Çin ekonomiye olan güveni yeniden tesis etmeye ve ABD ile ilişkilerini istikrarlı bir zeminde tutmaya çalışırken Devlet Başkanı Şi Cinping Pekin'de aralarında Blackstone yöneticilerinden Stephen Schwarzman ve Qualcomm yöneticilerinden Cristiano Amon'un da bulunduğu bir grup Amerikalı iş dünyası lideriyle bir araya geldi.
President Xi Jinping has just met representatives of the American business, strategic and academic communities. pic.twitter.com/xgokX5IMqh
— Hua Chunying 华春莹 (@SpokespersonCHN) March 27, 2024
Çin lideri çarşamba günü Amerikan iş, strateji ve akademik çevrelerinden temsilcilerle bir araya geldi. Devlet yayın kuruluşu CCTV görüşmeye katılan yöneticilerin isimlerini verdi ve etkinlik öncesinde toplu bir fotoğraf çektirdiklerini söyledi. Konuyla ilgili bilgi sahibi olan ve özel bir etkinlik olduğu için isminin açıklanmasını istemeyen bir kişiye göre toplantı bir buçuk saatten fazla sürdü ve delegeler sorular sordu, Şi de cevapladı. Söz konusu kişi Şi'nin Washington ve Pekin'in ayrışmasına gerek görmediğini ve Amerikan işletmelerinin Çin'e yatırım yapmasını istediğini söylediğini aktardı.
Yabancı işletmelere kucak açıyor
Şi'nin iç ekonomiyle ilgili sorunları da kabul ettiğini, yetkililerin bunlarla başa çıkabileceğini ve Çin ekonomisinin zirveye ulaşmadığını söylediğini aktaran kişi, görüşmeleri açık ve samimi olarak niteledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı görüşmenin ayrıntılarına ilişkin yorum talebine yanıt vermedi. Çarşamba günü yapılan olağan brifingde Şi'nin Çin'in pozisyonunu CEO'lara aktardığı belirtildi. Pekin yabancı işletmelere kucak açtığını göstermeye çalışıyor ancak Washington ile yaşanan gerginlikler, sallantılı ekonomik toparlanma ve danışmanlık firmalarına yapılan baskınlar yatırımcıların hevesini kırdı. Küresel yöneticiler için toplantı, derinleşen jeopolitik gerilimlere ve Çin'in yerel rakiplerini kayırmaya yönelik hamlelerine rağmen Çin pazarına katılmaya yönelik ilginin altını çizmek için bir fırsat oldu.
Toplantıya dair yayınlanan bildiriye göre Şi, Çin ve ABD'nin küçük konulardaki farklılıkları saklı tutarken büyük konularda ortak zemin aramaları gerektiğini söyledi. Şi, "Çin'in reformları durmayacak. Ülke birinci sınıf bir iş ortamı oluşturmak için önemli tedbirler planlıyor" ifadelerini kullandı. Tamamı erkeklerden oluşan toplantıya katılanlar arasında FedEx CEO'su Raj Subramaniam, sigorta şirketi Chubb CEO'su Evan Greenberg, ABD-Çin İlişkileri Ulusal Komitesi Başkanı Stephen Orlins, ABD-Çin İş Konseyi Başkanı Craig Allen ve Bloomberg başkanı Mark Carney de bulunuyor.
ABD-Çin anlaşmazlıkları sürüyor
Çarşamba günü toplantıya katılan Harvard'lı akademisyen Graham Allison'a göre Başkan, ABD ve Çin'in aralarındaki rekabeti, her iki ülkenin de hayatta kalması için aynı anda işbirliği yapmaları gerektiğini kabul ederek dengelemeleri gerektiğini söyledi. ABD-Çin ilişkileri Şi'nin Kasım ayında San Francisco'da Başkan Joe Biden ile bir araya gelmesinin ardından istikrara kavuşmuş olsa da iki ülke arasında ticaret kısıtlamalarından siber saldırı suçlamalarına uzanan geniş bir yelpazede anlaşmazlıklar devam ediyor.
Salı günü Çin, ABD'nin elektrikli araç sübvansiyonları konusunda Dünya Ticaret Örgütü'ne şikayette bulunduğunu açıkladı. Hafta başında ABD ve İngiltere, devlet destekli Çinli bilgisayar korsanlarını siyasetçileri, şirketleri ve muhalifleri hedef almakla ve İngiliz seçmen verilerini çalmakla suçladı.
ABD ile ilişkiler, eski Başkan Donald Trump'ın seçim kampanyası sırasında iki ülke arasındaki ticareti neredeyse sıfıra indirebilecek devasa gümrük vergileri vaat etmesiyle daha da kötüleşme riski taşıyor. Trump'ın söylemi, seçim günü öncesinde daha sert önlemler alması için Biden üzerindeki baskıyı arttırabilir.
Çin, bazı ekonomistler tarafından iddialı bulunan yıllık yaklaşık yüzde 5'lik büyüme hedefine ulaşmaya çalışırken yabancı yatırımcılara erişimini artırıyor gibi görünüyor. Ticaret Bakanlığı Ocak ayında yabancı şirketlerin endişelerini dinlemek ve gidermek için her ay onlarla bir yuvarlak masa toplantısı yapma sözü verdi. Ancak yatırımcılar, Çin'in kalkınma ve güvenlik gibi ikili hedeflerinin peşinden koşarken, yöneticilerin sıcak sözler duyduktan sonra yetkililerin danışmanlık firmalarını soruşturduğunu, muğlak bir casusluk karşıtı yasayı genişlettiğini ve verilere erişimi kısıtladığını görmelerinden şikayetçi oldular. Yapısal bir ekonomik yavaşlama da yöneticilerin ülkede faaliyet göstermenin riskleri ve ödülleri arasındaki dengeyi yeniden değerlendirmelerine yol açtı.
Şi, pandemi öncesinde, bazen Çin'in Davos'u olarak tanımlanan yıllık Boao Asya Forumu gibi etkinliklerde yöneticilerle daha düzenli toplantılar yapıyordu. Salı günü Hainan'da başlayan bu yılki konferansa katılması beklenmiyor. Birçok ABD'li CEO, küresel iş dünyası liderlerini ve Çinli yetkilileri bir araya getiren yıllık Çin Kalkınma Forumu için Pekin'de bulunuyor. Bloomberg News'un haberine göre, konferansa katılan bazı yöneticiler geçen hafta resmi bir davet aldıktan sonra Şi ile görüşebilmek için kalış sürelerini uzattı ya da önceden planlanmış randevularını değiştirdi.
