19 Eylül 2024, Perşembe Gazete Oksijen
Haber Giriş: 10.03.2024 11:11 | Son Güncelleme: 10.03.2024 11:45

Prens Salman’ın projelerine Aramco’dan can suyu

Suudi Arabistan’ın ekonomisini petrol dışında farklı sektörlere yöneltmeye çalışması ve Prens Salman’ın ‘çılgın projeleri’ bütçede açık verdi. Ancak Aramco’nun cömert temettüleri hükümete can suyu oldu
Prens Salman’ın projelerine Aramco’dan can suyu

Bloomberg'ün haberine göre Aramco, enerji fiyatlarındaki gerileme ve üretimdeki düşüşe rağmen temettü oranını artırarak, bütçe açığı giderek büyüyen Suudi Arabistan'a destek oldu. Şirket dördüncü çeyrek için yatırımcılara ve hükümete özel bir bileşen için yaklaşık 31 milyar dolarlık toplam ödeme yaptı. Ödemeler düşük petrol üretiminin net geliri yıllık bazda %25 düşürmesine rağmen bir önceki çeyreğe göre artış gösterdi. Dünyanın en büyük ham petrol ihracatçısı olan Suudi Arabistan’ın gelirinin büyük bir kısmı cömert temettüler yoluyla sağlanıyor. Veliaht Prens Muhammed bin Salman’ın fütüristik Neom projesi, yüksek profilli futbolcular ve spor liglerinde hisseler satın alması, ekonomisini çeşitlendirmeye çalışırken bu temettü dağıtımları daha da hayati hale geliyor.

Bütçe açığı projelerin ertelenmesine neden oluyor

Ancak ülkedeki bütçe açığı can yakmaya başladı. Suudi hükümeti 2026'ya kadar her yıl bütçe açığı öngörüyor ve bu da onu ekonomik dönüşüm planının bir parçası olarak başlattığı bazı projeleri 2030'dan sonraya ertelemeye itiyor. Ayrıca geçen ay Aramco'ya üretim kapasitesini artırmayı durdurma talimatı vererek harcamaların başka alanlara kaydırılmasına yardımcı oldu.

Sermaye yatırımını 40 milyar dolar azaltacak

Şirketten yapılan açıklamada, üretimin askıya alınmasının Aramco'nun sermaye yatırımlarını bu yıl ile 2028 arasında yaklaşık 40 milyar dolar azaltacağı belirtildi. Sermaye harcamaları geçen yıl yaklaşık %28 artarak 50 milyar doların biraz üzerine çıktı ve 2024 yılında 48 milyar dolar ile 58 milyar dolar arasında olması bekleniyor.

İcra Kurulu Başkanı Amin Nasser yaptığı açıklamada, hükümetin direktifinin daha fazla esnekliğin yanı sıra gaz üretimini artırmaya ve sıvı-kimyasal işlerini büyütmeye odaklanma fırsatı sağladığını söyledi. Fitch Ratings'e göre Riyad'ın harcama planlarını finanse etmek için bu yıl varil başına 90 doların üzerinde ham petrole ihtiyacı var. Londra'da Brent ham petrolü geçen hafta 82 dolar civarında kapandı. Suudi Arabistan'ın petrol ihracat geliri geçen yıl yaklaşık 80 milyar dolarlık bir düşüşle 248 milyar dolara gerileyerek yüksek enerji fiyatlarına olan bağımlılığını bir kez daha hatırlattı.

Aramco'nun 2023 yılı için toplam temettüsü neredeyse 98 milyar dolardı. Dördüncü çeyrekteki 20,3 milyar dolarlık baz ödemeyi korursa ve 2024'te performansa bağlı temettü olarak 43,1 milyar dolar dağıtma sözü verirse, bu yıl için toplam ödemeler 2021'den bu yana %66 artışla 124,3 milyar dolar olacak.