Merkez Bankası'nın devasa altın rezervlerine sahip olduğu İtalya, sarı metalin ulaştığı rekor fiyatların keyfini sürüyor.
Ülkenin külçe altın stokları, 1940'larda Naziler tarafından yağmalanan rezervlerin yeniden oluşturulduktan sonra sıkı bir şekilde korunmasıyla oluşturuldu.
İtalya Merkez Bankası, ayrıca uzun yıllar boyunca yaşanan ciddi krizlerde gelen satış çağrılarına kulak asmayarak rezervleri koruma yönünde tutum takındı.
İtalya Merkez Bankası şu anda, ABD ve Almanya’nın gerisinde dünyanın üçüncü en büyük ulusal altın rezervine sahip. Reuters’ın hesaplamalarına göre, ülkenin sahip olduğu 2.452 metrik ton altın mevcut fiyatlarla yaklaşık 300 milyar dolar değerinde ve bu miktar, 2024 ulusal üretiminin yaklaşık %13’üne denk geliyor.
Savaş dönemi yağması barış zamanı politikasını belirledi
İtalya’nın altın sevgisi binlerce yıl öncesine kadar gidiyor.
Etrüskler, Antik Roma’dan çok önce altın boncukları kaynaştırma tekniğini ustalıkla kullanıyordu. Julius Caesar döneminde aureus adı verilen altın sikke, Roma İmparatorluğu’nun parasal temel taşı haline geldi; yüzyıllar sonra ise fiorino, Ortaçağ Avrupa’sında bugünün doları kadar etkili bir para birimi oldu.
Daha yakın dönemdeki altın politikası ise ülkenin savaş deneyimleriyle şekillendi. Nazi güçleri, İtalya’daki faşist rejimin de yardımıyla ülkenin 120 tonluk altın rezervine el koydu. Savaşın sonunda bu rezervler yaklaşık 20 tona kadar düşmüştü.
İtalya, savaş sonrası dönemdeki “ekonomik mucize” yıllarında ihracata dayalı bir ekonomi haline geldi ve ülkeye özellikle ABD doları olmak üzere büyük miktarda döviz girişi yaşadı. İtalya Merkez Bankası’nın internet sitesine göre, bu dövizlerin bir kısmı altına çevrildi.
1960’a gelindiğinde ülkenin altın rezervleri 1.400 tona yükselmişti. Bunun içinde, 1958’de geri alınabilen ve el konulan altınların dörtte üçü de bulunuyordu.
Krizlere rağmen altın satmadılar
1970’lerin petrol şokları küresel belirsizlikleri artırdı.
İtalya’da ise bu durum sosyal huzursuzluk ve yatırımcılar tarafından riskli görülen sık hükümet değişiklikleri anlamına geliyordu.
Milano’daki SDA Bocconi School of Management Dekanı Stefano Caselli, Reuters’a şunları söyledi: “Aşırı parasal istikrarsızlık, Batılı ülkelerin merkez bankalarını altın almaya yöneltti; altın finansal sağlamlığın nihai sembolüdür”
Sermaye kaçışının bütçede açtığı delikleri kapatmak için Roma, 1976’da 2 milyar dolarlık bir kredi karşılığında Almanya Merkez Bankası Bundesbank’a 41.300 külçe altınını teminat olarak gösterdi.
Ancak Britanya ya da İspanya’nın aksine, İtalya ekonomik daralma dönemlerinde altın satmayı reddetti ve 2008 borç krizinde bile rezervlerini korudu.
İtalya Merkez Bankası’nın eski başkan yardımcısı Salvatore Rossi, 2018’de yayımlanan “Oro” (Altın) adlı kitabında şunu yazmıştı:
"Altın, aile gümüş takımı gibidir, dedenin kıymetli saati gibidir; ülkeye yönelik uluslararası güveni zedeleyen her kriz zamanlarında başvurulacak son çaredir"
Altınların saklandığı odaya kilise göndermesi
Altın, birçok Batılı ülke tarafından hâlâ son sığınak olarak görülüyor ve küresel düzenin yeniden şekillendiği bu dönemde merkez bankaları yeniden altın stoklamaya başladı.
SDA Bocconi School of Management Dekanı Stefano Caselli bu durumu “İtalya Merkez Bankası’nın o tarihsel kararı bugün son derece modern görünüyor. Çünkü yeniden aynı noktaya dönmüş durumdayız.” diye yorumladı.
İtalya Merkez Bankası’nın kasalarında şu anda yaklaşık 871.713 altın sikke bulunuyor. Bu sikkeler toplamda 4,1 ton ağırlığında. Banka, bu bölümü bir kilisedeki kutsal eşyaların saklandığı odaya atıfla “sacristy” (ayin eşyalarının odası) olarak adlandırıyor.
Dünya Altın Konseyi verilerine göre, geçen yıl sonunda altın İtalya’nın resmi rezervlerinin yaklaşık %75’ini oluşturuyordu. Bu oran, euro bölgesi ortalaması olan %66,5’in oldukça üzerinde.
- Depolama: Yaklaşık 1.100 ton altın, Roma’daki Palazzo Koch’ta, İtalya Merkez Bankası’nın merkez binasının altındaki kasalarda saklanıyor (Colosseum’a birkaç dakikalık yürüme mesafesinde). Benzer büyüklükte bir miktar ABD’de tutuluyor; daha küçük kısımlar ise Britanya ve İsviçre’de.
- Kuyumculuk: İtalya, aynı zamanda dünyanın en büyük altın takı ihracatçılarından biri. Üretim özellikle Alessandria, Arezzo ve Vicenza bölgelerinde yoğunlaşmış durumda. Bulgari, Buccellati ve Damiani gibi lüks markalar da dünya çapında büyük ün kazanmış durumda.
İtalya Merkez Bankası satış çağrılarına kulak asmıyor
İtalya’nın kamu borcu 3 trilyon euroyu (3,49 trilyon $) aşmış durumda ve gelecek yıl GSYH’nin %137,4’üne ulaşması bekleniyor. Bu nedenle zaman zaman borcu azaltmak için altın satış çağrıları yapılsa da şimdiye dek sonuç alınamadı.
Banca Patrimoni Sella & C. piyasa analiz direktörü Giacomo Chiorino, “Altın rezervlerinin yarısını satmak bile İtalya’nın borç sorununu çözmez.”
Bazıları, külçe altın satışının kasalarda atıl durması yerine vatandaşların yararına olacak temel kamu hizmetleri için kaynak yaratabileceğini savunuyor.
Buna rağmen İtalya Merkez Bankası’nın altın satma niyeti yok.
Bocconi Üniversitesi’nden Stefano Caselli ise şunu dile getiriyor:
“Dünya yeniden şekillenirken, piyasa fiyatları eşi görülmemiş seviyelere ulaşmışken ve stablecoin, kripto para gibi dijital varlıklar güç kazanırken, merkez bankalarının elinde şu anda en sıcak varlık bulunuyor. Satmamaları doğru bir karar.”
Kaynak: Gazete Oksijen
