Küresel büyümeye ilişkin endişeler, Rusya-Ukrayna savaşı ve yüksek enflasyon ile artarken, ABD tahvil piyasasının en güvenilir resesyon göstergelerinden biri olan 2 ve 10 yıllık tahvil getirileri arasındaki fark eksi 75 baz puanla 5 Ekim 1981’den bu yana en güçlü işareti verdi. Tahvil getirileri arasındaki ilişkiyi gösteren getiri eğrisi, özellikle ABD ekonomisinde her resesyon öncesinde aynı eğilimi gösterirken, 2 ve 10 yıllık tahvil getirileri arasındaki fark Ronald Reagan'ın ABD başkanı olarak görev yaptığı 1981 yılından beri en negatif seviyesine ulaştı.
Yatırımcılar, 24 trilyon dolarlık tahvil piyasasında 2 yıllık tahvil faizi ile 10 yıllık tahvil faizi arasındaki fark olmak üzere getiri eğrisinin bazı kısımlarını resesyon göstergesi olarak yakından takip ediyor. ABD'nin 2 yıl vadeli tahvil faizi dün günü yüzde 4,51, 10 yıl vadeli tahvilin faizi de yüzde 3,76 seviyelerinde tamamladı. Böylece 2 yıllık tahvil faizi ile 10 yıllık tahvil faizi arasındaki fark, eksi 75 baz puan oldu. Paul Volcker’ın ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı olduğu 5 Ekim 1981'de Fed’in politika faizi yüzde 19, enflasyon yüzde 10 ve 2 yıllık tahvil faizi ile 10 yıllık tahvil faizi arasındaki fark ise eksi 79 baz puan olarak kayıtlara geçmişti.
Getiri eğrisi en son 2019'da tersine dönmüş ve ertesi yıl, ABD ekonomisi Kovid-19 salgını nedeniyle de olsa resesyona girmişti. ABD'nin 30 yıllık tahvil faizi ise yüzde 3,90 seviyelerine kadar yükselirken, ülkede 5 yıllık tahvil faizi yüzde 3,95 seviyelerinde bulunuyor.
Getiri eğrisinin tersine dönmesi ne demek?
Son dönemde tahvil faizlerindeki hareketliliğe 10 ve 2 yıllık gibi uzun vadeli tahvil faizlerindeki artış öncülük ederken, getiri eğrisinin tersine dönmesi dikkati çekiyor. Borçlanma araçlarının faiz oranları ile vadeleri arasındaki ilişkiyi gösteren grafiğe "getiri eğrisi" deniliyor.
Artan eğimli getiri eğrisi, uzun vadeli borçlanma kağıtlarının faizinin kısa vadeli olanların faizinden yüksek olduğunu gösterirken, bu durumda uzun vadede enflasyonda artış beklentisi içinde olunduğunu ortaya koyuyor. Azalan eğimli getiri eğrisi, kısa vadeli borçlanma kağıtlarının faizinin uzun vadeli olanların faizinden yüksek olduğuna işaret ederken, uzun vadede enflasyonda düşüş beklentisi içinde olunduğunu gösteriyor.
Getiri eğrisinin tersine dönmesi ise yatırımcıların borç verirken daha yüksek kısa vadeli oranlar beklediğine işaret ederken, Fed'in ekonomik büyümeyi önemli ölçüde etkilemeden enflasyonu kontrol etme yeteneği konusunda endişelerin de yüksek olduğunu gösteriyor. Araştırmalara göre, ABD getiri eğrisi 1955'ten bu yana her resesyondan önce tersine döndü ve bunu 6 ila 24 ay sonra bir resesyon izledi.
Araştırmalarda, 2 yıllık tahvil faizi ile 10 yıllık tahvil faizi arasındaki farkın 1900'den bu yana 28 kez tersine döndüğü de tespit edildi. Bunların 22'sinde bir resesyon görüldü. Faiz artışları enflasyona karşı bir silah olabileceği gibi, konut kredisinden dayanıklı ev eşyası kredisine kadar her şey için borçlanma maliyetlerini yükselterek ekonomik büyümeyi yavaşlatabiliyor.
Öte yandan, Fed bu yıl faiz oranlarını 375 baz puan artırırken, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in aralık toplantısında yüzde 75 ihtimalle 50 baz puan, yüzde 25 ihtimalle 75 baz puan faiz artıracağı öngörülüyor.
