Afganistan İslam Emirliği (Taliban) temsilcileri Rusya'da düzenlenecek olan dört günlük Rusya-İslam Dünyası Forumu'na davet edildi. Forum, Devlet Başkanı Putin'in İslam ülkeleri için yeni ekonomik fırsatları müjdeleyeceği Tataristan'ın başkenti Kazan'da gerçekleşecek. Afganistan'ın Moskova'nın yaklaşık 450 mil doğusundaki çoğunluğu Müslüman olan bölgede gelecek ay yapılacak zirveye davet edilmesi Kremlin için dikkate değer bir geri dönüşün son örneğini oluşturuyor. Taliban için ise Kabil'de işleyen bir büyükelçiliğe sahip 16 ülkeden biriyle bağları güçlendirme fırsatını temsil ediyor.
Terör listesinden çıkarmaya çalışıyor
Taliban ile ilişkileri geliştirmeye çalışan Rusya, 2021 yılında ABD destekli hükümeti görevden alarak iktidarı ele geçiren örgütü terör örgütleri listesinden çıkarmak için çalıştığını açıkladı. Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Taliban'ın en radikal gruplarından biri olan ve El Kaide ile 1980'lere kadar uzanan bağları bulunan Hakkani Ağı'nın üyelerini de içeren liderlerini "makul insanlar" olarak tanımladı.
Ancak Taliban hala Moskova tarafından resmi olarak terörist bir örgüt olarak tanımlanıyor. Bu durum değişmek üzere gibi görünüyor. Putin'in sözcüsü Dmitri Peskov "Bu ülke yanı başımızda ve öyle ya da böyle onlarla iletişim halindeyiz. Acil sorunları çözmemiz gerekiyor, bu da diyalog gerektiriyor, dolayısıyla bu bağlamda hemen herkes gibi onlarla da iletişim kuruyoruz. Afganistan'daki fiili otorite onlar" dedi. ABD liderliğindeki güçlerin çekilmesinden sonra iktidara gelen Taliban'ı henüz hiçbir ülke meşru lideri olarak tanımadı. Afganistan'ın büyük bölümünü 1996'dan 2001'e kadar yöneten grup, o tarihten bu yana kadın hakları ve özgürlükleri üzerinde acımasız bir baskı uyguluyor.
"Moskova'nın adımı yatırım fırsatı sağlayacaktır"
Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid The Times'a yaptığı açıklamada "İslam Emirliği'nin adının kara listeden çıkarılması Rusya'nın iyi bir hamlesidir ve bu eylemi memnuniyetle karşılıyoruz. Tüm ülkelerle diplomatik ilişkiler ve ekonomik sektörde işbirliği istiyoruz. Moskova'nın bu adımı her ülkenin buraya gelip yatırım yapması için fırsatlar sağlayacaktır. Sovyetler Birliği Afganistan'ı işgal ettiğinde komünist ideolojinin farklı bir dönemiydi. Bugünün Rusya'sı bu idealleri paylaşmıyor ve o zamanki Ruslar kadar düşmanca değiller. Ancak hiçbir yabancı gücün Afganistan'ın içişlerine karışmasına izin vermiyoruz. Tüm ülkelerle dengeli ilişkiler kurmak istiyoruz ve herkesle ilişkilerimiz ekonomik çıkarlara dayalı olacaktır" dedi.
Taliban ile bağ kurmaya çalışan tek ülke Rusya değil. Afganistan'da diplomatik varlık gösteren diğer ülkeler arasında Çin, İran ve Hindistan'ın yanı sıra Katar ve Suudi Arabistan da bulunuyor. Çinli diplomatların Afgan mevkidaşlarıyla "neredeyse her hafta" görüştüklerine dair haberlerin ardından Pekin yönetimi ülkeye büyük yatırımlar yapıyor.
Konser saldırısının ardından gerçekleşti
Peskov Rusya'nın Taliban ile hangi konuları görüşmek istediğini belirtmedi. Ancak Peskov'un açıklamaları Afganistan merkezli DEAŞ-H örgütünün Moskova'da konser salonu saldırısı gerçekleştirmesinin ardından geldi. Saldırı, Rusya'da son 20 yılda görülmüş en büyük terör olayıydı. Taliban daha önce DEAŞ-H gibi terör gruplarının kendi sınırları dışında saldırı düzenlemesini engelleme sözü vermişti. DEAŞ-H uzun süredir Taliban ile düşman.