Türkiye'nin cari işlemler açığı Nisan ayında beklenmedik bir şekilde büyüyerek rekor seviyeye ulaştı ve geçen ayki seçimlerin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve yeni Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in karşı karşıya olduğu zorlukları daha da belirgin hale getirdi. Merkez Bankası verilerine göre Pazartesi günü açık 5,4 milyar dolara ulaştı. Bloomberg anketine katılan ekonomistler Mart ayında revize edilen 4,9 milyar dolarlık açığın daralmasını bekliyorlardı.
Resmi rezervler çoğunlukla açığı finanse etmek için kullanıldı. Nisan ayında 8,2 milyar dolar azalan rezervler, bu yılın ilk dört ayındaki toplam düşüşü 22,4 milyar dolara çıkardı. Goldman Sachs, rezervler üzerindeki baskının çoğunlukla cari hesaptan kaynaklandığını söyledi.
Goldman ekonomistleri Clemens Grafe ve Başak Edizgil veri açıklanmadan önce yayınladıkları bir raporda, "Yaz ayları turizm gelirlerinin artması ve borç geri ödemelerinin düşmesiyle bu baskının bir kısmını hafifletecek olsa da, bu rahatlamanın kısa süreli olacağını ve döviz kurunda büyük bir değer kaybı ve politikada sıkılaşmanın gerekli olduğunu düşünüyoruz" dedi.
Politikaların düzenlemesi aciliyet kazandı
Dengesizlik, Erdoğan'ın eski Merrill Lynch stratejisti Şimşek ve eski Wall Street bankacısı Hafize Gaye Erkan'ın Merkez Bankası Başkanı olarak yer aldığı yeni ekonomi ekibi için aciliyet yaratıyor. Geçen ay yapılan ve Erdoğan'ın beş yıl daha görevde kalmayı başardığı seçimlerin ardından, önceki önlemlerin döviz rezervlerini tüketmesi ve lirayı istikrarlı tutmasının ardından, politikaların yeniden düzenlenmesi için baskılar arttı.
Türk lirası, özellikle seçimlerin ardından zayıflayarak bu yıl ABD doları karşısında neredeyse yüzde 21 değer kaybetti. Lira Pazartesi günü İstanbul'da saat 12:20'de 23.6566'dan işlem görerek yeni bir rekor düşük seviyeye ulaştı. Eski Başkan Şahap Kavcıoğlu yönetimindeki Merkez Bankası, oylamaya kadar rezervleri kullanarak ve döviz talebini sınırlamak için bir dizi önlem uygulayarak lirayı nispeten istikrarlı tutmaya çalıştı.
Türkiye'nin ticaret açığı Nisan ayında 7 milyar dolardı ve Ticaret Bakanlığı'nın Mayıs ayına ilişkin ilk verileri dengesizliğin devam ettiğine işaret ediyor. Ekonomist Haluk Bürümcekçi, yılsonu cari işlemler açığı için medyan tahminin 45 milyar dolar civarında olduğunu ancak bunun aşılması riskinin bulunduğunu söyledi. Bürümcekçi, ekonomi politikasındaki olası değişikliklerin iç talebi yavaşlatması halinde yardımcı olabileceğini söyledi. Merkez Bankası bir sonraki faiz belirleme toplantısını 22 Haziran'da yapacak ve JPMorgan dahil olmak üzere büyük bankalar yüksek bir faiz artışı bekliyor.
