ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken salı günü İran’a ilişkin açıklamalarda bulundu. Blinken, İran veya vekillerinden Amerikan kuvvetlerine yönelik gelen herhangi bir saldırıda, ABD’nin hızlı ve kararlı bir şekilde yanıt vereceği konusunda İran’ı uyardı. The Wall Street Journal’ın analizine göre bu, Tahran'daki cemaat liderlerini ve onların ajanlarını caydırmayı amaçlayan bir ikaz mesajı. Peki Başkan çizdiği bu kırmızı çizgiyi uygulayabilecek mi? ABD Başkanı Biden, şu ana kadar harekete geçmedi.
ABD’nin İran’a en sert uyarısı
ABD Dışişleri Bakanı Birleşmiş Milletler'de "ABD, İran'la çatışma peşinde değil. Bu savaşın büyümesini istemiyoruz. Ancak İran veya vekilleri herhangi bir yerde ABD personeline saldırırsa, halkımızı savunacağız” dedi. Blinken'ın sözleri, ABD'nin şu ana kadar İran'a yönelik en sert uyarısı ve bu sözler en üst düzey ABD'li yetkiliden geliyor. Bu konuşma, Hizbullah'ı veya İran'ı Hamas-İsrail savaşına katılmaktan caydırmak için Başkan Biden'ın daha öncesinde yuvarlak bir biçimde "yapmayın" diye söylediği uyarıların ötesine geçiyor.
Beyaz Saray'ın endişeli olduğu açık ve savaş bu vaziyetteyken endişeli olmak normal. ABD yönetimi bile, İran'ın geçen hafta Ortadoğu'daki ABD kuvvetlerine bir düzineden fazla kez drone ve roket kullanarak saldırdığını kabul etmek zorunda kaldı.
İran’ın stratejisi: İnkâr edebilecek seviyede saldırmak
Beyaz Saray sözcüsü John Kirby pazartesi günü yaptığı açıklamada, ABD'nin Irak ve Suriye'deki mevzilerine yönelik bazı durumlarda İran'ın bu saldırıları aktif olarak kolaylaştırdığını söyledi. Kirby ayrıca, "İran'ın amacı burada bir miktar inkar edilebilirliği korumaktır, ancak biz onların bunu yapmalarına izin vermeyeceğiz" diye açıkladı. Bununla birlikte, bu hafta üst düzey bir savunma yetkilisi şunu aktardı: Orta Doğu'daki faaliyetlerde ve saldırılardaki bu artış, her yerde İran'ın parmak izleri olduğuna işaret ediyor.
ABD daha fazla saldırı aracı gönderdi
Blinken'ın sözlerinin açık anlamı, Amerikan kuvvetlerine saldırılması durumunda ABD'nin askeri güçle karşılık vereceğidir. Çok sayıda rapor, İran'ın yanında olan güçlerin Orta Doğu'daki ABD mevzilerine daha fazla saldırı planladığını gösteriyor. Pentagon daha fazla hava savunma aracı gönderdi ve salı günü bölgedeki diğer savaş uçaklarının da bulunduğu mürettebatına bir F-16 konuşlandırılacağını duyurdu. Olası bir saldırı için bir uçak gemisi grubu halihazırda bölgede faaliyet gösteriyor ve bir diğer saldırı grubu ise yolda. Peki, ABD'nin hızlı ve kararlı yanıtı ne zaman uygulamaya geçecek?
Amerika caydırıcılığını kaybediyor mu?
Başkan Biden, hiç şüphesiz, Barack Obama'nın 2012'de Suriye'ye, Beşar Esad sınırı aştığında uygulanmayan kimyasal silah kullanımına ilişkin kırmızı alarmı hatırlıyor. Tüm bunlarla birlikte, ABD’nin caydırıcılık ve iş bitirme konusundaki bu başarısızlığının sonuçları arasında Vladimir Putin'in Esad rejimini kurtarmak için müdahalesi ve ardından Kırım ve Doğu Ukrayna'yı işgal etmesi yer alıyor.
İran bu blöfü göz ardı edecek mi?
Biden yönetimi, İran'ın Lübnan ve Suriye'deki vekillerinden İsrail'e karşı ikinci bir cephe açmaması için İran’ı caydırmak istiyor. Ancak şu ana kadar ABD askeri kaybı olmasa bile İran'ın birçok saldırısına yanıt verememesi, İran'a ABD'nin blöfünü dikkate almaması yönünde bir davetiye.
Amerikan müdahalesinin yıkıcı sonuçları olabilir
İran'ın saldırgan tavırları, Beyaz Saray'ın kaçınmaya çalıştığı provokasyonu eninde sonunda meydana getirebilir. Risklerinden biri, İran'ın veya vekillerinin bu saldırılarda Amerikalıları öldürmesidir; bu da ABD gücünün daha da fazla kullanılmasını gerektirebilir ve siyasi anlamda yıkıcı etkileri olabilir. Veyahut, İsrail'in Hizbullah'ı yenmesine yardım etmek için ABD müdahale etmek zorunda kalabilir.
Bu doğrultuda İran, ABD'nin kararlılığını test etmek için vekillerini kullanıyor. İran bedel ödemeden ne kadar çok saldırırlarsa, İran'ın risklerini artırma ihtimali de o kadar artıyor. Aslında, bu ABD Başkanı Biden'ın farkına varması gereken bir paradoks: Bölge için en istikrar sağlayıcı hamle, Amerika'yı caydırıcı ve önleyici bir güç olarak yeniden tesis etmek.
