27 Nisan 2024, Cumartesi Gazete Oksijen
Haber Giriş: 12.03.2021 06:00 | Son Güncelleme: 16.02.2022 15:14

Gelecekten 21 mesaj var

İlk–Bilim Kurgu Seçkisi’nde; 21 öykü, 21 farklı gelecek senaryosu okurlarla buluşuyor. Kitap, türün duayenleri ile yeni kuşak usta isimlerini bir araya getiriyor
Gelecekten 21 mesaj var
Doğu Yücel
[email protected] İlk isimli seçkide, ilk olarak Bülent Somay’ın ders niteliğindeki ön sözüyle karşılaşıyoruz. Somay yazısına geçmişte Türkiye’de bilim kurgu yazılamayacağına dair karamsar kehanetlerde bulunmasının itirafıyla başlıyor. “Kabaca 1990’ların ortalarından 2000’lerin ortalarına kadar, maalesef bilim kurgu yazarı olmak için ‘fan’ olmayı yeterli gören bir anlayış yaygındı. Yazdığı dili iyi tanımak ve kullanmak, hikâye kurmayı bilmek ve en önemlisi, anlatacak bir hikâyeye, söyleyecek bir söze sahip olmak pek önemli sayılmıyordu” diyor Somay ve daha sonra günümüzde artık bunun değiştiğini belirtiyor. Biz de vurgulayalım madem: Türkiye’de artık iyi bilim kurgudan söz edebileceğimiz kadar nitelikli kitap ve seçki çıkıyor.

Yerli yazarlar Netflix radarında

Fakat okurlarda hâlâ bilim kurguya karşı bir direnç var. Oysa Tolstoy ile 19’uncu yüzyıl Moskova’sına gittiğimiz gibi bilim kurgu yazarlarıyla hiçbir zaman yaşayamayacağımız uzak ve yakın gelecekleri, dünyaları görme şansı elde ediyoruz. Sadece bilim kurgu edebiyatının bize yaşattığı bu zaman makinesi tecrübesini yerli yazarlardan, çeviri olmayan bir Türkçeyle okumak ise bambaşka bir haz. İlk, bu açıdan ilk duraklardan biri olabilir. İlk’in ilk hikayesi, son yılların yükselen yazarlarından Afşin Kum’a ait. Gio roman ödülüyle taçlandırılan ilk romanı Sıcak Kafa’yı çok yakında Netflix’te dizi olarak izleyeceğimiz Kum, Yeni Hayat Dükkanı’nda ruh transferi meselesine giriyor, yine sinematografik bir hikâyeye imza atıyor. Kitapta Feyza Hepçilingirler (ki kendisi Afşin Kum’un annesiymiş, buyurun size bir edebiyat trivia’sı) ve Fuat Sevimay gibi bazı tanıdık yazarları ilk defa bilim kurgu yazarken görüyoruz. Evrim Ağacı’nın kurucularından, bilim yazarı Çağrı Mert Bakırcı da ilk defa kurmaca alanında kalem oynatıyor ve Asimov’un 3 Robot Yasası’na dokundurduğu öyküsüyle nefis bir başlangıç yapıyor. Tarihi romanların yazarı Mehmet Berk Yaltırık da postapokaliptik semalarda uçurmuş hayal gücünü. Ustalar kendini belli ediyor; Müfit Özdeş ve Aşkın Güngör tecrübeleriyle iz bırakan öykülere imza atmışlar.  Derlemede en sevdiğim iki öykü İsmail Yamanol’un İlk Görev’i ve Selim Bektaş’ın Gıcırtı’sı oldu. İlki ironik ve cesur finaliyle dikkat çeken, kuantumlu karmaşık bir bilim kurgu; ikincisi ise bir kedi (İzafiyet Hanım) ile kara deliğin sevimli hikayesi.  İlk bu iki öyküde olduğu gibi bilim kurgunun farklı kanatlarını, eski kuşağı, yeni kuşağı, geçmişi, geleceği bir araya getiren bir panorama. 90’larda Türkiye’de türün kaderini değiştiren Metis serisinin sloganını doğrularcasına, “İyi bilim kurgu iyi edebiyattır” dedirten bir derleme. İlk – Bilim Kurgu Seçkisi/ Kolektif/ İthaki Yayınları/ Öykü/ 248 Sayfa.