Makarna severler, Kanada ile Avrupa'daki kuraklık ve kötü hava koşullarının buğday mahsulüne zarar vermesi ve un değirmencileri ile gıda şirketlerinin tedarikini azaltması nedeniyle en sevdikleri yemek için daha da yüksek fiyatlar ödemek durumunda kalacak.
Buğday arzında çok sert düşüş
Reuters'ın haberine göre İtalya hükümeti, temel gıda fiyatlarının ulusal enflasyon oranının iki katından fazla artması üzerine Mayıs ayında bir kriz toplantısı düzenledi. Küresel buğday üretiminin son 22 yılın en düşük seviyesine inmesiyle birlikte İtalya'nın ünlü makarna üreticileri ana malzemeleri için Türkiye başta olmak üzere farklı tedarikçilere yöneldi.
Toronto'nun önde gelen gıda markalarından Continental Noodles, undan öğütülen 20 kilogramlık bir torba irmik ununun fiyatının temmuzda yüzde 24 artarak 19,15 dolara yükseldiğinde bir sorun olduğunu anladı. Şirket, İspanya ve Hindistan'daki rekolte düşüşlerinin ardından soslarda kullanılan domatesler için de daha fazla ödeme yapıyor.
Fiyatları dengede tutmaya çalışacağız
Continental'in sahiplerinden Vincent Liberatore, en büyük makarnalık buğday ihracatçısı olan Kanada'daki çiftçilerin hasatlarının kuraklık sonrası harap olması nedeniyle fiyatların daha da artmasından korkuyor. Liberatore, tüketicilerin ne kadar daha fazla ödeyeceğinin belirsiz olduğunu, işletmenin maliyetleri mümkün olduğunca dengelemeye çalışacağını söyledi.
Pazar araştırma şirketi Nielsen'e göre perakende makarna fiyatları bu yıl Avrupa'da yaklaşık yüzde 12, Amerika Birleşik Devletleri'nde ise yüzde 8 arttı. Bir diğer temel gıda maddesi olan pirinç fiyatları da Hindistan'daki ihracat kısıtlamalarının ardından artış gösterdi.
Uluslararası Hububat Konseyi, 2023/24 küresel buğday üretiminin 22 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşeceğini ve dünya stoklarının son 30 yılın en düşük seviyesine gerileyeceğini tahmin ediyor.
İhracatta Türkiye öne çıktı
Yerel mahsüldeki eksikliği tamamlamak için ithalata bel bağlayan İtalya'da bazı firmalar yeni tedarik kaynaklarına yöneliyor. Türkiye tam bu noktada İtalya için kritik bir öneme sahip. Piyasa tahminlerine göre Türkiye'nin bu sezon şimdiye kadarki makarnalık ihracat miktarı 300 bin metrik ton ve bu miktarın çoğu İtalya'ya gidiyor. Tüccarlar, Türkiye'nin her zamanki ithalatçı rolünü tersine çevirmek için bol hasat ve yüksek stoklardan yararlandığını söyledi. İhracatın 500 bin tona ve hükümetin ihracat onaylarına bağlı olarak 1 milyon tona ulaşması bekleniyor.
İspanya merkezli Northstar Brokerage'ın ortağı Philip Werle, Türkiye'den yapılan ihracatın Akdeniz ve Kuzey Amerika'da fiyatları düşürdüğünü, ancak Türkiye'de bir ya da iki ay içinde fiyatların yeniden yükselişe geçebileceğini söyledi.
Barilla: Kritik bir tedarik sorunu yok
AB ithalat verilerine göre Rusya, Temmuz ayından bu yana Avrupa Birliği'ne 100 bin tonun üzerinde sevkiyat yaparak arz sıkıntısını azaltmakta önemli rol oynadı. Makarna devi Barilla ise şimdilik kritik bir tedarik sorunu görmediğini söyledi.
Strategie Grains danışmanlık şirketi, yönetmeliklerin izin verdiği ve tüketici gelirinin sınırlı olduğu durumlarda makarna üreticilerinin daha fazla yumuşak buğday kullanabileceğini söylüyor. Strategie Grains analisti Severine Omnes-Maisons, "Normal bir talep seviyesinde tüm dünyaya yetecek kadar makarnalık arz olmayacak" şeklinde konuştu.
Bu arada İtalyan değirmenciler birliği Italmopa'nın üst düzey ismi Vincenzo Martinelli, Kanada hasadının sonucunu endişeyle bekliyor. Martinelli'ye göre Kanada arzda sıkıntı yaşarken fiyatlar sürekli artış eğiliminde olacak.
