The New York Times’ın Pulitzer ödüllü foto muhabiri Lynsey Addario’nun Kiev yakınlarındaki İprin’de çektiği fotoğraf, Rusya’nın iddiasının aksine Ukrayna’da savaştan kaçan sivillerin nasıl hedef alındığını gözler önüne serdi.
Fotoğrafta İrpin’den geçmeye çalışırken yol ortasında havan mermisine hedef olan dört kişi yerde yatarken görülüyor. Bir anne ve iki çocuğundan oluşan ailenin ve onların bir yakının başında yardıma koşan Ukraynalı askerler var. Addario "savaş suçu" diye tanımladığı bombardıman sırasında bölgede bulunan az sayıda askerin mültecilere yardım ettiğini söylüyor.
Pazar günkü saldırının gerçekleştiği yer, Kiev’den gelen mültecilerin geçtiği, hasar görmüş bir köprünün çıkışında, İprin’in içinde. Köprüyü Ukrayna daha önce Rus birliklerinin geçmesi engellemek için bombalamış.
O anları anlattı
CBS News’a koşan muhabir o anı şöyle anlatıyor: “Bir duvarın arkasında fotoğraf çekebileceğim bir alan buldum. Dakikalar içinde bulunduğumuz konuma gittikçe yaklaşan havan atışları gerçekleşti. Sonunda benim 10 metre yakınıma düşen, bir anneyle iki çocuğunu öldüren havan mermisi geldi.”
"Çocuklarımı düşündürdü"
Haberlere göre askerlerin yardım etmeye çalıştığı dördüncü sivil olay esnasında halen hayatta. Addario kan dondurucu sahnenin kendisine çocuklarını düşündürdüğünü söylüyor: Ben de bir anneyim ve çalışırken işime konsantre olmaya çabalıyorum. Bir nevi gözümü kadrajdan ayırmamaya çalışıyorum. Ancak elbette, çok etkileyici bir andı. Öncelikle, bizi rahatlıkla öldürebilecek bir havan ateşinden sıçrayan çakıllar üzerimize geldi. Ardından, güvenlik danışmanımız tarafından sokağa koşabileceğimiz söylendiğinde depar attım ve yerde yatan bu aileyi gördüm. O küçük botları ve kabarık montu. Addario, olay sırasında sivil bir bölgede bulunduğunu ve saldırının kasıtlı bir şekilde gerçekleştirildiğini düşünüyor.
The New York Times kapağına koydu
"Bu bir savaş suçu" diyen fotoğrafçı bu kareyi çekmenin aileye saygısızlık olduğunu dahi düşünmüş ancak yine de deklanşöre basmaya karar vermiş. "Bence dünyanın bu fotoğrafı görmesi çok önemli. The New York Times’ın bu fotoğrafı kapak sayfaya koyması oldukça cesur. Zor bir görsel ancak tarihi bir önemi var."
The New York Times 7 Mart’ta ABD’de yayınlanan baskısının kapağında yarım sayfaya yakın boyutta verdiği fotoğrafı, ertesi gün de uluslararası edisyonunda kullandı.
"Bunca dehşet gördüm ama…"
Instagram hesabından da fotoğrafı paylaşan Addario, bir de şu notu düştü: "Savaşın acımasız bilançosu: 6 Mart 2022'de İprin'den Kiev'e giden bilinen bir sivil tahliye rotasından kaçmaya çalışan bir anne ve iki çocuğu öldü. The New York Times için çalışan Andry Dubchak ve bir NYT güvenlik danışmanıyla çalışırken Rus ordusunun havanlarını doğrudan erkeklerin, kadınların, çocukların, yaşlıların, hastaların ve engellilerin İrpin'den dışarı aktığı sivil yaya yoluna attığına tanık olduk. Son yirmi yıldır savaş haberleriyle ilgili pek çok dehşete tanık oldum ancak çocukların ve kadınların kasıtlı olarak hedef alınması saf kötülüktür.”
Türkiye’de de çalıştı
Kariyeri boyunca sayısız ödül alan Addario New York Times Magazine'de yayınlanan Talibanistan haberindeki fotoğraflarıyla 2009 Pulitzer Uluslararası Ödülü'nü kazanan The New York Times ekibinin de parçasıydı. Gazeteci son dört yılda The New York Times adına Ürdün, Lübnan, Türkiye ve Irak'taki Suriyeli mültecilerin durumunu belgeledi, Time dergisi için de Güney Sudan'daki iç savaşta ve Sierra Leone'de çalıştı ve Hindistan'daki anne ölümlerini haberleştirdi.
