Yatırımcılar ve yöneticiler, ABD'li ve Avrupalı havayolu şirketlerinin Covid-19 sonrası seyahat patlamasından yararlanmaya ve süregelen uçak kıtlığı nedeniyle artan maliyetleri azaltmaya çalışırken, bu yıl daha yüksek bilet fiyatlarıyla karlarını yeniden artırmayı hedefleyeceklerini söylüyor.
Büyük havayolu şirketleri talebi karşılamak için daha fazla uçuş düzenlemeye çalışıyor ancak Airbus ve Boeing'in yeni uçak teslimatlarındaki gecikmeler ve bazı RTX motorlarını kullanan jetlerin potansiyel kusurlar nedeniyle yere indirilmesi nedeniyle zorluk yaşıyorlar.
Arzın kısıtlı olması da uçak biletlerini yüksek tutarak taşıyıcıların daha yüksek jet yakıtı, işçilik ve bakım maliyetlerini yansıtmasına neden oluyor.
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği'nin (IATA) verilerine göre bu durum, sektörde getiri olarak bilinen ve havayolu fiyatlandırma gücünün bir göstergesi olan yolcu başına ortalama gelirlerin geçen yıl yüzde 6,2'ye yükselmesine neden oldu. IATA, getirilerin 2024 yılında daha yavaş bir hızda da olsa yüzde 1,8 civarında artacağını öngörüyor.
Karlar daha da artacak
Bernstein'ın tahminlerine göre, yılın en yoğun dönemi olması beklenen yaz aylarında Avrupalı havayolu şirketlerinin getirileri geçen yılın seviyelerini aşarak yüzde 8,5'e kadar yükselecek ve seyahat talebi devam ettikçe ve uçak teslimat gecikmeleri sürdükçe 2025'te daha da artacak.
Bernstein analisti Tobias Fromme, bu yaz talebin 2019'dan bu yana yaklaşık yüzde 15-20 artacağını, kapasitenin ise neredeyse hiç değişmeyeceğini tahmin ediyor.
Müşteri bilete daha yüksek fiyat ödemeye hazır
Artemis Investment'ta havayolu yatırımcısı olan Jamie Lindsay ise "Bu yaz yüksek ücretler kârları artırmaya devam edecek. Havayolları daha fazla para kazanacak çünkü müşteriler hala daha fazla ödemeye istekli" şeklinde konuştu.
Bazı analistler, uçakların yere indirildiği, sınırların kapatıldığı ve ayakta kalmak için milyarlarca borç aldıkları pandemiden sonra havayolu şirketlerinin toparlanırken gösterdikleri direnci ortaya koyuyor. Ayrıca, aylarca süren pandemi kısıtlamalarının ardından tüketicilerin seyahat ve deneyimlere yeniden odaklandığının da altını çiziyorlar.
Örneğin Wizz Air İngiltere genel müdürü Marion Geoffroy Reuters'e verdiği demeçte, kapasite sabit kalsa bile bu yaz getirilerin 2023 ile aynı miktarda artacağını söyledi. "Kısıtlı kapasite varsa, fiyatlandırma ortamı yükselir" diyen Geoffroy, artışların boyutuna ilişkin detay vermekten kaçındı.
Bilet fiyatları en çok Ocak ayında arttı
Airlines Reporting Corp (ARC) verilerine göre Ocak, ABD seyahat acenteleri aracılığıyla satılan uçak biletleri dikkate alındığında bir yıl öncesine göre ortalama bilet fiyatlarının yüzde 3 arttığı en yüksek ay oldu. Seyahat veri firması ForwardKeys'e göre, 2019'dan bu yana Kuzey Amerika ücretleri yüzde 30, Avrupa ücretleri ise yüzde 25 arttı.
British Airways'in sahibi IAG ve Air France-KLM, 29 Şubat'ta 2023 bilançosunu açıkladığında yaz rezervasyonları gündemde olacak. Bir LSEG analizine göre, bu şirketlerin daha yüksek faaliyet kârı bildirmeleri bekleniyor.
Yaz ayları için talep güçlü
Avrupa merkezli uygun fiyatlı uçuşlara ev sahipliği yapan Ryanair ve EasyJet, yaz rezervasyonlarının çok güçlü olduğunu, ancak Ryanair'in çevrimiçi seyahat acenteleri aracılığıyla satışlarla ilgili sorunlar nedeniyle daha durgun olduğunu söyledi.
LSEG konsensüsüne göre Delta'nın işletme karının 2024 yılında yüzde 3 artışla 6,5 milyar dolara yükseleceği tahmin edilirken, United Airlines'ın karının 5,1 milyar dolarda kalacağı öngörülüyor.
Yüksek bilet fiyatları talebi kırmadı
Şimdiye kadar uçak biletlerindeki fiyat artışları talebi azaltmadı. United, transatlantik hatlardaki rezervasyonların ve getirilerin bu yıl güçlü kalmasının beklendiğini söyledi. Kısıtlamalardan en son çıkan pazarlardan biri olan Çin'de de seyahatler toparlandı ve turizm gelirleri bu yıl Ay Yeni Yılı tatili sırasında pandemi öncesi seviyelerin üzerine çıktı.
PC Agency'nin kurucusu Paul Charles, "Şu anda herhangi bir havayolu şirketiyle konuşun, size bu yaz için ileriye dönük rezervasyonlarının iyi göründüğünü söyleyeceklerdir" dedi.
Ekonomik görünüm bozulursa tablo değişir
Yatırımcılar ve analistler, ekonomik görünüm istikrarlı kaldığı sürece tüketicilerin yüksek fiyatları tolere etmeye devam edebileceğini söyledi. Ancak bazıları, özellikle Japonya, İngiltere ve Almanya'daki son durgunluklarla birlikte bu eğilimin azalabileceğinden endişe ediyor.
İntikam turizmi, bireylerin pandeminin getirdiği kısıtlamalara karşı misilleme yapma ve bastırılmış gezginlik arzularını tatmin etme duygusunu ifade ediyor.
Otel işletmecileri Hilton, Marriott International ve online seyahat acentesi Expedia şimdiden intikam turizminin bittiğine ilişkin sinyaller vermeye başladı. Lufthansa ve TUI şirketlerine yatırım yapan DWS Smart Industrial Technologies'de portföy yöneticisi olan Madeleine Ronner, "İşgücü piyasalarının daha da kötüleştiğini görürseniz, bu talebi etkilemeye başlayabilir" dedi.
