26 Nisan 2024, Cuma Gazete Oksijen
Haber Giriş: 15.03.2023 22:17 | Son Güncelleme: 15.03.2023 23:11

Silikon Vadisi Bankası'nın çöküşü girişimleri 10 yıl geri götürecek

Silikon Vadisi Bankası'nın iflasa gitmesinin yankıları giderek artarken bu çöküşle ilgili konuşan dünyanın en prestijli girişim hızlandırma programı Y Combinator'ın CEO'su Garry Tan "SVB'nin başarısızlığı hem start-up'ları hem de inovasyonu 10 yıl geriye götürecek" dedi
Silikon Vadisi Bankası'nın çöküşü girişimleri 10 yıl geri götürecek

ABD hükümeti, Federal Mevduat Sigorta Kurumu'nun (FDIC) üye bankalar tarafından finanse edilen desteği sayesinde SVB mevduat sahiplerinin tüm paralarına yeniden erişebileceklerini duyurdu. Yine de teknoloji ekosistemi ve seçkinlerinin yaşadığı şok, bunun kendileriyle hiçbir ilgisi olmadığını düşünen pek çok kişi için bir hesaplaşmayı beraberinde getirebilir.

İflasın etkileri ABD sınırlarını aştı

Wired'ın haberine göre SVB'nin 40 bin müşterisinin çoğu teknoloji şirketlerinden oluşuyor - banka ABD'deki start-up'ların yaklaşık yarısına hizmet sağlıyor - ancak bu teknoloji şirketleri sadece bankanın bulunduğu bölgede değil, ABD ve ötesinde de faaliyet gösteriyor ve bu çöküşten olumsuz etkilenmiş durumdalar.

SVB'nin iflasının ardından prestijli girişim hızlandırma programları arasında yer alan Y Combinator yüzde 20 oranında küçüleceğini duyurdu.

Bankanın müşterileri şimdi paralarını geri alıyor olabilirler ancak SVB'nin bir zamanlar sunduğu hizmetler artık yok. Bu boşluk ve geçen hafta yaşanan şok, girişimcilerin ve yatırımcılarının paralarını ve işlerini yönetme biçimlerini büyük ölçüde değiştirmelerine neden olabilir ya da buna zorlayabilir ve bunun etkileri Silikon Vadisi'nin çok ötesinde olabilir.

En önemlisi, SVB'ye bağımlı olan pek çok girişimin çalışanları bankanın ana sahasından çok uzakta. Erken aşama girişimlere yatırım yapan San Francisco firması Cleo Capital'in Genel Müdürü Sarah Kunst de bu duruma vurgu yaparak "Bu şirketler ve insanlar sadece Silikon Vadisi'nde değil, iflasın etkisi oldukça geniş çaplı" diyor.

Avrupa Birliği, Silikon Vadisi Bankası'nın Birlik düzeyinde çok sınırlı bir varlığı bulunduğunu, ABD'deki banka iflaslarının yayılmasının beklenmediğini paylaştı

Y Combinator kurucu ortağı Paul Graham yaptığı açıklamada SVB ile bankacılık yapan girişim şirketlerinin çeyrek milyondan fazla çalışanı olduğunu ve bunların yaklaşık üçte birinin Kaliforniya dışında yerleşik olduğunu söyledi.

Kira ödemeleri gecikebilir

Onlar ve diğer SVB müşterileri nakit sıkıntısı çeker ya da genişleme planlarını kısarsa, dünyanın birçok yerinde kira ödemeleri gecikebilir ve personel artık köşedeki şarküteriden kahve ve öğle yemeği alamayabilir. Gelecek konusunda temkinli olan işletmeler yeni işe alımları durdurabilir ve kalan personel de yerel harcamalarını kısarak ya da ev alımlarını veya tadilat işlerini erteleyerek aynı şekilde karşılık verebilir.

Girişimlerin mali sıkıntıya girmesi ya da yavaşlamasının ikinci ve üçüncü dereceden etkileri daha zararlı olabilir. 'Silikon Vadisi umurumda değil' dediğinizde bu kulağa hoş gelebilir. Ancak durum göründüğünden çok daha vahim. Belki de bir araç paylaşım şirketini deniyorsunuz ya da saat başı ödeme yapan bir elektrikli scooter'a binmek istiyorsunuz, ancak ödeme sistemleri artık faaliyet gösteremeyen bir SVB müşterisi tarafından sağlandığı için bunu yapamıyorsunuz.

Bu sadece bir teknoloji meselesi değil

Bankanın çöküşünden etkilenen bazı vatandaşlar, tuzu kuru olan ve krizle ilgili tweet atan bazı paralı yatırımcılardan ve teknoloji uzmanlarından çok daha tehlikeli bir durumda olacaklar. Eyalet senatosunun bir üyesi olan Kaliforniya milletvekili Scott Wiener, hafta sonu attığı bir tweet'te bu noktaya dikkat çekti. 

"Bu sadece bir teknoloji meselesi değil" diyen Wiener, San Francisco'da bulunan ve müşterilerinin "on binlerce" işçi çalıştırdığı ismi açıklanmayan bir bordro işleme şirketinin SVB ile çalıştığını söyledi. Yani teknoloji sektörünün dışında da SVB'nin pek çok müşterisi var, tıpkı pizzacılar, taco dükkanları ve bisiklet dükkanları gibi... 

Çöküşün etkileri uzun vadeli olacak

SVB'nin başarısızlığının önümüzdeki birkaç hafta ve ayın ötesinde daha uzun vadeli etkileri de olacak. Teknoloji şirketlerine finansal hizmet sağlama konusunda önde gelen bir bankanın çöküşü, yeni nesil girişimlerin işlerini kurmak için ihtiyaç duydukları kaynakları bulmalarını zorlaştırabilir ve diğer bankalar SVB'nin karşılaştığı aynı sorunları yaşama korkusuyla teknolojiye karşı temkinli olabilirler.

Geçmişteki mali krizlerde olduğu gibi, bir bankadaki sorunların diğer bankalardaki sorunların ortaya çıkmasına yardımcı olmasından ve hatta daha fazlasını tetiklemesinden de endişe ediliyor. Wired'a konuşan ve isminin açıklanmasını istemeyen bir SVB yöneticisi, bankadaki başarısızlıkları kabul etmekle birlikte kanun yapıcıları duruma daha geniş bir açıdan bakmaya çağırdı. Yönetici, "Bizimki gibi bir kurum teknoloji ekonomisinin ayrılmaz bir parçasıdır. Politikacılarımız bunun bölgesel bankalara sıçraması ihtimalini göz önünde bulundurmalı."

Teknolojinin gelişimi frenlenebilir

Startup'lar, risk sermayedarlarından yatırım almak ve bu yatırımı işe dönüştürmek için banka hesaplarına ve diğer hizmetlere ihtiyaç duyuyor. Sektör için yeni finansal sürtüşmeler gelecekteki teknoloji gelişimini frenleyebilir. GPS gibi teknolojilerin devlet tarafından finanse edildiğini dile getiren Kunst, önemli bir uyarı yapıyor ve şu sözleri kaydediyor:

"Tüketici teknolojisi finansmanının büyük çoğunluğu Amerika'daki devlet ve üniversite yönetimlerinden gelmiyor. Bu fonlar özel sektörden geliyor ve özel sektörün bu parayı toplama ve dağıtma becerisi bu çöküş yüzünden engellenecek."