Yeni merkez bankası başkanı bugün ilk kez bir politika toplantısına başkanlık edecek ve selefinden daha şahin bir ton getirecek ancak faiz oranlarının şimdilik daha da yükseleceğine dair çok az beklenti var. Hafize Gaye Erkan'ın bu ayın başında ani ayrılışının ardından görevi Fatih Karahan devralırken, Barclays Plc'nin de aralarında bulunduğu bankaların ekonomistleri daha sert bir yönlendirme bekliyor. Bloomberg anketine katılan tüm analistler, Para Politikası Kurulu'nun geçen Mayıs ayından bu yana ilk kez duraklayacağını ve politika faizinin yüzde 45'te tutacağını tahmin ediyor.
Aralarında Ercan Ergüzel'in de bulunduğu Barclays ekonomistleri bir raporda, "Türkiye Merkez Bankası muhtemelen faizleri sabit tutacak ancak daha şahin bir söylem kullanacak" dedi. New York Fed'de ve Amazon'da çalışmış eski bir ekonomist olan Karahan, faizleri sekiz hamleyle 36,5 puan artıran sıkılaştırma döngüsünün büyük bölümünde başkan yardımcısıydı.
"İddialı ama ulaşılabilir bir hedef"
Karahan, iç talebin enflasyonist baskıları beslemeye devam ettiği ve fiyat artışının birkaç ay içinde yüzde 70'in üzerine çıkma yolunda ilerlediği bir ekonomiyi devralıyor. Merkez Bankası, enflasyonun 2024 yılı sonunda yüzde 36 seviyesinde gerçekleşmesini bekliyor. Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay bu seviyeyi "İddialı ama ulaşılabilir bir hedef" olarak nitelendiriyor. Enflasyonun öngörülen patikası, cari fiyatlara göre ayarlandığında oranlar son derece negatif kalsa bile, yetkililerin politikanın sıkılığını ölçmek için tercih ettiği bir ölçü haline geldi.
Alternatif araçlara yönelmesi muhtemel
Merkez Bankası faiz artırım döngüsüne ara vererek Erkan döneminde başlatmaya çalıştığı dezenflasyon ivmesine güveniyor. Karahan'ın geçen Temmuz ayında PPK'ya gelmesi ve diğer iki yeni üyenin atanması, takip eden geleneksel olmayan politikalar döneminden uzaklaşmanın bir parçası olarak çok daha hızlı bir parasal sıkılaştırmaya yol açtı. Karahan, enflasyon görünümünün kötüleşmesi halinde daha yüksek oranlar seçeneğini açık bırakmış olsa da geçtiğimiz ay bankalar arasındaki mevduat oranlarını düşüren fazla lira likiditesini kısmen emebilmek için şimdi alternatif araçlara ve düzenlemelere yönelmesi muhtemel.
Bloomberg Economics'e göre mali koşulların sıkılaştırılması için atılabilecek adımlar arasında zorunlu karşılıkların artırılması ya da likidite senedi ihracı yer alıyor. Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Alpaslan Çakar'ın geçen ay enflasyonist etkisine dikkat çektiği kredi kartı harcamalarındaki son artış da bir başka endişe kaynağı. Çakar'a göre bu durum taksit ödemelerine ya da harcamalara sınırlama getirilmesine neden olabilir.
Karahan'ın selefi döneminde Merkez Bankası, politika faizini yükseltmesine rağmen kredi verenlerin kredi kartlarından alabileceği azami faizi sınırlandırmıştı. Mart ayındaki yerel seçimler öncesinde daha gevşek maliye politikası bir başka tehdit oluştururken, ücret ve vergi artışları nedeniyle aylık enflasyon geçen ay Ağustos ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Bu ayın başlarında Merkez Bankası, Ocak ayındaki keskin maaş artışının etkisini tüketici fiyatları üzerindeki en büyük yukarı yönlü risk olarak nitelendirdi. Kira maliyetleri de dahil olmak üzere hizmet sektöründeki yapışkan enflasyon da bir başka endişe kaynağı. Aralarında eski merkez bankacılarının da bulunduğu Ankara merkezli bir düşünce kuruluşu olan Tepav, kamu maliyesindeki bozulma ve bunun enflasyona yayılma potansiyeli konusunda uyarıda bulunarak bu ay faiz oranının yüzde 47,5'e yükseltilmesi çağrısında bulundu.
