Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in enerji savaşı pek iyi gitmiyor. Ukrayna'ya destek veren ülkelere gaz sevkiyatını engelleyerek korku ve kaosa neden olan Putin şimdi kendini çok zor duruma sokmuş gibi görünüyor.
Geçen ay Avrupa'da doğal gaz fiyatları dibe vurdu. Aralık ayı başında megavat saat başına 150 euro civarında işlem gördükten sonra bu hafta 60 euro/MWh'nin altına düştü. Mevsim normallerinin üzerinde seyreden ılıman hava ısınma talebini azalttı. Fiyatlar eski standartlara göre yüksek kalmaya devam ediyor. Hane halkı faturaları şüphesiz ki hala can sıkıcı ancak gaz, çoğu Batı Avrupa ekonomisi için idare edilebilir bir seviyeye geri döndü.
Korkulan kıtlık gerçekleşmedi
Fiyatlar normal bir kış mevsiminde yüksek bulunan seviyenin yaklaşık iki katı. Bir zamanlar korkulan kıtlık gerçekleşmedi. Bunun yerine, Avrupa'nın gaz depolama tesisleri yılın bu zamanı için dolup taşıyor. Normalde, kışın bu noktasında, depolama seviyelerinin kapasitenin yaklaşık yüzde 60'ına veya daha azına düşmesi beklenir. Fakat bu oran hala neredeyse yüzde 80'lerde. Avrupa'nın en büyük ekonomisi Almanya'daki seviyeler yüzde 90'a yaklaştı.
Rusya, Türkiye üzerinden Avrupa’ya uzanan hattı kesebilir
Değişen iklim hakkında anlatılanlar göz önünde bulundurulduğunda, bundan sonra ne olacağı konusunda hala endişeler var. Şubat ya da mart ayında yaşanacak uzun süreli bir soğuk hava dalgası Avrupa'daki stokları eritmeye başlayabilir ancak hava durumu tahminleri şimdilik oldukça iyi görünüyor.Rusya'nın Ukrayna ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya ulaşan az miktardaki boru hattı gazını kesmek için harekete geçmesi de mümkün. Ancak sektördeki tahminlerin çoğu ilkbahar ve yaz gaz depolama dolum sezonunun yüksek bir tabandan başlayacağı yönünde.
Çin’e talep yoğun olabilir
Farklı bir tehdit ise Covid-19 karantina politikalarından çıktıktan sonra Çin talebine ne olacağı. Şu anda Çin'in gaz depoları, büyüme döneminin ardından büyük ölçüde dolu. Ancak bu yılın ilerleyen dönemlerinde, sektör genel olarak Çin'in ithal sıvılaştırılmış doğal gaz talebinin artmasını bekliyor. Avrupa'nın bu bahar yüksek bir tabandan depolamayı yeniden doldurmaya başlaması halinde bu durum bir sorun olmayabilir. Dolayısıyla fiyatlarda daha fazla dalgalanma yaşanacağını göz ardı etmek doğru olmaz.
Kaynak geliştirme taahhütleri hızlandırılmalı
Analistler, gelecek aylarda Avrupa'nın gaz dengesine yönelik küçük bir risk olarak endüstriyel talebin artması olabileceğini belirtiyor. Yenilenebilir enerji ve diğer temiz enerji üretim kaynaklarını genişletmek için verilen taahhütlerin, Putin tarafından istismar edilen stratejik zayıflığı ortadan kaldırmak için hala hızlandırılması gerekiyor.
LNG ile kriz anında hızlı hareket edebildiklerini gösterdiler
Almanya gibi hükümetler, Rus gazına alternatifler yaratmak için birkaç ay içinde sıvılaştırılmış doğal gaz yani LNG terminalleri kurarak bir kriz anında hızlı hareket edebileceklerini gösterdiler. Şimdi aynı aciliyetin açık deniz rüzgarı, hidrojen ya da nükleer gibi daha uzun vadeli çözümlere de uygulanması ve ısınmada gaz kullanımının azaltılmasına yönelik uzun vadeli sürecin hızlandırılması gerekiyor. Enerji savaşında zaferi kesin olarak ilan etmenin tek yolu bu olacak.
