J. Edward Moreno / The New York Times
Boeing'in hisse fiyatı, 737 Max 9 jetlerinden birinin gövdesinin bir kısmının Cuma gecesi Alaska Airlines uçuşunda patlamasının ardından Pazartesi günü ilk işlem seansında keskin bir düşüş yaşadı.
Boeing'in hisseleri yaklaşık yüzde 7 düşerken, uçaktan kopan kapı tapasını üreten Spirit AeroSystems, erken işlemlerde çok daha sert bir gerilemeden sonra toparlanarak yaklaşık yüzde 8'lik bir düşüş kaydetti.
Oregon'dan kalkan Alaska Airlines'a ait uçak, gövdesinden bir parçanın uçuş esnasında kopması nedeniyle acil iniş yapmıştı. Uçaktaki 171 yolcu ve altı mürettebattan hiçbiri ciddi şekilde yaralanmadı.
Federal Havacılık İdaresi Cumartesi günü ABD havayolu şirketlerine tüm Boeing 737 Max 9 uçaklarını yere indirmelerini emretti. Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu olayı soruşturuyor.
FlightAware'e göre, Max 9'u en yoğun kullanan havayollarından olan United Airlines ve Alaska Airlines, Pazartesi günü United'ın programının yüzde 8'ini ve Alaska'nın yüzde 20'sini temsil eden 350'den fazla uçuşu iptal etti. United'ın hisseleri Pazartesi günü yüzde 1.7 yükselirken, Alaska'nın hisseleri yüzde 2.5 düştü.
Filolarında Max 9 uçakları bulunan Panama Copa Airlines, Türk Hava Yolları ve Icelandair gibi diğer havayolları şirketleri de bir dizi önlem aldı. Ancak bu uçaklar her coğrafyada aynı düzenleyici işleme tabi olmayabilir. Avrupa Birliği'nin havacılık güvenliği ajansı Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Avrupa'da faaliyet gösteren Max 9 jetlerinin, acil iniş yapmak zorunda kalan Alaska Airline jetinden farklı bir konfigürasyona sahip oldukları için yere indirilmediğini duyurdu.
Boeing, Pazartesi günü erken saatlerde yaptığı açıklamada, havayolu şirketlerinin uçağın denetimlerini nasıl yapmaları gerektiğine ilişkin talimatlar yayınladığını söyledi.
Spirit AeroSystems Pazartesi günü yaptığı açıklamada "737 programında Boeing ile ortak olduklarını ve bu konuda onlarla birlikte çalışmaya devam ettiklerini" söyledi.
Max 8 de sabıkalı
Max'in bir başka versiyonu olan 737 Max 8, 2018 ve 2019'da yüzlerce insanın ölümüne neden olan iki kazaya karışmış ve dünya çapında seferlerden kaldırılmasına yol açmıştı. Geçtiğimiz ay Boeing, havayolu şirketlerini teslim edilen 1300'den fazla Max uçağını kontrol sistemindeki olası bir gevşek cıvata açısından incelemeye çağırdı.
Barclays analistleri, Max 9 filosunun 215 uçakla nispeten mütevazı olması ve 144'ünün ABD'de faaliyet göstermesi nedeniyle uçakların yere indirilmesinin maliyetinin sınırlı kalacağına dikkat çekiyor.
Analistler ayrıca Max 9'un Boeing'in siparişlerinin yalnızca yüzde 2'sini oluşturduğunu belirtti. Alaska Airlines'ın 27 adet, United Airlines'ın ise yedi adet Max 9 uçak siparişi bulunuyor.
Düşüşler bir alım fırsatı
Williams Blair'deki analistler Boeing'in hisselerindeki düşüşün bir alım fırsatı olduğunu söyledi ve "Alaska Airlines'ın kapı tapası kazası dehşet verici olsa da, uçak hizmete döndükten sonra başka bir olay meydana gelmedikçe, bunun büyük bir mali etkisi olacağına inanmıyoruz" diye yazdılar.
Morningstar tarafından hazırlanan bir araştırma raporu etkinin "önemli" olmayacağını kabul etmekle birlikte, "kusurun dramatik doğasının Boeing'in ürün yönetiminin müşteriler, düzenleyiciler ve yolcular tarafından bir kez daha sorgulanmasına yol açacağını" kaydetti.
© 2024 The New York Times Company
