Bloomberg'in haberine göre TL Mayıs ayının başından bu yana yaklaşık yüzde 6 değer kaybetti ve bu hafta dolar/TL 20 seviyesinin üzerine çıkarak yeni bir rekor kırdı. Bu düşüş, Mayıs ortasındaki ilk tur seçimlerden önce para biriminin tarihsel oynaklığının yüzde 3'ten yüzde 19'a sıçramasıyla gerçekleşti. İleriye dönük olarak, liradaki zımni oynaklığın önümüzdeki aylarda Bloomberg tarafından takip edilen tüm önemli para birimlerinin oynaklığını aşması bekleniyor.
Seçim sonrası yaşanan volatilite dikkat çekici
Seçim öncesinde döviz kurunda istikrar sağlama kampanyasının bir parçası olarak neredeyse günlük arka kapı müdahaleleri ve acil durum önlemleri yoluyla dolar istikrarlı bir şekilde yerinde sayıyordu, ancak seçim sonrasındaki volatilite oldukça dikkat çekici.
Analistler, Erdoğan'ın zaferinin artık kesinleşmesi ve partisinin parlamentoda kesin çoğunluğu kazanmasıyla birlikte, maliyetli mikro yönetime artık ihtiyaç kalmadığını söylüyor.
Columbia Threadneedle Investments'ın Londra merkezli analisti Gordon Bowers, "Seçim öncesinde olduğu gibi belirli bir seviyeyi savunmaya daha az odaklanılacak" dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü: "Yaz aylarında cari hesap fazlası olması gerektiği göz önüne alındığında, daha fazla iki yönlü ticaret için alan görüyorum"
Net döviz rezervleri negatife döndü
Merkez Bankası acil durum önlemleri ve arka kapı müdahaleleri ile liranın değer kaybını önlerken bu politika lirayı son altı ayda gelişmekte olan piyasaların en sakin para birimi haline getirmeyi başardı. Ancak tüm bunlar yaşanırken öte yandan maliyetler de arttı. Yetkililer lirayı desteklemek için son bir buçuk yılda yaklaşık 200 milyar dolar harcadı ve merkez bankasının net döviz rezervleri negatife döndü.
Ülkenin Mart ayında 4,5 milyar dolara ulaşan cari açığı ve dış borç yükü para birimi için kötü bir görünüme işaret ediyor. Piyasa dostu eski maliye bakanı Mehmet Şimşek'in ekonomiye yön vermek üzere yönetime geri döneceğine dair beklentiler artarken, yatırımcılar Erdoğan'ın "Türkiye Ekonomi Modeli"nde değişiklik olasılığını değerlendiriyor.
Tünelin ucunda ortadoks para politikası göründü
Frankfurt'taki Union Investment Privatfonds GmbH'de gelişmekte olan piyasalardan sorumlu Sergey Dergachev, "Ortodoks para politikası adımlarının ilk adımının ortaya çıkacağına dair büyük bir umut var" dedi.
Londra'daki In Touch Capital Markets'ın kıdemli döviz analisti Piotr Matys, Erdoğan'ın yeniden seçilmesinden bu yana para biriminde yaşanan ve Mayıs ortasından bu yana gelişmekte olan piyasalar arasında en kötü performansı sergileyen TL'deki değer kaybının dövize olan müdahalelerin azaltıldığına işaret ettiğini söyledi.
Matys, "Erdoğan yönetiminin liranın çökmesini önlemek için daha az teşviki olmasıyla, para birimi yeniden piyasa duyarlılığının çok iyi bir barometresi haline gelebilir" dedi.
Tablo karanlık
Dolar/TL paritesindeki üç aylık, altı aylık ve 12 aylık vadeli kontratlar da rekor seviyelere ulaştı. Yine de bu, lirayı açığa satmak için tam bir serbest geçiş değil. Çarşamba günü açıklanan veriler Türkiye ekonomisinin ilk çeyrekte beklenenden daha hızlı büyüdüğünü gösterirken, Erdoğan'ın hayat pahalılığı kriziyle mücadelesi nedeniyle yılın geri kalanı için görünüm kararıyor.
Aralarında Luis Costa'nın da bulunduğu Citigroup analistleri Salı günü yayınladıkları bir raporda, Erdoğan'ın göreve gelmesiyle birlikte geleneksel politikaya dönüş ihtimalinin "daha az umut verici" olduğunu, ancak Merkez Bankası'nın enflasyona göre ayarlanmış faiz oranlarını yılın son çeyreğinden itibaren derin negatif bölgede tutmasının giderek zorlaşacağını yazdı.
