Boston Consulting Group'ta işe yeni başlayanlar, kıdemli danışmanlara sürekli aynı soruyu yöneltiyor: Benim yapabileceğim bir iş var mı? Cevap genellikle hayır oluyor. McKinsey, BCG ve Deloitte gibi dünyanın en büyük şirketlerinin geleceğini tahmin etmeleri için para ödenen büyük ve köklü danışmanlık firmaları kendi kaderlerini yanlış çizdiler.
Sektöre yeni girenler iş bulmakta zorlanıyor. Tek bir proje için anlaşan müşteriler, geniş çaplı maliyet azaltma çalışmalarının ortasında bütçelerini azalttıkça sözleşmelerini kaybediyorlar. Bazı çalışanlar ellerine geçen işler için uzun saatler çalışırken, bazıları da boş boş oturuyor. Bazı firmalar büyük çaplı işten çıkarmalar uygulayarak ya da performans nedenlerini öne sürerek personel azaltıyor. Uluslararası şirketlerin resesyon, evden çalışma ve tedarik zincirindeki sorunlarla nasıl başa çıkacaklarına dair uzmanlığa ihtiyaç duydukları pandemi sırasında danışmanlık sektörü de genişledi. Ancak görece normal dönem geri geldiğinde fazla personel işe alan yerlerde sorunlar ortaya çıkmaya başladı. Şirketler, o dönemden bu yana kemer sıkmaya başladı.
Tüm harcamalar inceleniyor
Wall Street Journal'ın Bain, EY, McKinsey gibi birçok şirketten konuştuğu 60'tan fazla danışman ofis atıştırmalıklarından Uber yolculuklarına kadar her şeyin incelendiğini ve müşteri toplantıları için seyahatlerin azaltıldığı yeni tutumlu bir döneme geçildiğini anlattı. Sektör yöneticileri sorunların geçici olduğunu söylüyor. Bazı firmalar şimdiden işlerinde bir artış gördüklerini ifade ederken, bazıları da son 18 ayı sektör için büyük bir gerileme olarak sınıflandırmayacaklarını ekliyor.
Şirketler danışmanlık harcamalarını kısıyor
BCG Kuzey Amerika Başkanı Sharon Marcil, "2024 şimdiden güçlü bir yıl ve pazarın ivmesine güveniyorum" dedi ve firmanın bölgedeki operasyonlarının son aylarda güçlü bir şekilde çift haneli büyüme kaydettiğini sözlerine ekledi. Ancak Adidas'tan Citigroup'a kadar pek çok şirket danışman alımlarını azalttıklarını açıkladı. Source Global Research'ün tahminlerine göre, ABD'de danışmanlık pazarının 2024 yılında yüzde 6 oranında büyümesi ve pandemi dönemindeki çift haneli büyümenin altına düşmesi bekleniyor. Aynı zamanda çalışma, ABD'deki müşterilerin yüzde 86'sının bu yıl danışmanlık harcamalarını kısmayı planladıklarını söylediğini ortaya koydu. Bjørn Gulden'in 2023'te Adidas'a CEO olarak döndüğünde yaptığı ilk işlerden biri, spor devinin danışmanlarıyla çalışmayı bırakmak oldu ve onların stratejilerini şirketi yavaşlatmakla suçladı. Gulden, Wall Street Journal'a "Onları görmüyordum bile" dedi.
McKinsey geçen yıl bin 400 kişiyi işten çıkardı, terfilerin hızını yavaşlattı ve bazı yüz yüze eğitim programlarını da azalttı. Bazı ortaklar firmanın geçen yılki yeniden yapılanmasından ve McKinsey'in yavaşlayan büyümeye verdiği tepkiden dolayı hayal kırıklığı yaşarken; diğerleri değişen firma kültüründen ve tepeden inmeci liderlik tarzından şikayetçi oldu.
Faiz oranları nedeniyle anlaşmalar azaldı
Üst düzey firmalar için danışmanlık anlaşmalarının büyük bir kaynağı olan özel sermaye işleri de minimuma düştü. Yüksek faiz oranları nedeniyle anlaşma sayıları azaldı. Yönetim danışmanları genellikle birleşme ve satın almalar için durum tespiti konusunda tavsiyelerde bulunur ve daha sonra bir firmayı diğerine entegre etmek için sözleşmeler alırlar. Bain tarafından yapılan bir analize göre, dünya genelinde birleşme ve satın alma piyasası geçen yıl yüzde 15 düşerek toplam 3,2 trilyon dolar değere geriledi.
Harcamalar yapay zekaya kaydı
Şirketlerin bir zamanlar danışmanlık için ayırdıkları harcamaların bir kısmı teknoloji, özellikle de yapay zeka harcamalarına kaydı. Danışmanlık firmalarının kendileri de yapay zeka için harcama yapıyor. Bazıları bunun kendi süreçlerini iyileştirmek için bir araç olarak kurtarıcı olacağını ve büyümek ve hizmet satmak için bir uzmanlık alanı olacağını söylüyor. McKinsey, kısmen üretken yapay zeka ile ilgili yeni bir çalışma dalgası sayesinde geçen yıl yaklaşık 16 milyar dolarlık rekor gelir açıkladı.
Müşteriler düşük ücret talep ediyor
Bir başka sorun ise danışmanlığa para ayıran müşterilerin bile ücretleri düşük tutmak istemesi. Danışmanlar için bir serbest pazar yeri olan Catalant'ın CEO'su Pat Petitti, bazılarının tek başına çalışan ve genellikle tek bir sektörde uzmanlaşmış freelance danışmanları işe alarak tasarruf etmeye çalıştığını söyledi. Petitti, bunun büyük bir firmayla çalışmaktan daha ucuz olmasının yanı sıra, müşterilerin 20'li yaşlardaki danışmanlardan oluşan ekiplerini hızlandırmak için çok fazla zaman harcamak zorunda kalmadıklarını belirtti. Danışmanlık firmaları da projelerde daha az sayıda ve daha ucuz personelle çalışarak müşterilerin ilgisini canlı tutmaya çalışıyor.
İş güvensizliği
Büyük bir danışmanlık firmasında çalışmak uzun süre yükselen kurumsal kariyere giden bilet olarak görüldü. McKinsey, yüzlerce eski çalışanının büyük kuruluşlara liderlik etmesiyle kendisini "1 numaralı CEO Fabrikası "olarak adlandırdı. Yeni mezunlar, iş stratejisini analiz ettikleri mülakatlar için saatlerce pratik yapıyor. Devletten finansa ve teknolojiye kadar birçok farklı sektörden müşteriyle tanışıyorlar ve bunu adeta bir yüksek lisans olarak görüyorlar.
Şu anda birçok danışmanlık şirketinde işten çıkarmalar söz konusu ve bazı firmalar şimdiden önemli azaltmalar yaptı. Ancak birçoğu, yeni işlerin olduğundan daha hızlı toparlanacağı beklentisiyle, ellerinden geldiğince uzun süre personellerini tuttu. Firmaların personel azaltmasının bir nedeni, müşteri şirketlerin yönetici ekipleri de dahil olmak üzere kurumsal işverenlerin beyaz yakalı işe alımları yavaşlatması ve istihdamı azaltma planlarını duyurmaya devam etmesi.
Maaşlardaki yükseliş eğilimi sona erdi
Bain, maaş yükünü hafifletmek için bazı danışmanları maaşlarının yaklaşık yüzde 25'i oranında ücretli izne çıkmaya teşvik etti. Projesi olmayan bazı genç yönetim danışmanları zamanlarını uyuklayarak ya da Netflix izleyerek geçirdiklerini söylüyor.
İşten çıkarmalar, McKinsey ve diğerlerinin geride kalmamak için işe alımları hızlandırdığı, giderek daha yüksek maaşlar ödediği ve en iyi yüksek lisans programlarından yeni mezun olanlar için medyan maaşların 2022 yılına kadar yıllık 175 bin dolara yükseldiği pandemi sırasında danışmanların stratejilerinin tersine döndüğünü gösteriyor. Sektördeki ücret ve eğilimleri takip eden bir web sitesi olan Management Consulted'a göre maaşlar bu yıl genel olarak yatay seyretti.
McKinsey 2021'de dünya çapında 40 bin çalışana ulaştı. Şimdi danışmanlar hala bir projeye atanmadıkları ya da performansları yetersiz olduğu takdirde işten çıkartılmaktan endişe ediyor. Konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere göre McKinsey kısa süre önce yaklaşık 3 bin çalışanını yetersiz performans notları nedeniyle uyardı. Bir Deloitte danışmanı geçen yıl normalde dört danışman gerektiren bir projeye atandığını, ancak tasarruf etmek için iki danışmanla çalıştıklarını anlattı. Bazı günler sabah 7'den gece 2'ye kadar çalışıyordu.
