22 Kasım 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 18.12.2023 11:25 | Son Güncelleme: 18.12.2023 11:56

Putin ekonomik denklemlerle karşı karşıya

Rusya'nın Ukrayna'ya başlattığı işgalin üzerinden geçen 21 ayın ardından yerel istatistikler ülkenin ekonomisinin büyüdüğü gösteriyor. Ancak eski bir Rus yetkiliye göre Putin'in üstesinden gelmesi gereken 3 denklem var: Savaş harcaması, fiyat artışları ve makroekonomik istikrar
Putin ekonomik denklemlerle karşı karşıya

Ukrayna savaşının başlaması üzerinden geçen 21 aydan sonra bile Rusya ekonomisinde patlama yaşanıyor. Business Insider’a eski merkez bankası yetkilisi Alexandra Prokopenko, bu ekonominin perde arkasında Rus lider Vladimir Putin’in zor denklemleri çözmeye çalıştığını açıkladı. Rusya Merkez Bankası'nın eski danışmanlarından Alexandra Prokopenko, katıldığı bir podcastte şunları söyledi: Şu anda ekonomi dirençli görünüyor. Sanki Putin yatını yönlendirdiği gibi yönlendiriyor. Adeta bir buzkıran gibi. Ama gerçekte böyle değil.

Savaşa harcama yapmaya devam etmeli

Şu anda Carnegie Rusya Avrasya Merkezi'nde akademisyen olan Prokopenko, Putin’in çözmesi gereken üç önemli konu olduğunu söyledi. Bunlardan ilki; Rus liderin ekonomik büyümeyi sürdürmek için Ukrayna'daki savaşa harcama yapmaya devam etmesi gerekiyor. Rusya bu yılın üçüncü çeyreğinde %5,5 gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH) büyümesi bildirdi. Geçen yıl aynı dönemde %3,5'lik düşüş yaşanmıştı.

Prokopenko, "GSYİH büyümesinin mevcut hızı çoğunlukla savaş harcamalarından kaynaklanıyor. Temel olarak Rus devletinin savaş harcamalarını durdurması durumunda büyümenin duracağı veya önemli ölçüde yavaşlayacağı anlamına geliyor” dedi.

Fiyat artışlarını dizginlemeli

Ekonomik büyüme enflasyona neden olduğundan, ülkenin merkez bankasının savaş zamanı fiyat artışlarını dizginlemek için faiz oranlarını yüksek tutması gerekiyor. Geçtiğimiz günlerde Rusya Merkez Bankası üst üste beşinci kez temel faiz oranını artırarak yüzde 16’ya yükseltti. Prokopenko, Putin'in halkın önünde her şeyin yolunda olduğunu gösteren bir duruş sürdürmesi gerektiğini söyledi. Putin, Rusya'da mart ayında yapılacak başkanlık seçimlerinde beşinci dönem için yarışıyor ve kazanacağı neredeyse kesin. Prokopenko, "Savaş küresel bir savaş değil ama yine de özel bir askeri operasyon. İnsanlar bu süreçte hayatlarına ve işlerine her zamanki gibi devam edebilir” dedi.

Makroekonomik istikrarı sürdürmeli

Putin'in, sermaye kontrolleri gibi olağanüstü önlemler uyguladıktan ve değer kaybeden rubleyi deseklemek için ülkenin bütçe kuralını çiğnedikten sonra makroekonomik istikrarı da sürdürmesi gerekiyor. Prokopenko, "Bu kurumları terk etmek, gelecekte finansal liderlik ve Putin'in zorluklarla başa çıkmasının daha karmaşık olacağı anlamına geliyor” dedi.

İstatistikleri doğrulamak neredeyse imkansız

Putin yönetimi Rusya ekonomisine yönelik olumlu bir görünüm sergilemeyi başarsa da, ülkenin resmi ekonomik istatistiklerini doğrulamak neredeyse imkansız. Raporlar ülkedeki büyümenin büyük kısmının askeri ve hükümet harcamalarından kaynaklandığını gösteriyor. Tanınmış bir Rus ekonomist olan Igor Lipsits, geçen ay Reuters'e verdiği demeçte ülke ekonomisinin gerçekte kötü olduğunu söyledi.

 Prokopenko ayrıca Rus ekonomisinin pek de beklendiği gibi olmadığının sinyalini verdi. Gelecek yıl temel oranın çift haneye ulaşacağını söyleyen Prokopenko “Bu aynı zamanda ekonominin sağlıklı olmadığının da bir işareti. Sağlıklı bir ekonominiz ve ılımlı, sürdürülebilir bir büyümeniz varsa, çift haneli bir faiz oranına ihtiyacınız yok. Ekonomide bu kadar maliyetli paraya ihtiyacınız yok” dedi.