Fed'in bir yılı aşkın süredir artırdığı faiz oranlarını on yıllardır görülmemiş seviyelere yükseltme kampanyasını durdurmasının üzerinden bir hafta bile geçmeden Başkan Jerome Powell bu hafta Kongre önünde iki gün boyunca ifade vermek üzere Capitol Hill'e gidiyor. Powell, para politikası ve ekonomiye ilişkin yılda iki kez hazırladığı raporu Çarşamba günü Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'ne sunacak, ardından Perşembe günü Senato Bankacılık Komitesi'nde sözlerini tekrarlayacak. Enflasyonun Fed'in yıllık yüzde 2'lik hedefinin oldukça üzerinde seyretmesi ve işgücü piyasasının tarihsel standartlara göre hala sıkı olması nedeniyle piyasalar Powell'ın faiz oranlarının gelecekteki seyri konusunda yol göstermesini bekliyor olacak.
Kredilerde sıkılışma
Fed Başkanı, bankacılık sektöründeki çalkantıların Fed'e yönelik sert eleştirilere yol açtığı ve yetkilileri politika stratejilerini yeniden düşünmeye zorladığı Mart ayı başından bu yana Capitol Hill'de vereceği ilk ifadede Çarşamba ve Perşembe günleri milletvekillerinin sorularıyla karşılaşacak. O zamandan bu yana, en ciddi finansal zorluklar hafifledi, ancak daha sıkı kredilerin ekonomi üzerinde ne ölçüde baskı yaratacağı ve bunun Fed için ne anlama geldiği konusunda sorular devam ediyor.
Powell'ın Cumhuriyetçilere Fed'in fiyat baskılarını kontrol altına alma kampanyasından geri adım atmayacağına dair güvence vermesi, Demokratlara ise yetkililer bu yıl faizleri daha da artırmaya hazırlanırken ekonominin direncine işaret etmesi gerekecek.
Demokratlar gergin
Beacon Policy Advisors'ın yönetici ortağı ve eski bir George W. Bush Hazine yetkilisi olan Stephen Myrow, "Demokratlar gergin çünkü zafer ilan edip yollarına devam etmek istiyorlar" dedi ve ekledi: "Bence bu kez daha fazla artışa karşı dikkatli olmaya çalışacaklar. Ancak Cumhuriyetçiler de enflasyon düşmemiş gibi davranmaya devam edecekler"
Powell, Fed'in 13-14 Haziran'da gerçekleştirdiği ve kendisinin ve meslektaşlarının 15 ay sonra ilk kez faiz oranlarını değiştirmediği ancak bu yıl iki kez daha artırım yapabileceklerinin sinyalini verdiği toplantıdan yeni çıkmış olacak. Fed gözlemcileri ve yatırımcılar Powell'ın toplantı sonrası basın toplantısından çıkan mesajı sindirmekte zorlandılar ve milletvekilleri geçen hafta bir açıklama yapması için Powell'a baskı yapmayı planladıklarını söylediler.
Fed'in bir sonraki adımını öngörebilen yok
Kuzey Carolina'nın Cumhuriyetçi senatörlerinden Thom Tillis Perşembe günü yaptığı açıklamada, "Şu anda bir sonraki adım konusunda çok fazla kafa karışıklığı var" dedi.
Fed, Mart 2022'den bu yana faiz oranlarını beş puan artırarak tarihindeki en hızlı sıkılaştırma kampanyalarından birini gerçekleştirdi. Powell geçen hafta yaptığı açıklamada, bu durumun yetkililere bir sonraki hamlelerini değerlendirirken biraz soluklanmaları ve gelen verileri izlemeleri için alan sağladığını söyledi.
İşsizliği artıracak faiz artırımları terk edilmeli
Politika yapıcıların enflasyonun ne kadar kalıcı olacağını fark edememelerinin ardından bir yakalama stratejisi olarak Fed'in geçtiğimiz yıl hızlı hareket etmesi, daha yüksek faizlerin işsizlikte artışa neden olacağından korkan ilerici Demokratların eleştirilerine neden oldu. İşsizlik oranı son zamanlarda 50 yılın en düşük seviyesinden yukarı doğru tırmandı, ancak işverenler hızlı bir şekilde işçi almaya devam ediyor.
Powell'ın gözetimindeki Fed politikasına karşı çıkan Massachusetts'ten Demokrat Senatör Elizabeth Warren, bu ayki duraklama konusunda iyimser olduğunu ifade etti. Perşembe günü verdiği bir röportajda Warren "Başkan Powell altı ay önce işgücünün yüzde 1'ini işsiz bırakma hedefi koydu. Bu hedefe ulaşamadı ve umarım Haziran ayında bize diğer çabaların enflasyonu aşağı çekmede başarılı olduğunu söyler ve işsizliği arttırmak için tasarlanmış faiz artışlarına odaklanmayı bırakır"
İstikrar endişeleri
Geçen yıl yüzde 9'un üzerine çıkan enflasyona ilişkin endişelerin devam etmesine rağmen Cumhuriyetçiler, bu yıl yaşanan birkaç banka iflasının ardından ilave artırımların finans sektörünü daha da tedirgin edebileceğinden endişe duyduklarını belirttiler. Tennessee Cumhuriyetçi Senatörü Bill Hagerty, "Son 40 yılın en hızlı faiz artışını yaşadık ve bu bankacılık sistemi üzerinde büyük bir stres yarattı" dedi.
Fed Mart ayında, kısmen yüksek faiz oranlarının yarattığı baskı nedeniyle birkaç kurumun iflas etmesinin ardından, bulaşmayı durdurmak ve bankacılık sistemine acil likidite pompalamak için agresif adımlar attı. Ancak yetkililer, finansal istikrar tedbirlerini fiyat baskılarını dizginleme çabalarından ayrı tutma yönündeki uzun süredir devam eden politikalarına sadık kalmaya çalıştılar.
Faiz artırımları çok sayıda insanı mutsuz eder
Michigan Kongre Üyesi Bill Huizenga, Fed yetkililerinin siyasi süreçten bağımsız olmaya gayret ederken, merkez bankasının halihazırda çok şey yaptığına dair iki partili endişelerin de farkında olduklarını söyledi ve "Faiz oranlarını artırmaya devam ederlerse her iki tarafta da çok sayıda mutsuz insan olur" şeklinde konuştu.
Powell'ın Çarşamba günü Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler komitesine ve Perşembe günü Senato Bankacılık paneline vereceği bu haftaki ifadeler, milletvekillerinin Fed başkanına bu bahar yaşanan banka çöküşlerinin ardından yapılacak düzenleme değişikliklerine ilişkin planlarını kamuoyu önünde sormaları için ilk fırsat olacak.
Bankaların yükü artırılmamalı
Demokratların Powell'ı, Silikon Vadisi Bankası'nın sorunlarından kısmen sorumlu tutulan 2018'deki varlık sınırı artışlarının geri alınması da dahil olmak üzere daha sıkı kurallar için zorlaması muhtemel. Cumhuriyetçiler, Fed Başkan Yardımcısı Michael Barr'ın Fed'in araştırdığını söylediği bankalar üzerindeki yüklerin artırılmasına karşı çıkıyor ve bunun yerine düzenleyicinin başarısızlıklara yol açan kendi denetim eksikliklerini sorguluyor.
Powell için önemli bir şans
Bloomberg ekonomistleri Anna Wong, Stuart Paul, Eliza Winger ve Jonathan Church konu ile ilgili yayınladıkları bir notta, “Powell’ın piyasaları gizli bir güvercin olmadığına ikna etmek için bir fırsatı daha var” dedi. Notta, “Fed enflasyon ve ekonomik büyüme tahminlerini keskin bir şekilde revize etti. Ancak komitenin çoğunluğunun artık resesyon öngörmemesi nedeniyle faiz artışına gitmemesi, üyelerin ya daha yüksek enflasyona karşı daha hoşgörülü olduklarını ya da ekonominin direncine güvenmediklerini gösteriyor” ifadeleri yer aldı.
