Teksas'ın Uvalde kentinde 2022'de yaşanan okul saldırısında öldürülen çocukların aileleri aralarında Call of Duty video oyununun yapımcısı, Instagram ve AR-15 tüfek üreticisinin de bulunduğu şirketleri, reşit olmayanlara askeri tarzdaki yarı otomatik silahları pazarlamak için gizli anlaşma yapmakla suçlayan davalar açtı. Davalar, ABD'de son on yılda meydana gelen en ölümcül okul saldırısı olan Uvalde katliamının ikinci yıldönümünde açıldı.
19 çocuk ve 2 yetişkinin öldüğü Uvalde okulundaki silahlı saldırıdan sağ kurtulanlar ve ölenlerin aileleri tarafından açılan iki dava California ve Teksas mahkemelerinde görülüyor. Davalar aralarında Daniel Defense ve birkaç silah aksesuarı şirketi, video oyunu yayıncısı Activision ve ana şirketi Microsoft'un yanı sıra Instagram ve ana Meta Platformları da bulunan bir düzineden fazla şirketi hedef alıyorlar.
Tüfeklerin oyunla gençlere pazarlandığı iddia ediliyor
Davalarda, bir AR-15 tüfek şirketi olan Georgia merkezli Daniel Defense'in, kısmen şirketin tüfeklerinin yer aldığı video oyunu "Call of Duty" aracılığıyla özel olarak gençlere pazarlandığı iddia ediliyor. Davaya göre Daniel Defense ayrıca silahı kendi Instagram sayfası ve silah etkileyicilerinin gönderileri aracılığıyla reşit olmayanlara da pazarladı. Activision yaptığı açıklamada, "korkunç ve yürek burkan" silahlı saldırı konusunda üzgün olduğunu ifade etti ancak "Dünya çapında milyonlarca insan, korkunç eylemlere başvurmadan video oyunlarından keyif alıyor" dedi.
Silah şirketi saldırgana mail göndermiş
Silah üreticileri, ürünlerinin bir suçta kullanılması halinde kendilerini koruyan 2005 tarihli bir federal yasa nedeniyle çoğu sivil davadan korunuyor. Cuma günü açılan davalar, 2005 yasası kapsamında korunmayan silahların çocuklara pazarlanması ve reklamına odaklandı. Daniel Defense aleyhine Teksas'ta açılan davada, şirketin Uvaldeli tetikçi Salvador Ramos'a 18 yaşına girmeden haftalar önce bir e-posta gönderdiği belirtiliyor. Şirket, onun web sitesini ziyaret ettiğini ve bir AR-15 tüfeği seçtiğini ancak satın almadığını fark etmişti. Davaya göre e-postada "DDM4v7'niz sepetinizde hazır!" deniyor ve Ramos'u satın almak için geri dönmeye teşvik ediyordu. Ramos 18 yaşına girdikten dakikalar sonra bunu yaptı ve sekiz gün sonra bu silahla okul katliamını gerçekleştirdi. Dava, şirketin Ramos'a gönderdiği e-postanın, reşit olmayan kişileri silahlarını satın almaya teşvik ettiğine yönelik hedefli bir stratejinin kanıtı olduğunu iddia ediyor.
Call of Duty oynuyordu
Tüfek satın almadan önce Ramos'un hevesli bir "Call of Duty" oyuncusu olduğu ve oyunda yer alan silahlar için internette gezindiği iddia ediliyor. Davaya göre Ramos ayrıca her gün Instagram'da saatler geçiriyor ve Daniel Defense'in nihayetinde satın aldığı tüfeği içeren paylaşımları da dahil olmak üzere silah içeriklerini takip ediyordu.
Davaya göre, Instagram politikaları ücretli silah reklamlarına izin vermiyor, ancak silah şirketlerinin veya influencer'ların organik olarak yayılan paylaşımları üzerinde herhangi bir sınırlama bulunmuyor. Davaya göre Daniel Defense ve diğer silah şirketlerinin sosyal medya paylaşımlarında sıklıkla "Call of Duty" hashtag'leri kullanılıyor ve oyuncular birbirlerini etiketleyerek paylaşımlarını yaymaya teşvik ediliyor.
