Suudi Arabistan ve Rusya, Orta Doğu'daki çalkantılar küresel piyasaları sarsarken, yıl sonuna kadar günde 1 milyon varilden fazla petrol arzı kısıtlamasına bağlı kalacaklarını teyit etti. OPEC+ koalisyonunun liderleri Pazar günü ayrı ayrı yaptıkları resmi açıklamalarla planlarını duyurdular. Riyad günlük ham petrol üretimini 1 milyon varil azaltırken Moskova da OPEC+ ülkeleriyle daha önce yapılan kesintilere ek olarak ihracatı 300 bin varil azaltıyor.
Suudi Arabistan gelecek ay kararını verecek
Suudi Basın Ajansı'ndan yapılan açıklamaya göre Suudi Arabistan önümüzdeki ay üretim miktarlarını gözden geçirecek ve "kesintiyi uzatmayı, kesintiyi derinleştirmeyi ya da üretimi arttırmayı" değerlendirecek.
Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak da yaptığı ayrı bir açıklamada Suudilerin gelecekteki üretim politikasına ilişkin yorumlarını yineledi.
Ortadoğu'daki savaş petrolü baskı altına aldı
Petrol fiyatları son haftalarda İsrail ve Hamas arasındaki çatışmanın büyük ham petrol üreticisi İran'ın da dahil olduğu daha geniş bir bölgesel çatışmaya dönüşebileceği endişesiyle dalgalandı. Brent vadeli kontratları Cuma günü Londra'da varil başına 85 doların altında kapandı.
Yüksek akaryakıt fiyatlarının enflasyon ve küresel ekonomi için oluşturduğu riskler konusunda uyarıda bulunan Uluslararası Enerji Ajansı'na (IEA) göre, daha geniş çaplı bir çatışma Suudileri ve Rusya'yı planladıkları kesintileri gözden geçirmeye sevk edebilir. Ancak Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve ortakları şimdilik arzı sıkı tutmaya niyetli görünüyor.
İki ülke petrol üretimini neden kısıyor?
Bloomberg Economics'e göre Suudiler, Neom olarak bilinen fütüristik şehir ve yerel spor franchise'ları için yüksek profilli futbolcular ve golfçüler satın almak gibi pahalı projeleri finanse etmek için petrol fiyatlarının 100 dolara kadar yükselmesine ihtiyaç duyabilir. Devlet Başkanı Vladimir Putin ise Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşı finanse etmek için petrol gelirlerine ihtiyaç duyuyor.
Geçtiğimiz ay Suudi Enerji Bakanı Prens Abdülaziz bin Salman Riyad'da düzenlenen Gelecek Yatırım Girişimi konferansında krallığın petrol piyasası stratejisinin işe yaradığını söyledi.
Akaryakıt üretiminden elde edilen kârlar düşüyor ve yüksek navlun maliyetleri ham petrolün farklı bölgelere sevkiyatını zorlaştırıyor. Goldman Sachs Group Inc. şirketinin gözlemlerine göre, sektör tarafından yaygın olarak beklenen yüksek stok düşüşleri henüz gerçekleşmedi.
Kesintiler daha da uzatılabilir
Eurasia Group'a göre Suudiler, piyasa koşullarının kötüleşmeye devam etmesi nedeniyle günde 1 milyon varillik tek taraflı kesintilerini 2024 yılına kadar uzatmak zorunda kalabilir. IEA, talep artışının keskin bir şekilde yavaşlamasıyla önümüzdeki yılın başlarında yeni bir arz fazlasının ortaya çıkacağını öngörüyor.
23 ülkeden oluşan OPEC+ koalisyonunun tamamı 26 Kasım'da 2024 yılı politikalarını gözden geçirmek üzere bir bakanlar toplantısı düzenleyecek.