ABD Başkanı Donald Trump ile Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara Beyaz Saray'da görüştü. Basına kapalı olarak gerçekleştirilen görüşme yaklaşık 1,5 saat sürdü. Görüşmede Suriye yaptırımlarının kaldırılmasından bölgesel meselelere kadar birçok konu başlığının ele alındığı kaydedildi.
Suriye Cumhurbaşkanı Şara, Beyaz Saray çıkışında kendisini bekleyen Suriyelileri aracından inerek selamladı. Şara'nın Trump'la görüşmesi, bir Suriye devlet başkanının Beyaz Saray'da bir ABD başkanı ile yaptığı ilk görüşme olarak kayıtlara geçti.
"Şara, Erdoğan'la çok iyi anlaşıyor"
Trump, Ahmed Şara ile çok iyi anlaştığını ve iyi bir görüşme gerçekleştirdiklerini kaydederek, Suriye'nin Orta Doğu'da başarılı bir ülke olmasını istediklerini söyledi. "Suriye'nin çok başarılı bir ülke olmasını istiyoruz ve bence Cumhurbaşkanı Şara bunu başarabilir." diyen Trump, Şara'nın "güçlü bir lider" olduğunu vurguladı. Suriye'deki siyasi sürecin gelişimine atıfta bulunan Trump, Türkiye'nin rolüne, "Kendisi (Şara), büyük bir lider olan Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan ile çok iyi anlaşıyor. Erdoğan büyük bir lider. Erdoğan, Suriye'de olanları çok destekliyor" ifadeleriyle atıf yaptı.
"Başarılı olması için elimizden gelen her şeyi yapacağız"
Trump, görüşmesinin ikili ve bölgesel meselelerin çözümünde önemli bir dönemeç olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
"Suriye Cumhurbaşkanı çok güçlü bir lider. Çok zor bir coğrafyadan geliyor ve güçlü bir adam. Suriye'nin yeni Cumhurbaşkanı ile iyi anlaşıyorum. Onların başarılı olması için elimizden gelen her şeyi yapacağız, çünkü burası Orta Doğu'nun bir parçası."
Orta Doğu'da uzun zaman sonra ilk kez barışın sağlandığını savunan Trump, Suriye'nin başarılı olmasının Ahmed Şara yönetimiyle mümkün olacağına inandığını ifade etti.
Suriye'nin IŞİD Karşıtı Koalisyona katılma ihtimali
Öte yandan Trump, Suriye'nin IŞİD Karşıtı Koalisyona katılması ihtimaline yönelik bir açıklama yapılıp yapılmayacağına ilişkin soruya, "Evet, bu konuda Suriye ile ilgili bir açıklama bekleyebilirsiniz" diye yanıt verdi. ABD Başkanı ayrıca, Suriye'nin İsrail ile iyi anlaştığını görmek istediklerini ve bu konuda her iki ülkeyle de yakın temas halinde olduklarını sözlerine ekledi.
Resmi karşılama yapılmadı
Suriye Cumhurbaşkanı Şara, yerel saatle 11.37'de Beyaz Saray'a arka kapıdan giriş yaptı. Şara'ya Beyaz Saray'a girişinde resmi karşılama töreni yapılmadı. ABD, kısa süre önce Şara'yı uluslararası terörist listesinden çıkarmıştı.
Sezar Yasası yaptırımları askıya alındı
ABD Hazine Bakanlığı, Suriye'ye yönelik Suriye Sezar Sivil Koruma Yasası (Sezar Yasası) kapsamındaki yaptırımların 180 günlüğüne kısmen askıya alındığını bildirdi. ABD Hazine Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, 10 Kasım'da güncellenen Suriye yaptırımları bölümüne ilişkin kamuoyuyla bilgi paylaşıldı.
Açıklamada, "Dışişleri Bakanı, 10 Kasım günü, Suriye'ye yönelik yaptırımların hafifletilmesine devam etme taahhüdümüzü belirtmek amacıyla Sezar Yasası yaptırımlarının uygulanmasını 180 gün süreyle kısmen askıya aldı" ifadesine yer verildi. Söz konusu kararın, 23 Mayıs'ta 180 günlüğüne Sezar Yasası yaptırımlarının askıya alınması kararının yerini aldığı belirtildi. Açıklamada, Rusya ve İran'la ilgili işlemlerin yanı sıra bu ülke menşeli mal, teknoloji, yazılım, fon, finansman veya hizmetlerin transferinin bu muafiyetlerden hariç tutulduğu kaydedildi.
Sezar Yasasıyla ilgili süreç
ABD Başkanı Trump, 30 Haziran'da Suriye'ye yönelik ABD yaptırım programını sonlandırmak için bir başkanlık kararnamesi yayınlamıştı ancak insan hakları ihlalleri, kimyasal silah faaliyetleri ve uyuşturucu kaçakçılığı ile ilgili yaptırımlar halen devam ediyor. Trump, mayıs ayında Suudi Arabistan'da düzenlenen bir yatırım forumunda Suriye yaptırımlarını kaldıracağını duyurmuştu. Bu açıklamadan bir gün sonra Trump, Suudi Arabistan'da Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile 25 yılın ardından ABD ve Suriye liderleri arasında ilk kez gerçekleşen tarihi görüşmede bir araya gelmişti.
2019 yılında yürürlüğe giren Sezar Yasası, Beşar Esad yönetimindeki Suriye'nin ekonomik toparlanmasını kısıtlamak amacıyla ABD tarafından yürürlüğe konulmuştu. Yasanın yürürlükten kaldırılması, Suriye'de Mart 2025'te kurulan Cumhurbaşkanı Ahmed Şara liderliğindeki yeni yönetimin desteklenmesi bağlamında yabancı yatırım ve yardımların ülkeye geri dönmesinin önünü açacak.
Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası
Adını Beşşar Esad muhaliflerinin tutulduğu hapishanelerdeki işkenceleri belgeleyen Suriyeli fotoğrafçıdan alan ve Aralık 2019'da ABD Kongresinde kabul edilerek 17 Haziran 2020'de yürürlüğe giren Sezar Yasası, Suriye'deki sivillere yönelik savaş suçları ve insan hakları ihlalleri nedeniyle sorumlu kişi ve kurumlara yönelik mali baskıları artırmak amacıyla çıkarıldı.
Suriye'deki rejim güçlerini destekleyerek ülkedeki savaş suçları ve insan hakları ihlalleri ile ilişkilendirilen kişi ve kuruluşlara yönelik yaptırımlar getiren bu yasa, Esad'ın yanı sıra devlet yetkilileri, güvenlik güçleri, iş insanları ve rejime yakın olup savaş suçları işlediği iddia edilen kişileri kapsıyordu.
