08 Ekim 2024, Salı Gazete Oksijen
Haber Giriş: 29.09.2024 11:12 | Son Güncelleme: 29.09.2024 11:23

Wall Street Journal yazdı: New York Belediye Başkanı Adams Türkiye ile nasıl yakın bağlar kurdu?

ABD'de yapılan soruşturmaya göre New York Belediye Başkanı Adams, siyasi iyilikler karşılılığında Türk iş insanlarından business class uçak biletleri ve lüks konaklama imkanı gibi birçok hediyeyi kabul etti. Wall Street Journal Adams'ın Türkiye ile kurduğu yakın bağı yazdı
Wall Street Journal yazdı: New York Belediye Başkanı Adams Türkiye ile nasıl yakın bağlar kurdu?

ABD savcılarına göre Eric Adams New York belediye başkanlığına seçilmeden yıllar önce, düzenli olarak dünyanın dört bir yanına neredeyse bedavaya uçtu, lüks otellerde kaldı ve birçok kampanya bağışı aldı. Açılan soruşturmaya göre bunların hepsi Türk şirketleri tarafından gizlice sağlandı. 2021'de Adams bu iyiliklere karşılık verdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın New York'u ziyaret etmesi ve Manhattan'daki Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'nin karşısındaki 36 katlı yeni Türkevi'ne uğraması planlanıyordu. Bir Türk yetkili Adams'tan, binanın denetimden geçemeyeceği uyarısında bulunan New York İtfaiyesi'ne Erdoğan gelmeden önce açılmasına izin vermesi için baskı yapmasını istedi. Savcıların aktardığı bir telefon görüşmesinde bir yetkili, Türkiye'nin Adams'ı desteklediğini ve şimdi “sıranın kendisinde” olduğunu söyledi.

Adams için sert bir düşüş

Perşembe günü açıklanan ve Adams'ı rüşvet, dolandırıcılık ve yabancı uyruklu bir kişiden bağış istemekle suçlayan federal iddianameye göre Adams söyleneni yaptı. İddia edilen bu karşılıksız ödeme, dünyanın en büyük finans merkezinde gelecek vaat eden bir politikacı ile potansiyel olarak verimli bir ilişki geliştirmeyi amaçlayan Türk yetkililer ve iş insanları tarafından Adams'a on yıllardır yapılan kur yapılmasının bir parçasıydı. Suçlamalar, New York polis teşkilatının 20 yıllık emektarı olan ve Erdoğan'ın ziyaretinden sadece birkaç ay sonra suçlara karşı sertlik yanlısı merkezci bir Demokrat olarak belediye başkanı seçildikten sonra kısa bir süre için partinin gelecekteki olası yüzü, hatta bir başkan adayı olarak selamlanan Adams için sert bir düşüş anlamına geliyor.

Adams iddianameye verdiği ilk yanıttı suçlamaları reddetti. Adams, “New Yorklulardan herhangi bir yargıya varmadan önce savunmamızı dinlemeyi beklemelerini rica ediyorum. Bundan sonra avukatlarım davayla ilgilenecek, böylece ben de şehirle ilgilenebileceğim" dedi.  Türk Dışişleri Bakanlığı sözcüsü cuma günü yaptığı açıklamada bakanlık mensuplarının uluslararası hukuka ve diplomatik teamüllere uyduğunu aktardı. Sözcü, “Başka bir ülkenin içişlerine karışmamız söz konusu olamaz” dedi.

Türk yetkililer ile Adams 2015 yılında yakınlaşmaya başladı. Brooklyn ilçe başkanı seçilmesinden bir yıl sonra, ülkenin New York'taki konsolosluğundan Türkiye'yi ziyaret etmesi için resmi bir davet aldı. Sosyal medya paylaşımlarına göre bu, daha sonra İstanbul'un kapalı çarşısına, Akdeniz tatil kenti Antalya'ya ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ebedi istirahatgahına uğramasını da içeren Türkiye'ye yaptığı birçok ziyaretin ilkiydi. İddianameye göre birkaç seyahatinde, Adams'ın birkaç kez ücretsiz ya da yüksek bir indirimle kaldığı İstanbul'daki St Regis otelinin sahibi Demsa Group'un yönetim kurulu başkan yardımcısı Demet Sabancı Çetindoğan ile tanıştı. Çetindoğan Aralık 2015'te Instagram'da Adams'ı kastederek “Çok arkadaş canlısı biri” diye yazdı. 

Wall Street Journal tarafından hazırlanan tabloya göre; Adams Ekim 2016'da sevgilisiyle birlikte Hindistan'a giderken business class uçak biletlerine 15 bin dolar yerine yalnızca 2 bin 286 dolar ödedi.

Temmuz-Ağustos 2017 tarihlerindeki Nice, Fransa; İstanbul, Türkiye; Colombo, Sri Lanka ve Pekin'e yapılacak bir seyahat için ücretsiz business class biletlerini kabul etti. Bu seyahatinde maliyeti 35 bin dolardı. Aynı seyahatte İstanbul'da lüks bir otelde kalan Adams, konaklama için 7 bin dolar yerine yalnızca 600 dolar ödedi.

Türk organize suçlar departmanında eski bir memur olan Mahmut Cengiz, “İş insanlarının hepsi hükümet için güçlü ağlar geliştirmenin ne kadar önemli olduğunu biliyor. Erdoğan hükümetinin önceliklerini biliyorlar ve nasıl yardımcı olacaklarını biliyorlar" dedi.  İddianameye göre Adams 2016 yılında, Ankara'nın Erdoğan'a karşı siyasi muhalefetin yuvası olarak tanımladığı Brooklyn'deki bir toplum merkeziyle ilişkisini de kesti. Savcılar, Adams'ın Türk Hava Yolları ile on binlerce dolarlık ücretsiz ve indirimli seyahat, İstanbul'da ve başka yerlerde lüks otel konaklamaları ve hediyeler kabul ettiğini söylüyor. Savcıların iddiasına göre Adams, hediyeleri açıklama formlarında belirtmedi ve seyahat masraflarını kendisinin ödediğine dair sahte bir evraklar ortaya koydu.

Adams, gideceği yer neresi olursa olsun Türk Hava Yolları ile uçmayı tercih etmiş, dolambaçlı rotalar izlemiş ve sık sık İstanbul'da uçak değiştirmiştir. 2017 yılında New York'tan Fransa'ya uçarken Türkiye'de uçak değiştirdi. Kız arkadaşına şehrin adını yanlış yazarak “Biliyorsun ilk durak her zaman instanbul,” diye mesaj attı. Türkiye ile ilişkisi, belediye başkanlığına aday olma hırsıyla birlikte büyüdü. Ocak 2021'de bir Türk yetkili Adams'tan belediye başkanlığı seçimlerini görüşmek üzere bir toplantı talep etti. İddianameye göre, takip eden aylarda Adams ve kampanyasının ana bağışçısı, Türkiye ve Türk vatandaşlarının kampanyasını gizlice finanse etmeleri için bir plan tasarladı. 

Suçlama belgelerinde belirtilen bir vakada Adams, New York'taki Türk toplumunun bir üyesi olarak tanımlanan bir inşaat şirketinin sahibinden bağış talep etmiş. Adams'a kendi adlarına ya da bir akrabalarının adlarına bağışta bulunan 10 çalışanına 1.250'şer dolar verdi. Federal savcılara göre iş insanı, plan için işe aldığı diğer kişilere “Bu ülkede işler böyle yürüyor” diye yazdı. Daha sonra bir Türk yetkiliye 22.000 dolar topladığını ve Adams'ın yardımcılarının “çok mutlu” olduğunu bildirdi.

Türkevi için istenen yardım

Erdoğan'ın 2021 belediye başkanlığı seçimlerinden iki ay önce New York'a gelecek olması nedeniyle Türk yetkililer, ülkenin New York konsolosluğuna ev sahipliği yapacak olan ve Türkevi olarak adlandırılan 36 katlı binanın açılışı için itfaiyeden izin almak üzere Adams'tan yardım istedi. 291 milyon dolar tutarındaki bu bina, Türk hükümetinin yurtdışında inşa ettiği en pahalı binaydı.

İddiaya göre Adams'ın o dönem şehrin itfaiye müdürü olan Daniel Nigro'ya müdahale etmesinin ardından, departman şartlı onay verdi. Savcıların iddiasına göre, bir Türk yetkili daha sonra Adams'a “Sen harikasın Eric. Sen Türkiye'nin gerçek bir dostusun diye mesaj attı. Geçen yaz Adams'ın Türkiye ile bağlarına yönelik federal soruşturma hız kazanmaya başlamıştı. Savcılık belgelerinin iddiasına göre, bir görüşmede Adams'ın bir çalışanı kendini banyoya kilitledi ve onunla iletişim kurmak için kullandığı şifreli mesajlaşma uygulamalarını sildi. Adams, bir mahkeme celbine cevaben kasım ayında kişisel cep telefonunu Federal Soruşturma Bürosu'na teslim ettiğinde, ajanlara, çalışanların yanlışlıkla kanıtları silmelerini önlemek için şifreyi değiştirdiğini söyledi. Adams, telefonun kilitli olduğunu ve yeni şifreyi hatırlayamadığını öne sürdü.