Ukrayna yıllık yaklaşık 30 milyar metreküp olan doğal gaz talebinin 19,8 milyar metreküpünü 2021'de kendi üretimiyle karşıladı. Ülkenin doğal gaz talebinin yaklaşık yüzde 60'ı genelde her yıl ekimin ortasında başlayıp mart sonuna kadar devam eden "ısınma" sezonunda tüketiliyor. Hane halkının yaklaşık yüzde 80'i ısınma veya sıcak su için merkezi sistemden faydalanıyor.
Öte yandan, Rusya'nın Ukrayna'da başlattığı savaş nedeniyle ülkenin doğal gaz talebinin kesin olarak hesaplanamamakla birlikte yüzde 10 ila 30 arasında düştüğü, saldırıların bazı tesis ve altyapılara verdiği hasar nedeniyle doğal gaz üretiminin de azaldığı ifade ediliyor. Ukrayna'nın, yaklaşık bir ay sonra başlayacak kış sezonu öncesinde yerel üretim ve ithalattan sağladığı doğal gazla depolarını doldurması ve kış sezonunda da gaz tedarikinin devam etmesi gerekiyor.
Küresel enerji krizine neden olan tedarik kısıtları Ukrayna'nın kış öncesi gaz bulmasını zorlaştırırken, krizin yol açtığı rekor fiyatlar ülkenin gaz tedarikini finanse etmesinin önündeki en büyük zorluk olarak öne çıkıyor. Ukrayna'nın, doğal gaz krizine karşı çeşitli tasarruf önlemleri açıklayan Avrupa'daki ticaret merkezlerinden önceki senelerde olduğu gibi gaz ithal etmesinin hem yüksek fiyatlar hem de arz kısıtları nedeniyle oldukça zor olduğu düşünülüyor.
Avrupa'dan gaz ithalatı bu yıl çok kısıtlı
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Doğal Gaz Analisti Gergely Molnar, Ukrayna'nın doğal gaz talebindeki düşüşün gaz üretimindeki düşüşten daha fazla olduğunu belirterek, ülkenin kış öncesi gaz hazırlıklarına ilişkin şu bilgileri paylaştı: "Şu anda Ukrayna'nın doğal gaz depolarında 13,2 milyar metreküp doğal gaz var ve hedef bu miktarı ekim ortasına kadar yaklaşık 15 milyar metreküpe çıkarmak. Ukrayna'nın daha önceki hedefi doğal gaz depolarında ekim ortası itibarıyla 19 milyar metreküp gaz bulunması yönündeydi fakat bu hedef düşen talep de dikkate alınarak güncellendi." Molnar, ayrıca Ukrayna'nın geçen yıl Avrupa ticaret merkezlerinden yaklaşık 2,5 milyar metreküp gaz ithal ettiğini belirterek, "Bu yıl bu miktar çok daha az seviyede" dedi.
Ukrayna tarihinin en zorlu kış dönemi
Ukrayna'nın ulusal doğal gaz şirketi Naftogaz Üst Yöneticisi Yuriy Vitrenko, geçen ay sonu verdiği bir röportajda, doğal gaz depolarına ayda yaklaşık bir milyar metreküp gaz depoladıklarını ifade ederek, hedeflerine ulaşmak için yaklaşık 3 milyar metreküp daha doğal gaz gerektiğini ve bunun maliyetinin 8-9 milyar doları bulabileceğini belirtmişti.
Kış döneminin sert geçmesi durumunda, ithal ettikleri gaz miktarını artırmaları gerekebileceğini kaydeden Vitrenko, "Ama önümüzdeki en büyük engel finansman. Bu kış, tarihimizdeki en zorlu kış dönemi olacak. Şu anda gaz tedarikini sağlayabilmek için üretebildiğimiz kadar da doğal gaz üretmeye çalışıyoruz ama askeri riskler de var. Ayrıca Rusya altyapılarımıza da saldırıyor" ifadelerini kullanmıştı.
Naftogaz'ın aktif doğal gaz depolama kapasitesi yıllık 30 milyar metreküp seviyesinde bulunuyor. Ülkenin doğal gaz depoları Avrupa'nın en büyüğü konumunda bulunurken, dünyada da ABD ve Rusya'dan sonra geliyor.