daki savaştan uzaklaştırmak için provokatör olarak perde arkasındaki çalışmaları göz önüne alındığında gelecekte çatışma riski gerçek olmaya devam ediyor.
Rusya'nın Sırbistan'daki nüfuz faaliyetleri
Rusya'nın Sırbistan'daki nüfuz faaliyetlerinin uzun bir geçmişi var. Moskova, Ortodoks Kilisesi gibi organlar aracılığıyla Sırbistan'da derin bir kültürel ve siyasi nüfuza sahipken, devlete ait bir Rus haber ajansı olan Sputnik'in Belgrad'da önemli bir varlığı var. Belki de en endişe verici olanı, Wagner Grubu'nun aralık ayında Rus-Sırp Dostluk ve İşbirliği Kültür ve Bilgi Merkezi aracılığıyla Sırbistan'daki varlığını duyurması. Putin'e yakınlığıyla bilinen Yevgeniy Progozhin tarafından yönetilen bu kötü şöhretli örgüt, gerilimi tırmandıran enformasyon operasyonlarında uzman.
Sırbistan faaliyetleri endişe verici
Kremlin'in Sırbistan'daki faaliyetleri, Sırbistan'ın kısa bir süre önce, tüm Sırpları ortak bir kültürel çerçeve altında birleştirmek için tasarlanmış bir Sırp dünyası yaratma çağrısında bulunan Rus yanlısı bir politikacıyı istihbarat teşkilatının direktörü olarak atadığı göz önüne alındığında özellikle endişe verici.
Sırpların dikkati iç meselelerden uzaklaşıyor
Sırbistan Kosova'nın bağımsızlığını hiçbir zaman tanımadı. Kosova'da yaşayan ve kuzeyde çoğunlukta olan Sırpları Priştine'nin direktiflerine direnmeye teşvik etti. Hem Sırbistan hem de Rusya bu gerilimlerin neden olduğu aralıklı kaostan faydalanıyor. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandr Vucic'e göre gerilimin tırmanması Sırpların dikkatini iç meselelerden uzaklaştırıyor.
Uçurumun kenarına itilen Kosova
Nihayetinde asıl soru şu: Putin neden Kosova'yı uçurumun kenarına itmeye çalışıyor? Çünkü böyle yaparak birkaç dış politika hedefine ulaşabilir. Bunlar Batı'nın dikkatini Ukrayna'dan uzaklaştırmak, NATO'yu geçersiz kılmak ve Rusya'yı bölgedeki tek arabulucu olarak konumlandırmak.
Kosova'ya yardım edecek durumda değil
Rusya'nın Sırbistan Büyükelçisi Belgrad'ın Moskova'nın desteğine güvenebileceğinde ısrar ediyor ve Kosova'daki durumu geniş bir çatışmanın eşiğinde olarak tanımlıyor. Moskova açık bir çatışma durumunda Sırbistan'a askeri olarak yardım edecek konumda değil. Rus ordusunda görev yapmış olan Igor Strelkov "Rusya Ukrayna topraklarında iyice batağa saplanmış durumda. Sırbistan'a nasıl yardım edebiliriz? Ancak NATO ile tam ölçekli bir savaşa girerek ve buna tamamen hazırlıksızız" ifadelerini kullandı. Ancak Ukrayna'da görüldüğü gibi Moskova'nın planladığı hiçbir şey kaçınılmaz değil. Kremlin Belgrad'a askeri ya da ekonomik olarak yardım edecek durumda değil ve Batı durumu yatıştırmak için kolayca devreye girebilir.