Meaghan Tobin / New York Times
Washington’daki yasa yapıcılar, özellikle Amerika’nın önde gelen çip üreticisi Nvidia tarafından üretilen gelişmiş yapay zekâ için gerekli son teknoloji bilgisayar çiplerine Çin’in erişimini sınırlandırmak için yıllardır çalışıyor.
Ancak Nvidia'nın CEO'su Jensen Huang’a göre, ekonomik ve güvenlik endişeleriyle yönlendirilen bu düzenlemeler, yalnızca Çinli teknoloji şirketlerini daha da güçlendirdi.
Huang, Çarşamba günü Tayvan’ın başkenti Taipei’de düzenlenen bir basın toplantısında çipler üzerindeki ihracat kontrollerinin, Nvidia’yı Çin’deki baskın konumundan vazgeçmek zorunda bıraktığını, teknoloji devi Huawei gibi yerli şirketlerin bu boşluğu doldurduğunu söyledi.
Çin'e erişimi sınırlamak en çok Pekin yönetiminin işine yaradı
Huang, Washington’un çabalarının Çinli şirketlere “gelişmelerini hızlandırmaları için ruh, enerji ve devlet desteği” sağladığına dikkat çekti ve. “Sonuç olarak, ihracat kontrolü bir başarısızlıktı” dedi.
2022'de Başkan Joe Biden döneminde başlayan uygulamalarla, ABD hükümeti Nvidia’nın en güçlü çiplerinin Çin’e ihracatını kısıtlayan kurallar getirdi. Nvidia ise bu kuralları aşmak için, hükümetin performans eşiklerinin altına düşecek şekilde bir çipi daha az güçlü hale getirerek modifiye etti. Ancak geçen ay Nvidia, ABD’li yetkililerin bu çiplerin gelecekteki satışları için lisans gerektirdiğini açıkladı ve bu da şirketin Çin’e satmak üzere planladığı envanterde 5,5 milyar dolarlık zarara yol açtı.
Huawei’nin çipleri her ne kadar Nvidia’nın çipleri kadar yetenekli olmasa da, Çinli şirketlerin insanlara ve işletmelere yapay zekâ hizmetleri sunabilmesi için yeterince iyi çalışıyor. Son aylarda Pekin hükümeti, şirketleri veri merkezlerini büyük ölçüde Çin yapımı çiplerle donatmaya teşvik ediyor.
“Çin’deki yapay zekâ araştırmacıları hâlâ yapay zekâ araştırması yapıyor” diyen Huang “Yeterli sayıda Nvidia çipi yoksa, elbette kendi ürünlerini kullanacaklar” sözlerini kaydetti.
Huang, Nvidia’nın Çin’e yapay zekâ çipleri satmaya devam etmek için elinden gelen her şeyi yapacağını söyledi. ABD hükümeti Nvidia’nın daha önce Çin’e yaptığı satışların kuralları ihlal edip etmediğine dair bir soruşturma başlattıktan sadece bir gün sonra, Huang, Pekin’de üst düzey ekonomi ve ticaret yetkilileriyle bir araya geldi.
Nvidia, Huawei’nin Çin’de elde edeceği herhangi bir avantajın zamanla diğer pazarlara da yayılmasından ve Huawei’nin küresel ölçekte daha güçlü bir rekabet temeli oluşturmasından endişe duyduğunu belirtti.
Washington’un çip ihracatına getirdiği kontroller, Nvidia’nın Çin’de iş yapmasını giderek zorlaştırdı. Çin, Nvidia’nın geçen mali yılındaki gelirinin 17 milyar dolarlık kısmını oluşturdu ve bu oran, yüzde bazında son on yılın en düşük seviyesi oldu. Nvidia aynı dönemde dünya genelinde 130 milyar dolarlık gelir elde etti; bu, önceki yıla kıyasla %114’lük bir artış anlamına geliyor.
Trump'ın gelişiyle Nvidia Çin'de ciddi oranda pazar kaybına uğradı
“Dört yıl önce Biden yönetimi baştayken Nvidia’nın Çin’deki pazar payı neredeyse %95’ti” diyen Huang. “Bugün bu oran sadece %50” ifadelerini kullandı.
Bu ay, ABD Ticaret Bakanlığı, Huawei’nin yapay zekâ çiplerini kullanan herhangi bir kişi veya şirketin, ABD’nin ihracat kontrollerini ihlal ediyor olabileceğini söyledi.
Dünyanın dört bir yanındaki ülkeler Nvidia çiplerini almak için sıraya girerken, Trump yönetimi bu süreçte kendini bir anlaşma aracısı olarak konumlandırdı.
Huang, geçen hafta Başkan Donald Trump’ın Körfez ziyaretinde bulunduğu sırada, Nvidia’nın gelişmiş çiplerinin Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne milyarlarca dolarlık satış anlaşmaları kapsamında yer aldığını belirtti.
Yönetimdeki yetkililer, bu anlaşmaların Nvidia gibi Amerikan yapay zekâ şirketlerinin işini artıracağını ve ülkenin yapay zekâ alanındaki liderliğini pekiştireceğini düşünüyor. Huang ise Biden yönetiminin yaklaşımını eleştirdi.
Huang “Başkan Trump, Nvidia’nın dünyanın dört bir yanına olabildiğince fazla GPU satmasını açıkça desteklediğini söyledi” şeklinde konuştu.
Çinli yapay zekâ geliştiricilerin Nvidia tarafından yapılan ya da en azından Amerikan teknolojisine dayanan sistemler üzerinde çalışmasının önemli olduğunu da sözlerine ekledi.
© 2025 The New York Times Company
