22 Aralık 2024, Pazar Gazete Oksijen
Haber Giriş: 10.12.2021 04:30 | Son Güncelleme: 16.02.2022 15:18

Yazın orman yangınları rekor kirliliğe yol açtı

Yazın orman yangınları rekor kirliliğe yol açtı

2021'de Türkiye'yi de vuran büyük orman yangınları atmosfere toplam 1.760 megaton (Mt) kadar karbon emisyonunun salınmasına yol açtı. Bu rakam, en büyük kirleticilerden ABD'nin yıllık emisyonlarının yaklaşık üçte birine eşit. Avrupa'nın Copernicus Atmosfer İzleme Hizmetleri (CAMS) tarafından kayıt altına alınan veriler orman yangını emisyonlarının gerçek zamanlı bilgisini ve hava kalitesi üzerindeki etkilerini ortaya koyuyor.  2021 yazına özellikle Kuzey Amerika, Sibirya, Doğu ve Orta Akdeniz ve Kuzey Afrika'nın geniş bölgelerinde çıkan yangınlar damga vurdu. Ağustos ayında tahmini emisyonlar, 378 milyon ton karbon ile yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Bunun yarıdan çoğu Kuzey Amerika ve Sibirya'daki yangınlardan geldi. Kanada'nın British Columbia eyaleti yaz başında bölgede meydana gelen ölümcül sıcak hava dalgasının ardından büyük yangınlara maruz kaldı.  Temmuz ayında, California eyalet tarihinin en büyük yangını olan Dixie başladı. Uydu gözlemlerinde ABD orman yangınlarının oluşturduğu dumanın  Atlantik Okyanusu'nu aşarak İngiltere ve Avrupa'nın üzerine ulaştığı ve Sibirya yangınlarından gelen dumanla birleştiği tespit edildi.

Akdeniz yangınları

Doğu ve Orta Akdeniz ülkelerinde Temmuz ve Ağustos aylarındaki yangın nedeniyle yüksek konsantrasyonlarda partikül kirliliğine rastlandı.  Temmuz ayında Türkiye ile birlikte Yunanistan, İtalya, Arnavutluk, Kuzey Makedonya, İspanya, Cezayir ve Tunus'ta da büyük yangınlar yaşanmıştı. 

Isınma da yangın riskini artırıyor

CAMS'in orman yangını uzmanı Mark Parrington, The Independent'a "Yılın sonuna yaklaşırken, geniş bölgelerin yoğun ve uzun süreli orman yangını faaliyeti yaşadığını gördük, bunların bazıları son birkaç on yılda gözlemlenmeyen bir seviyede" diye konuştu. Parrington "Küresel ısınmanın neden olduğu daha kuru ve daha sıcak bölgesel koşullar, bitki örtüsünün yanma riskini artırıyor. Buna son derece büyük, hızlı gelişen ve kalıcı yangınlarda şahit olduk” diyor.