Donald Trump, Ukrayna'nın “bu savaşta hiçbir kozu olmadığını” defalarca iddia etti. Ancak Ukrayna bu kez çok güçlü bir hamle yaptı. Pazar günü, Ukrayna tarafından gerçekleştirilen gizli bir insansız hava aracı (İHA) operasyonu, Rusya'daki en az beş farklı hava üssünü hedef aldı. Saldırı, Sovyet dönemine ait, nükleer kapasiteye sahip ağır bombardıman uçağı olmak üzere birçok hava aracını vurdu. Bu uçakların günümüzde yeniden üretilmesi imkânsız.
Filmleri aratmayan operasyon
Ukrayna iç güvenlik servisi, 150 adet First Person View (FPV) tipi drone’u birden fazla nakliye konteynerinin üst kısmındaki gizli bölmelere yerleştirerek Rusya’nın geniş kapsamlı karşı istihbarat organları tarafından tespit edilmeden ülkeye soktu. Bu drone’lar, daha sonra tırların dorselerine yüklenerek hedeflerine yakın bir mesafeye taşındı.
Bir düğmeye basılmasıyla konteynerlerin üst kısımları açılarak ölümcül insansız hava araçları havalandı ve yakıt ikmali yapılmış, kalkışa hazır Rus bombardıman uçaklarının üzerine saldırdı. Saldırının İstanbul'daki Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri öncesinde yapılmış olması dikkat çekiyor.
Trump'ın, Putin'in savaşı sona erdirmemesinden bıktığı ve anlamsız bir diplomasi yürütmekten yorulduğu söyleniyor. Ancak ABD Başkanı, Ukrayna’nın acilen ihtiyaç duyduğu ve sadece ABD’nin askeri-endüstriyel kompleksi tarafından büyük ölçekte tedarik edilebilecek üç temel destek (balistik füze savunması, GMLRS roket topları ve obüs mühimmatı) hakkında henüz herhangi bir açıklama yapmış değil.
Görünüşe göre Ukrayna, Rusya’ya kendi yöntemleriyle bedel ödetmeye karar verdi; düşmanının “korunaklı” olduğu düşünülen alanlarda saldırıya geçerek onun geri dönüşü olmayan bombardıman uçaklarının önemli bir kısmını yok etti.
Kiev, Trump yönetimini bilgilendirmedi
CBS News ve Axios’un haberlerine göre, Kiev, 18 ay süren hazırlık sürecine rağmen Trump yönetimini planlarından haberdar etmedi. Bu da, Zelenski’nin geçen şubat ayında Trump ve JD Vance tarafından Oval Ofis'te kameraların önünde azarlandığı sırada aklında bu gizli operasyonun var olduğu anlamına geliyor. O yüzleşmeyi yaşanan bu gelişmeler ışığında yeniden izlemekte fayda var.
Şimdi Ukrayna, savaşın yıpratma aşamasına evrildiği ve Rusya’nın Donetsk bölgesinde pahalı ama istikrarlı bir ilerleme kaydettiği bir dönemde moral kazanmış durumda. Ukrayna’nın savaşı Rusya topraklarına bu kadar cesur bir şekilde taşıyabilmesi, Trump’ın oyalayıcı tavrından bıkan Ukrayna yanlısı Cumhuriyetçileri de cesaretlendirecek gibi görünüyor.
Trump’ın yakın dostu ve Güney Carolina Senatörü Lindsay Graham, Trump’a imzalatılması planlanan Rusya yaptırımları üzerinde çalışırken şunları söyledi: “Kaynakları sınırlı Ukrayna, yaratıcı drone savaşı taktikleriyle Rus bombardıman uçaklarını ve Ukrayna vatandaşlarını öldürmek ve ülkelerini yok etmek için kullanılan askeri varlıkları başarıyla vurdu.”
Bu operasyon, Beyaz Saray’dan gelen karamsar açıklamalara rağmen Ukrayna’nın hâlâ savaşın içinde olduğunu gösteriyor.
Trump, en iyi günlerinde bile dikkati kolayca dağılan ve odaklanmakta zorlanan biri olarak, ikinci başkanlık döneminin başından bu yana Ukrayna savaşı hakkında büyük ve küçük pek çok yalan söyledi; bunların hepsi de Ukrayna’nın kendi topraklarını savunma kabiliyetine zarar verdi.
Savaşların doğasını değiştirecek
Ukrayna’nın drone saldırıları hem Trump’ı hem de Putin’i küçük düşürdü. Ukrayna’nın yerli üretim mühimmatları yalnızca bu savaşın değil, 21. yüzyılda yapılacak tüm savaşların doğasını da değiştirecek gibi görünüyor. Bilgi teknolojileri ve mühendislik sektörleriyle tanınan bir ülke, kendisinden sayıca ve ateş gücü bakımından üstün bir orduya karşı zekice uyum sağladı.
SBU’ya göre, sadece birkaç yüz bin dolarlık FPV drone’lar, yaklaşık 7 milyar dolarlık Rus askeri teçhizatını etkisiz hale getirdi. Bu sonucu almak için herhangi bir maden veya nadir toprak anlaşmasına ihtiyaç duyulmadı.
Ukrayna, hem kendi kaynakları hem de aralarında İngiltere’nin de bulunduğu 17 Batılı ülkenin katkısıyla ölçekli bir şekilde kendi çeşitlendirilmiş drone filosunu üretiyor. Bu kapsamda bir “drone koalisyonu” oluşturuldu.