Çin merkezli şirket DeepSeek’in düşük maliyetle açık kaynakla geliştirdiği yapay zeka modeli ABD merkezli teknoloji şirketlerini sarsarken ABD-Çin ilişkilerini bir kez daha gündeme getirdi.
The Wire China, Trump yönetimi ve başkanın çevresindeki isimlerin Çin’le ilgili öne çıkan duruşlarını derledi.
Başkan Yardımcısı JD Vance
ABD’nin yeni başkan yardımcısı JD Vance, kampanya sürecinde Çin’i yoğun bir biçimde eleştirerek ABD için en büyük tehlikelerden biri olduğunu iddia etmişti. JD Vance senatör olduğu dönemde Çin’e dair odağı ekonomi meseleleriydi. Vance 2023’te Çin’in uluslararası finansal normlara uymaması durumunda ABD piyasalarına erişiminin engellenmesini içeren bir yasa teklifi hazırlamıştı.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 2020’de The Wire’a yaptığı bir açıklamada “21. yüzyıl ABD-Çin ilişkileriyle belirlenecek” demişti. Rubio, senatör olduğu dönemde Çin’den gelen ilaç ve tıbbi ürünlere bağımlılığı kısıtlamayı amaçlayan tasarılar önermişti. ABD’nin yeni dışişleri bakanı, daha önce ABD’nin Tayvan meselesindeki duruşunu da sık sık vurgulamıştı. Rubio, Çin’in Sincan Özerk Bölgesi’ndeki Uygurlara yönelik insan hakları ihlallerine karşı duran bir yasa tasarısının da ortak imzacılarındandı.
Çin Büyükelçisi David Perdue
Altı yıl boyunca Senato’da Georgia eyaletini temsil eden David Perdue, daha önce Reebok, Dollar General gibi şirketlerde yönetici olarak çalışmıştı. Perdue özel sektörde olduğu dönem Hong Kong ve Singapur’da yaşamıştı.Perdue, Çin’in büyüyen filosuna karşılık ABD donanmasına yatırım yapılmasını savunuyordu. Ancak Perdue aynı zamanda Çin ile ilişkilerin kopmasının “dev bir hata olduğunu” belirtiyor. Perdue’nun seçilmesi ABD-Çin Ticaret Konseyi tarafından olumlu karşılanmıştı.
Birleşmiş Milletler Elçisi Elise Stefanik
ABD’nin yenii BM elçisi Elise Stefanik, Temsilciler Meclisi’nde olduğu dönem Çinli şirket DJI tarafından yapılan dronların ABD iletişim altyapısında kullanılmasını engelleyen yasa tasarılarının hazırlanmasında rol oynamıştı.
Hükümet Verimliliği Bakanlığı’nı yönetecek Elon Musk
ABD’nin en etkili üç şirketinin başındaki Elon Musk, ABD hükümetinin harcamalarını denetleyen bir dış kurum görevi görecek Hükümet Verimliliği Bakanlığı’nın başına gelecek. Hükümet harcamalarını azaltmayı amaçlayan Musk’ın şirketi Tesla, araçlarının yarısını Çin’de üretiyor.
Ticaret Bakanı Howard Lutnick
Lutnick, Wall Street yatırım bankası Cantor Fitzgerald ve aracı kurum BGC Group'un CEO'su. Çinli firmalarla uzun süredir devam eden iş ilişkileri bulunuyor. Cantor Fitzgerald’ın başında olduğu dönemde, 2023 yılında biyoteknoloji şirketi Adlai Nortye dahil olmak üzere birkaç Çinli şirketin halka açılmasına yardımcı oldu. BGC'de, Çin hükümetine ait kuruluşların %75’ine sahip olduğu China Credit Trust Company ile bir aracı kurum ortak girişimi başlattı.
Lutnick, Trump’ın geçiş sürecinde eş başkanlık yaptı ve daha önce herhangi bir hükümet deneyimi bulunmuyor. Onaylanması halinde işlerinden ayrılacağını belirtti.
Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz
Çin’e karşı sert tutumuyla tanınan Waltz, 2018 yılında Temsilciler Meclisi’ne seçilerek kuzey Florida’yı temsil etmeye başladı. Waltz, ABD’nin Gazze ve Ukrayna’daki çatışmaları hızlı bir şekilde çözerek Çin ile olası bir karşılaşmaya kaynak ayırması gerektiğini yazmıştı. Yeni Ulusal Güvenlik Danışmanı aynı zamanda Kongre’de, kritik mineral tedarik zincirlerini yeniden ABD’ye kazandırmayı, Tayvan’a desteği yeniden teyit etmeyi ve federal olarak finanse edilen araştırmacıların yabancı fonlarını açıklamalarını zorunlu kılmayı amaçlayan yasaları destekledi. Ayrıca, Çin Komünist Partisi’nin Sincan’daki "soykırım eylemleri" nedeniyle 2022 Pekin Kış Olimpiyatları’nın boykot edilmesi çağrısında bulundu.
