Melissa Eddy / The New York Times
Almanya'nın en yüksek mahkemesi Çarşamba günü, hükümetin çevre projelerinin finansmanına yardımcı olmak için bir pandemi fonundan on milyarlarca euro'yu yeniden kullanma planının ülkenin anayasasını ihlal ettiğine karar verdi. Karar, ülke bütçesinde bir delik açma ve daha yeşil bir ekonomiye geçişi zorlaştırma tehdidi yaratıyor.
Karar, Şansölye Olaf Scholz hükümetinin COVID-19 salgınıyla mücadele için ayrılan 60 milyar euro'yu (yaklaşık 64,6 milyar dolar) Almanya'nın karbon emisyonlarını azaltmaya yönelik iddialı hedeflere ulaşmasına yardımcı olmayı amaçlayan özel bir fona aktaramayacağı anlamına geliyor.
Muhalefet mahkemeye taşıdı
Dava, hükümetin bir amaç için toplanan acil durum fonlarını milletvekillerinin onayı olmadan başka bir amaca yönlendiremeyeceğini savunan merkez sağ muhalefet tarafından mahkemeye taşındı.
Scholz ise hükümetinin karara saygı duyacağını söyledi ve etkilenen fonu "hızla revize etme" sözü verdi.
Almanya'nın yeşil enerji hedeflerine darbe
Mali krizler sırasında Almanya'nın mali manevraları için bir emsal teşkil eden karar, ülkenin yeşil hedeflerine bir kısıtlama getiriyor ve iktidar koalisyonu içindeki gerilimi artırabilir.
İklim Dönüşüm Fonu'nun 2024'ten 2027'ye kadar olan projeler için ayrılmış 212 milyar euro'su bulunuyor. Mahkeme ise kullanılmayan pandemi fonlarından eklenen paranın 60 milyar euro azaltılması gerektiğine karar verdi.
Başka bir yerde telafi edilmeli
Mahkeme, "Bu, halihazırda girilmiş olan yükümlülüklerin artık yerine getirilemeyeceği anlamına geliyorsa, bütçe yasa koyucu bunu başka bir yerde telafi etmelidir" dedi.
Fon, Almanya'nın 2045 yılına kadar net sıfır sera gazı emisyonu hedefine ulaşmasına yardımcı olacak çok çeşitli önlemleri destekliyor. Projeler arasında ısı pompalarının yaygınlaştırılması, elektrikli araçlara yönelik teşvikler ve hidrojen altyapısına yönelik harcamalar yer alıyor.
Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck, fondan halihazırda yapılmış olan tüm taahhütlerin yerine getirileceğini söyledi. Ancak Maliye Bakanlığı'ndaki mevkidaşı Christian Lindner, fondan 60 milyar euro'yu çekeceğini ve boşluk doldurulana kadar gelecekteki taahhütleri etkili bir şekilde donduracağını söyledi.
Sorunun Kalbi: Borç freni
Almanya, anayasasında borç freni olarak adlandırılan bir uygulamaya sahip olan tek lider sanayi ekonomisi. 2009'da yürürlüğe giren yasa, yıllık borçlanmayı gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 0,35'i ile sınırlandırıyor ki bu da yılda yaklaşık 12 milyar euro'ya denk geliyor. Doğal afetler ya da pandemi gibi acil durumlarda istisnalara izin veriliyor.
Borçlanma limitleri, ülkenin giderlerini karşılamak için giderek daha yaratıcı ve karmaşık hamleler yapılmasına yol açtı. Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Alman ekonomisinin bu yıl küçülmesi ve 2024 yılında çok az toparlanması bekleniyor. İklim fonu, Scholz hükümetinin yeşil teknoloji ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yaparak sanayiyi canlandırma çabasının bir parçası.
ING Almanya'nın baş ekonomisti Carsten Brzeski, "Ülke yapısal durgunluk içinde ve ülke ekonomisi zorluklarla mücadele ederken borç freninin ekonomik açıdan mantıklı olup olmadığı sorusu hala yanıtını arıyor" dedi.
Bu hafta Alman milletvekilleri, harcama kesintileri, Ukrayna'ya yardım ve şimdi de yeşil projeleri finanse etme kabiliyeti konusundaki gerilimlerin ortasında 2024 bütçesi ve 2027'ye kadar olan mali planları müzakere ediyor.
© 2023 The New York Times Company
